De juf van toen: Marijke Brussaard

Door: Leni Paul. Zeg me hoe u woont en ik zeg u hoe u leeft, luidt een oud gezegde. De in warme tinten gehouden gezellige woonkamer in het ruime huis aan de Lunalaan straalt uit dat de bewoners hier veel buitenslands hebben vertoefd en in de diverse landen fraaie voorwerpen hebben verzameld. Ook eigenhandig vervaardigde bronzen voorwerpen en staaltjes van huisvlijt vragen om aandacht.

Humanistisch en filosofisch gezin
De 85-jaar geleden in Haastrecht geboren Marijke Brussaard-Broere komt welbespraakt, zelfverzekerd en strijdbaar over. Ze stamt uit wat men destijds placht te noemen, een eenvoudig gezin. Vader moest, zoals dat toen heette, als kleine middenstander sappelen voor een karig bestaan om het zijn gezin, bestaande uit haar moeder, Marijke en haar oudere broer, te onderhouden. “Ik kom uit een humanistisch, filosofisch gezin. Mijn moeder werd ziek toen ik één jaar oud was, ze lag 33 jaar in bed en werd maar 67 jaar. Het was hard werken voor mijn vader. Mijn broer ging studeren en dat wilde ik ook wel. Ik was ook wel artistiek, kon goed zingen, wilde ook net als mijn broer naar de universiteit. Maar daar was geen geld voor. En het werd de kweekschool in Schoonhoven waar je toen nog in zestien vakken examen moest doen. Die school stond naast de opleidingsschool voor goud/zilversmid. Daar zou ik graag naar toe zijn gegaan, maar het was te duur, twee keer zo duur als die kweekschool waarop ik zat. En op de kweekschool ontmoette ik Gerrit, mijn man die uit de Alblasserwaard kwam. Hij overleed toen we 52 jaar getrouwd waren. Ik kwam zoals al gezegd uit een socialistisch, humanistisch-filosofisch gezin, de vader van mijn man was hoofd van een christelijke school. Ja, ik was en ben nog steeds voor openbaar onderwijs.”

Sober bestaan
Na het eindexamen aan de Kweekschool werd het solliciteren voor Marijke, voor haar toekomstige man wachtte de dienstplicht “Ik solliciteerde in Gouda en daar ben ik vier jaar gebleven. Mijn man deed noodgedwongen de officiersopleiding. Na zijn diensttijd kon hij het onderwijs in op een school in Zutphen. In 1958 kwam ik in Aalsmeer waar mijn man leraar wiskunde werd op de openbare Mulo. En we gingen wonen in de Hugo de Vriesstraat. We leidden een sober bestaan, lazen geen krant, hadden geen TV en ik kon invalster worden op de Jac.P.Thijsseschool. Na zijn baan op de Mulo is Gerrit gaan werken bij de AVVL, de in 1919 opgerichte algemene vereniging voor lijkverbranding, socialistische organisatie voor cremeren. Hij had inmiddels onder andere zijn diploma’s als actuaris behaald en werd er directeur. Hij is tot zijn pensioen bij de AVVL gebleven. “

Het echtpaar Brussaard trouwde in 1959, in 1962 en in 1966 werden resp. een dochter en een zoon geboren. Een baan buitenshuis lag, zo zegt ze, toen wat moeilijk, maar de actieve Marijke benutte haar tijd en ging Engels MO studeren. Na het behalen van haar akte kon ze een baan krijgen op de openbare Mulo. “Ik was in die tijd de enige vrouw in het lerarencorps. Ik heb er altijd prettig gewerkt. En toen kwam in 1993 de fusie tot Westplas Mavo en het les geven op de school zat er niet meer in. Ik was 58. Wat ik toen ben gaan doen? Eerst bijkomen, maar mijn leven lang ben ik altijd wel cursussen op divers gebied blijven doen. Ik heb bijvoorbeeld de akte handwerken op de Hoge School Holland gedaan. Een cursus bronsgieten, applicatiecursussen, Ja, het willen studeren, op divers gebied, je kennis verbreden en verrijken, dat heeft er bij mij altijd wel ingezeten en zit er nog wel in. Ik heb bijvoorbeeld ook bij de Werkschuit een cursus beeldhouwen gedaan en op een gegeven moment deed ik drie cursussen, zoals onder meer het al genoemde bronsgieten, ik hield me bezig met kunststoffen, en dan waren er ook nog diverse andersoortige bezigheden. Ik ben al jaren voorzitter van Slagvaardig, de badmintonclub. Ik zing ook al jaren bij dameskoor Vivace en ben er sinds 2011 voorzitter van.”

Een zeer bezige bij dus en kennelijk ook eentje met groene vingers want de intieme, besloten achtertuin evenals de voortuin wordt eigenhandig bijgehouden en ziet er jaloersmakend piekfijn uit. Sinds 1971 woon je in de Lunalaan. Komend uit het zuidhollandse Haastrecht woon je nu het grootste deel van je leven in Aalsmeer.

Cultuurschok
“Ja, ik ben wel ingeburgerd, maar helemaal kom je er bij de echte Aalsmeerders toch niet in. Toen we kwamen vond ik het zelfs een cultuurshock. Zelfstandige strjdbare vrouwen kwam ik in die tijd hier toch weinig tegen.” De dagen zijn voor Marijke nog steeds gevuld. De verre reizen die ze met haar man maakte waarvan de vele prachtige exotische voorwerpen zoals onder meer beelden en een fraaie collectie stenen eieren getuigen, worden niet meer gemaakt, maar lezen, tuinieren en pianospelen zijn nog steeds belangrijk voor haar. Daarnaast zijn er regelmatige bezoeken van de drie kleinkinderen en de drie achterkleinkinderen.

Zo nu en dan spreekt ze een van haar vroegere leerlingen nog wel, zegt ze desgevraagd. “Het is altijd leuk om te horen hoe ze terecht zijn gekomen.Ik heb in de loop der jaren voor de klas best wel veel vertrouwelijke zaken gehoord, zaken die ze aan niemand vertelden. Ik ben altijd graag een luisterend oor voor ze geweest. Ik hoorde heel veel en dat wilden ze heel graag aan mij kwijt. Als leerkracht heb je ook een taak daarin, vond ik altijd, je moet een luisterend oor voor ze hebben. Ik wilde ze engels leren, maar het beluisteren naar hun problemen was voor mij ook een belangrijke dimensie daarvan.”

Zou je nu nog het onderwijs in gaan? “Nou nee, als ik nu een beroep zou moeten kiezen zou ik voor de orthopedagogie kiezen, waarbij je wel met kinderen bezig kan zijn, maar op een andere manier. En wat ik al zei, het aanhoren van de problemen van de leerlingen vond ik altijd ook erg belangrijk.”

Foto’s Jaap Maars en archief Marijke Brussaard

Eerder in deze serie:
Lisette Visser-Moleman
Bert van Duijn
Andre Mosselman
Wil Jore-Spaargaren
Hélène Homan
Han Jongkind
Minke de Vries-Hania
Anke Spaargaren-Meester
Robert van Unen
Johan en Erna Knoop
Peter Rodenburg
Fietje van Buuren-Heil
Dick Gaijkema
Elly van den Berg-Smit
Wim den Boef
Nelleke Kraaij-Boertien 
Jan van Veen
Janny Oosterloo 
Casper de Goede

Tips voor deze rubriek? Mail de redactie: info@aalsmeervandaag.nl