Hoe is het nu met… Arend Bon?

'Voor mij als gepensioneerde is het elke dag zaterdag'

 

De familie Bon in Aalsmeer behoort al meer dan een eeuw tot het huisartsengilde. Overgrootvader, grootvader, vader en zonen oefenden er hun praktijk uit en sinds enkele jaren is er de huisartspraktijk van Arends dochter Marieke. Inmiddels genieten de gebroeders Piet en Arend van hun pensioen. Eerder schreven we over Piet, ditmaal is broer Arend Bon aan de beurt. Alweer tien jaar geleden nam hij afscheid van zijn huisartsenpraktijk.

 

Ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubileum als huisarts, spraken we in 1998 uitvoerig met Arend Bon. Bij die gelegenheid gaf hij aan dat hij met volle teugen die kwarteeuw had genoten van zijn beroep. Voor een opleiding als specialist had hij nooit gevoeld, liet hij weten.

 

In het gesprek met de nu 75-jarige Bon in zijn bijzondere en riante woonhuis aan de Uiterweg, met uitzicht op het oer-Aalsmeerse landschap van seringenakkers, de Kleine Poel en boten in allerlei vormen en maten, geeft hij aan altijd van zijn vak te hebben genoten.

 

Derde huisarts in geslacht Bon
“Huisarts ben ik geworden, dat was mijn keuze en ik heb me niet gespecialiseerd. Nog altijd sta ik achter die uitspraak van bijna 25 jaar geleden. Het was ook traditie dat ik huisarts zou worden. Mijn voorvaderen waren huisartsen, mijn grootvader, komend uit het Zuidhollandse Nieuwpoort is in 1906 in Aalsmeer neergestreken. Hij was toen al de derde huisarts in het geslacht Bon. Als huisarts zie je de hele mens en dat is anders wanneer je je specialiseert. Het persoonlijke contact met de mensen dat je hebt als huisarts. Ik herinner me die vele dierbare contacten met de patiënten die zo nu en dan herleven bij een ontmoeting op straat of in de supermarkt.”

 

Opa Bon

Nadat zijn grootvader zich had gevestigd in de Kanaalstraat die toen nog Kegelpad heette, kon daar al snel een woonhuis worden gebouwd zegt Bon, terugkijkend in het verleden. “Mijn vader Simon is daar opgegroeid en later wij ook. Het huis staat er nog steeds en velen noemen het ook het huis van Bon hoewel er al veel jaren niemand van de familie meer woont. Opa Bon liet in 1932 op de Stommeerweg een huis aan de Westeinderplas bouwen. Mijn grootvader heeft na het overdragen van de praktijk aan mijn vader destijds een sabbatical genomen, hij wilde beslist het graf bezoeken van zijn vader, die enkele jaren huisarts was geweest in Indonesië. In het huis aan de Stommeerweg heb ik vele jaren mijn praktijk gehad.”

 

Boer
Uit traditie is Bon geneeskunde gaan studeren. Heeft hij ook wel eens aan een heel ander beroep gedacht?

“Ja,” zegt Bon na enig nadenken, “ik had ook wel boer willen worden. Als kind speelde ik vaak op een boerderij in de Haarlemmermeer en boer worden trok me wel. Jeugdsentiment, denk ik, jongetjes willen ook graag buschauffeur of brandweerman worden.”

 

Huisarts worden in het eigen dorp, hoe was dat?

“Ik herinner me dat ik toen ik als huisarts hier begon, traditioneel een witte jas aantrok en een oud-klasgenote toen iets zei in de trant van: 'joh, Arend, doe niet zo gek.' Ik heb toen al gauw die jas niet meer aangetrokken.”

 

Congressen
Naast de drukke praktijk was Bon ook graag en regelmatig onderweg. Hij leidde wereldwijd veel symposia en congressen waarbij de nu veelvuldig bekritiseerde farmaceutische industrie een rol speelde. Die congressen werden en worden zelden op onbeduidende Nederlandse plekken gehouden. Bij voorkeur vindt een en ander plaats in een riant zonnig oord ver weg.

 

“Ja, dat is wel zo, maar voor mij gold voornamelijk toch het feit dat ik altijd met plezier de nieuwe producten en ontwikkelingen die in de medische wereld plaats vonde,n onder de aandacht bracht van collega's. Ik vervulde graag de rol van docent. Ook na mijn pensionering heb ik dat nog graag enkele jaren gedaan, maar sinds twee jaar ben ik daarmee gestopt.”

 

Mist hij het niet? ”Die congressen brachten me naar allerlei mooie streken op de wereld en ja, het was leuk om te doen en je kreeg ook leuke contacten.“

 

Bon droeg tien jaar geleden de praktijk over aan dochter Marieke, inmiddels de zevende Bon als huisarts. Over de verschillen in werkwijze en omstandigheden in het beroep van huisarts vroeger en nu, zegt Bon:

 

Meer vrouwelijke huisartsen
“Toen ik afscheid nam van de praktijk, nu dus tien jaar geleden, was er al heel veel in het vak veranderd en die ontwikkelingen zetten zich voort. Nachtdiensten waren en zijn er niet meer in de eigen praktijk, patiënten zijn in de avonduren en in het weekend aangewezen op de huisartsenpost. In de praktijk is nauwelijks nog uitsluitend één huisarts werkzaam die hét aanspreekpunt is voor de patiënt. Er zijn veel meer vrouwelijke huisartsen bijgekomen en zij geven doorgaans de voorkeur aan parttime werken. Je hebt nu de diabetes-assistent, de praktijkondersteuningsassistent. Allemaal dingen die wij als huisarts vroeger zelf deden. Niet elke verbetering van nu is efficiënter. Eenpersoonspraktijken zijn er nauwelijks nog en het is niet altijd zeker dat je bij een bezoek aan de dokter die ook krijgt.”

 

Contacten van de huisartsen onderling werden ook minder, weet Bon.

“Wij als oud-huisartsen ontmoeten elkaar nog wel regelmatig, maar dan in een ontspannen sfeer.”

 

Monteur in witte jas op ambulance
En dan praten over de vele veranderingen?
”Ja, we constateren bijvoorbeeld dat de regie in de gezondheidszorg, in vergelijking met vroeger, nu wordt gedaan door de zorgverzekeraars. Dat begon overigens al in mijn tijd.Toen werd er meer geadviseerd en minder gedirigeerd. Het gaat nu meer om kostenbeheersing, alles is geprotocolleerd. Ja, ik sta beslist achter de uitspraak van: vroeger was alles leuker. Die overregulering in de zorg is niet goed. Natuurlijk zijn er ook wel dingen beter dan vroeger. Ik weet nog dat als er een ambulance moest worden gebeld, er een monteur in witte jas van Garage Met kwam aanrijden. Nee, op dat gebied is er veel geprofessionaliseerd.”

 

Brood bakken
Tien jaar dus niet meer in het vak. Zestien jaar hier wonend op de Uiterweg. Hoe worden de dagen nu doorgebracht?

”Ik ben bezig als huishoudelijke hulp, verleen hand- en spandiensten.”

Zijn vrouw vult aan: ”Hij bakt dagelijks brood en doet veel dingen met de kleinkinderen als die hier zijn.”

 

Arend: “Gepensioneerd zijn voelt alsof het nu elke dag zaterdag is. Toen ik nog werkte was de zaterdag een rustige dag, ik dronk koffie, had een sociaal programma, zo voelt het nu elke dag.”

 

Varend buitenhuis
Ruim vijf maanden per jaar is het echtpaar Bon onderweg. Als liefhebber van watersport werd negen jaar geleden een gerieflijke boot aangeschaft (voor de kenners Grand Banks, LP). Met dit zeewaardige schip met de naam Meeuw bevaren ze regelmatig de Europese wateren.

 

“We lagen met ons varend buitenhuis, zoals we het vaak noemen, al een week in Londen op de Thames, in Parijs op de Seine, in de haven van Stockholm en we zijn ook naar Rusland gevaren. De boot ligt nu op onze vaste plaats in de haven van het Griekse eiland Leros. Vandaar varen we dan regelmatig naar Turkije. Het is onze lust en leven.”

 

En gaan de gedachten nog wel eens naar de vroegere praktijk?
”Je verliest als arts bij je pensionering wel je registratie, maar het vak blijft je leven lang een stukje van jezelf,” aldus de huisarts in ruste die trots is dat er nu

een kleinkind is die medicijnen studeert waarmee de Bon-dynastie dus mogelijk een vervolg krijgt. 

 

Tekst Leni Paul

 

Foto's: Arend Bon poserend in zijn huis, en bij zijn afscheid als huisarts in januari 2009. Vrienden van de Lions hadden vlak bij zijn praktijk in de Mensinglaan een ongeval in scene gezet met een busje van Met & Co. Toen Arend Bon het slachtoffer wilde helpen, kwam de aap uit de mouw en de Lions uit het busje. “Dat was erg goed gedaan, ik geloofde echt dat het een ongeval was,” aldus Bon.  Foto's Arjen Vos