Door: Pierre Tuning. Pennenstreek 476. ‘We zijn ongerust. Over de politieke situatie in ons land. Over de verwarring en de ondoorzichtigheid. Over de tanende invloed van de kiezers. Over de ontoereikendheid van de verouderde politieke spelregels. Over de onbeweeglijkheid en de verstarring van het partijenstelsel. Over altijd maar weer hetzelfde gezeur en hetzelfde geharrewar in de politiek. We willen er zo graag wat aan doen. Maar we weten niet hoe.’ Sprak Hans van Mierlo in 1966.
Inmiddels is er meer dan een halve eeuw verstreken – en zijn we van de ene crisis in de andere beland. Schreef ik op 26 april 2022 in Pennenstreek 439 ‘Crisisvloed’. En in Pennenstreek 461 ‘Jaaroverschrijding’ somde ik de crises van begin 2023 nog een keer op:
- De crisis in de zorg. Met de expositie ‘Helden in de zorg’ hebben de kunstenaars Jennifer Bergkamp en Erik de Rijk in het Oude Raadhuis een kunstzinnige ode aan de zorgmedewerkers gebracht.
- De crisis in de Sierteelt. Royal FloraHolland vergeet zijn 50-jarige geschiedenis (zie: ‘Verlept jubileum’) en is somber over de toekomst. ‘De mooie cijfers over 2021 worden overschaduwd door de zorgen over de toekomst van de Sierteelt mede als gevolg van de situatie in Oekraïne en de hoge energieprijzen,’ schrijft de uit zijn krachten gegroeide veilingreus in het jaarverslag.
- Het personeelstekort, vooral bij allerlei essentiële beroepen, gaat steeds meer pijn doen.
- De klimaatcrisis leidt tot hittegolven en overstromingen. Maar er is weinig vliegschaamte en Schiphol – waarvan de geluidshinder nog steeds ondraaglijk is – kan de rijen passagiers niet aan.
- De stikstofcrisis belemmert de woningbouw. Veel te laat krijgen de ‘boeren’ (agrarische industriëlen van wie bijna 20 procent miljonair is) te horen dat ze hun megastallen zullen moeten inkrimpen of beëindigen. ‘Maar ze hebben de Macht van de Tractor’ Dus komt de geest (de strontlucht) uit de fles – want de ‘boeren’ willen Nederland graag ‘een poepie laten ruiken’.
- De energiecrisis, met als gevolg dat ons leven ontzettend veel duurder wordt – dwingt ons tot besparing van fossiele brandstoffen. Wat wel weer goed is voor het klimaat…
- De wooncrisis. Starters vinden geen huis. Het aantal daklozen is gigantisch en veel mensen slapen in een trailer of auto. Volgens stadsgeograaf Cody Hochstenbach heeft het overheidsbeleid deze crisis veroorzaakt: ‘Er is dertig jaar lang doelbewust beleid gevoerd om de sociale huursector een kopje kleiner te krijgen. Steeds meer mensen moesten een woning kopen, want dat associëren we met zelfstandigheid en verantwoordelijkheid: je bouwt vermogen op en bindt je aan de buurt. Daar kan je veel vraagtekens bij zetten. We hadden ooit een brede volkshuisvesting waar ook de middenstand in woonde. Inmiddels is de sociale huursector een laatste redmiddel geworden voor wie echt niet anders kan.’
Welke crisis heeft het laatste kabinet-Rutte uit doen vallen? De ‘immigratiecrisis’! Dat werd door de VVD het belangrijkste thema van de verkiezingen gemaakt – en Wilders is ermee aan de haal gegaan. Samengevat (in het volgende ‘rondeel’):
Geen huis, geen zorg, geen geld, geen goeie baan…
Wie heeft het altijd weer gedaan? De Mohammedaan!
Het parlement is helemaal niks: een kakelend kippenhok.
Geen huis, geen zorg, geen geld, geen goeie baan…
Wij willen alles voor onszelf, de rest komt achteraan.
Voor elke crisis, stikstof of asiel, is daar de zondebok.
Geen huis, geen zorg, geen geld, geen goeie baan…
Wie heeft het altijd weer gedaan? De Mohammedaan!
Nu Wilders regeringsverantwoordelijkheid dreigt te krijgen, zou hij allerlei ongrondwettige plannen ‘in de ijskast’ (zie ‘Even tot hier’) willen zetten. Misschien wordt de soep niet zo heet gegeten als die werd opgediend. Maar de ‘PVV-soep’ was wel érg heet…
Don Quichot
‘Wie dit leest is gek,’ schreven wij als schooljongen op muren en schuttingen. En misschien denken veel mensen dat ook, als ze Pierre’s Pennestreken zien staan. Of: ‘Wie dit schrijft is gek.’ Dat denk ik zelf wel eens, als ik me realiseer dat ik aan mijn 400ste stukkie bezig ben. – schreef ik op 3 augustus 2021. En het zal niemand verwonderen dat die gedachte mij weer overvalt, nu ik – tegen de Parkinson-klippen op – dit 476ste stukkie schrijf. Niet voor niks heb ik mijn verzamelde columns Don Quichot in Aalsmeer genoemd. Het boekje (uitverkocht) was te koop bij Het Boekhuis, dat dit jaar de deuren voorgoed sloot.
Als ik tegenwoordig de politici zie tobben op de beeldbuis, moet ik steeds meer denken aan het gedicht dat Simon Garmiggelt schreef onder het pseudoniem Karel Bralleput:
De politicus
Partijgenoten! Ja, vandaag zijn het er veel.
Maar net als in de lang vervlogen jaren,
toen het nog maar een paar rebellen waren,
zitten ze klaar voor ’t manna uit zijn keel.
Partijgenoten! Kom, wat schaft vandaag de pot?
Bewapenen met spoed… de veiligheid die eist…
En niet vergeten: nommer één van onze lijst.
En ‘klimmen naar de toekomst’ aan het slot.
Partijgenoten! Hij heeft al zovéél gezeid.
Al veertig jaar drinkt hij het sprekerswater,
belooft de zaligheid per el, voor later
en formuleert ‘de eisen van een grote tijd’.
Partijgenoten? Deze tijd was altijd groot.
Hij heeft al duizend dingen aan- en afgeraden.
Zijn vuur klinkt nu een tikkeltje ontladen.
Hij is een oude man, dicht bij de dood.
Partijgenoten, och gij zult het moeten doen
met ’t rijk dat in zijn leven werd gewrocht.
Het is precies geworden waar hij altijd tegen vocht.
Maar nu is het van hem. Nu kan hij met pensioen.
Gisteren (vrijdagavond 8 december 2023) zagen wij Huub van der Lubbe schitteren als Don Quichot, in de musical de man van La Mancha. Hij zong een troostrijk lied: ‘Gelukkig zijn er altijd enkelingen die geen genoegen nemen met de wereld zoals die is. Idealisten die zich verzetten tegen de ‘normale’ gang van zaken met alle oorlog, ellende en onrecht. Zulke Don Quichots heeft de geschiedenis nodig. Nu misschien wel harder dan ooit.’
4 reacties
‘Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen’ luidt het gezegde. Heb je iemand op het oog?
ACH, NIETS MENSELIJKS IS MIJ VREEMD. Zij die zonder zonde zijn werpen de eerste steen.
In de laatste strofe lijkt Daalman te worstelen met botsende meningen van minderheden en meerderheden die hij ziet strijden om ‘het zaligmakend gelijk’.
Die verdomde democratie lijkt ons wel altijd voor de voeten te lopen. Dan ook maar gaan voor een ‘wijze’ dictator?
Heilige huisjes
Dwarsdenkers en rebellen komen en gaan
terwijl de aarde altijd door en door zal draaien
de zon zal opkomen en weer achter de horizon zakken
op weg naar weer een nieuwe ochtend
waar rivieren niet te stuiten naar zeeën stromen
en dwarsdenkers en rebellen steeds weer opduiken
om te doen wat al eerder gebeurde en veelal vergeten werd.
De allerhoogste idealen en waarden, wie schetst een contour?
Wie kent nog de namen van dwarse kleurrijke figuren, rentmeesters
doeners, dromers en denkers?
De windzaaiers die heilige huisjes durven kraken boven het maaiveld.
Maar voor we het weten woont in dat dwarse denken
gevaar, machtsvertoon, vlaggewapper
en marcherende laarzen.
Eén, twee, één twee, één twee.
Zou het helpen dat ik dit neerschrijf?
En op allerlei plekken in de wereld
dicteren minderheden zo
of erger nog misschien
democratische gekozen meerderheden
andersdenkenden die vrijwel altijd minderheid zijn.
Jan Daalman
Dorpsdichter