Dick Lookman, een man met een eigen mening

Door: Joop Kok. “Ik weet niet of je het al gehoord hebt Joop, maar Dick Lookman is overleden,” kreeg ik te horen van een kennis die op Geerland woont. “Wat zeg je me nou? Recentelijk had ik hem nog aan de lijn en vroeg ie of ik wist wie hem belde. Ik kon het niet raden tot er een aanstekelijk gelach losbarstte, toen wist ik het direct: Dick Lookman. Hij vertelde me dat hij in het ziekenhuis had gelegen en net was hersteld van een klaplong. Is er alsnog een complicatie opgetreden,” vroeg ik, “nee, hij ging even slapen en is niet meer wakker geworden.” “Dick was altijd al een snelle jongen, zelfs met doodgaan,” was één van de aantekeningen van zijn broer Paul die mij op verzoek wat informatie toestuurde.

De slingseat
Er kwamen beelden boven van toen ik hem leerde kennen. Net als ik, hield hij zich bezig met de inspraak over de invulling van Proosdij. Schroom leek hem vreemd, het was een man met een eigen mening en wilde dat ook duidelijk kenbaar maken. Samen met zijn vrouw Helma woonde hij in de Gozewijnstraat in Kudelstaart. De enige in de straat die zijn pui een eigen kleur had gegeven. In de Zijdstraat op de bovenste verdieping boven de Hema was zijn atelier. Hij was interieurarchitect en liet mij, alvorens de opdracht te gunnen voor het ontwerpen van een dubbelwoonhuis, zien wat hij zoal ontworpen had.

Het meest trots was hij wel op zijn slingseat, een sobere fauteuil met teak frame en canvas hangzitting, die hij eind vijftiger jaren voor Metz & Co liet maken bij Artimeta. Zijn lounge sofa, geproduceerd door Bas van Pelt, leek even succesvol te worden, echter na nog geen jaar werd de productie stil gezet. De bank van Martin Visser, die je ook tot een slaapbank kon transformeren, was niet alleen functioneler, maar ook veel goedkoper.

Praktisch gericht
Tijdens de bouw van de woningen bij de entree naar Geerland, leerde ik hem wat beter kennen, iedere schets werd besproken en dat wat in zijn ogen beter kon, werd opnieuw ontworpen. Dick wilde en had in alles het laatste woord. Het meest verrassende was wel dat toen alles was uitgetekend hij, na een onderhoud met de constructeur, mij als een kind zo blij vertelde dat er ook een zwembad in moest komen. Ik was verbaasd, Dick en zwemmen? Die combinatie had ik niet gezien, het bad heeft, naar ik heb vernomen, ook maar één keer vol met water gestaan. Op de bouw hield hij alles in de gaten en ging zo nodig ook zelf aan de slag. Zo bepaalde hij al experimenterend, zelf de kleur en samenstelling van de buitenbeits op het houtwerk en hielp hij bij het stuken van de rotswand in zijn woonkamer. Hij was vooral praktisch gericht, volgens hem moest een architect alles wat ie tekende ook kunnen maken, hij moest zelfs kunnen heien. Wat ik er ook tegen inbracht, hij bleef bij zijn standpunt. Een gesprek over meer essentiële zaken, van hoe sta je in het leven, ook dat loste hij praktisch op. Hij gaf me het boek ‘De kracht van positief denken’, van Norman Vincent Peale. Een van de populairste dominees in de VS die aan de hand van de Bijbel uitkomst bood voor het oplossen van alledaagse problemen. Je zou kunnenzeggen het allereerste zelfhulp boek.

Architectonisch ensemble
Na ons gemeenschappelijke bouwproject verloren we elkaar uit het oog, ik zag hem weer nadat hij mij gebeld had met de vraag om mee te gaan naar de welstandscommissie. Zijn buren hadden een bouwaanvraag ingediend om hun kozijnen en gevelbeplating te vernieuwen en als toehoorder mochten wij daar bij aanwezig zijn. De commissie was in eerste instantie van mening dat de plannen van de buurman het architectonisch ensemble zou aantasten.  Het materiaalgebruik was afwijkend evenals de kleurstelling en kozijnindeling. De eigenaar was het daar niet mee eens en vroeg een toelichting te mogen geven. In een gesprek met de commissie stelde hij dat bij de aankoop van het huis in 2007 de rabatdelen al waren witgeschilderd, inmiddels was het al 2010. Verder gaf hij aan dat de nieuwe rabatdelen zouden worden uitgevoerd in (wit) op hout gelijkend kunststof en dat de kozijnindeling zou worden hersteld zoals het oorspronkelijk was. Met deze nieuwe informatie stelde de commissie dat dus al eerder (in feite al in 2001 toen de vorige buurman de rabatdelen had wit geschilderd!) het ensemble van twee woningen was opgesplitst. Er was in dit geval alleen nog sprake van twee op zichzelf staande woningen. Het was om die reden dat de commissie haar standpunt herriep en alsnog de aanvraag positief beoordeelde. Lookman zag dat anders, volgens hem had portefeuillehouder Van der Hoeven druk uitgeoefend op de Welstandscommissie om alsnog een positief advies te geven zodat B&W de vergunning toch kon verlenen. Hij diende een bezwaarschrift in, vroeg alle stukken op en zocht de publiciteit. (‘Toelichting bij kwestie Lookman’)

Dak vol aantijgingen
Ten tijde van de coalitieperiode van AB en CDA, werden de politieke verhoudingen zo op scherp gezet, dat er zelfs gesproken werd over intimidatie, machtsmisbruik, integriteitsschending en belangenverstrengeling. Dick reed in een auto met borden op het dak vol aantijgingen, urenlang rondjes op het Raadhuisplein. Burgemeester Jobke Vonk zag zich, gezien de kritiek van een groep verontruste burgers en politici, gedwongen om door Berenschot een onderzoek ter laten doen. Het resultaat pleitte de wethouders vrij.

Interessant voor de krant
We kwamen elkaar opnieuw weer tegen toen er plannen werden gemaakt om Kudelstaart uit te breiden. Net op dat openliggende stuk grond waar hij op uitkeek. “Dat is toch van de gekke Joop, ik kom straks in de schaduw te zitten van die woningen, dat kan toch niet? Ik laat er berekeningen voor maken, dan kunnen ze dat zien.” “Maar die mensen moeten toch ook wonen Dick,” was mijn antwoord, “nou dan zetten ze er maar een paar villa’s op, een stuk of zes en voor de rest een park.” Toen recent Dirk de Baan naar aanleiding van de bouw van Westeinderhage een onderzoek presenteerde naar de verkeersveiligheidseffecten voor de Bilderdammerweg, was dat voor hem een aanleiding om een gesprek aan te vragen met de projectmanager van Westeinderhage. Net ontslagen uit het ziekenhuis, sprak hij op mijn telefoon in met de vraag of ik mee wilde gaan, “interessant voor de krant Joop.” Het is er niet van gekomen, een paar dagen later in de nacht van 8 op 9 december gaf hij de strijd op, 80 jaar oud. Hij laat een echtgenote, twee kinderen en twee kleinkinderen achter.

Foto’s archief AV/Arjen Vos