Column: ‘Eppo tevreden, een wijk vol Kudel-straten’

Door: Joop Kok. Tijdens een politieke radio-uitzending in juli 2016 maakte Eppo Buskermolen zich vreselijk druk dat een weg op het nieuwe buurtje Kalslagern, de naam Jan Lunenburg Oever kreeg. “Ik heb nog nooit van die beste man gehoord, laat de straatnamencommissie zich liever in de Kudelstaartse historie verdiepen,” was zijn commentaar. (1) Degenen die gewend waren om verder te kijken dan alleen Kudelstaart verrichten missiewerk en legden hem uit dat Jan medeoprichter was van de Stichting Oud Aalsmeer, de Historische Tuin en de stichting Korenmolen De Leeuw. Al die inspanningen hadden hem het ereburgerschap van Aalsmeer opgeleverd.

In de lezerspost met als titel: Gerrit Buskermolen verdient ook straatnaam, (2) legt hij uit dat het hem erom ging dat Kudelstaarters die in het verleden veel voor Kudelstaart hadden gedaan, herdacht zouden moeten worden. Als voorbeelden noemde hij naast Buskermolen ook Dirk van Kleef, Kees Nieuwendijk, Pastoor van Dijk en meester Zwarthoed.

Hij liet het niet bij woorden, op 12 december 2019 diende hij namens het CDA de motie naamgeving van straten in (3) om bij de straatnamencommissie aan te dringen om bij het vaststellen van straatnamen, te beginnen met Westeinderhage, voormalige bewoners te benoemen die zich in het recente verleden hadden ingezet voor de lokale samenleving. Die bereidheid was er en al in een vraag stadium werd er overleg gevoerd over wie er voor in aanmerking zou kunnen komen. Boeken werden ingekeken en ook niet katholieke dorpsgenoten werden gepeild, het resultaat was karig. Naast het lijstje van Eppo, dacht men ook aan Leen van der Weijden en Theo Rekelhof. Ger van Halm van Vliet, voor mij als voormalig Bilderdammerwegkind de koningin van de gribus, is nog niet zo lang geleden overleden en zou bij nieuwbouw op die plek, aldus Buskermolen, een geschikte kandidaat kunnen zijn.

Op 12 september presenteerde de gemeente conform het advies van de commissie naamgeving en volgens een bijgevoegde situatietekening, de straatnamen. Ik zal ze met u langs lopen en iets over de persoon vertellen.

De Klaas Zwarthoedstraat, 1912-1986, o.a. hoofdonderwijzer St. Antoniusschool
De hoofdontsluitingsweg van en naar Westeinderhage, de route naar de grote wereld, dat kan en moet de Klaas Zwarthoedstraat zijn. Voor alle Kudelstaarters die het na 1942 en voor 1976 tot de zesde klas van de lagere school brachten, was hij degene die medebepalend was voor route naar het groot worden. Met de pastoor was hij eigenlijk de grootste meneer van het dorp. “Zelf heb je dat niet zo in de gaten. Tja, je werd geacht boven de gemeenschap te staan. Dat heb ik altijd verre van me willen houden,” aldus in een interview in de weekmedia van 22 feb 1984. Jarenlang gaf hij les op tuinbouwscholen en verzorgde hij de middenstandscursus in Kudelstaart. Zeventien jaar bankierde hij thuis als vertegenwoordiger van de Rabo-bank. “En een schoolhoofd in een klein dorp is natuurlijk de aangewezen persoon voor de functie van secretaris in allerlei besturen.” En zo klopte het armbestuur, de KVP en het oprichtingsbestuur voor het dorpshuis bij Zwarthoed aan. Dat werd zijn levensstuk, daar was hij trots op. Negen jaar touwtrekken met overheidsinstanties. Ondanks de stemming van ‘er komt nooit wat van’, Kudelstaart had nu eenmaal een minderwaardigheidscomplex, zette hij door. Voor de politiek achtte hij zich niet geschikt. “Ik ben een beetje te oprecht, denk ik, ik zou onmiddellijk ruzie krijgen.”

Dirk van Kleefstraat, 1907-1974, o.a. voorzitter toneelvereniging Kudelstaart
Het had niet veel gescheeld of Geerland zou die naam gekregen hebben. De dorpsraad had het sentiment dat onder de bevolking leefde uitgedrukt in een voorstel richting de gemeente. Ook de  familie was ingelicht en had al toestemming gegeven. De PTT stak er een stokje voor. Er was in Aalsmeer al een van Cleeffkade en men verwachtte de nodige verwarring en vergissingen. Wel jammer, daar waar nu Geerland is, lag het ‘sportcomplex’ van Kudelstaart. Nou ja wat houten keten en een grasveld dat in de zomer werd kort gehouden door grazende schapen of koeien. Van Kleef was de man die RKDES groot maakte. Hij had een rozenveredelingsbedrijf dat goed liep en dat vooral in de winter en het voorjaar veel werk bood. Als het daarna wat rustiger werd, stuurde hij mensen naar het voetbalveld om het te onderhouden. Voordat de wedstrijd begon hoefde men dan niet langer eerst nog wat vlaaien weg te scheppen. Naast voorzitter voor RKDES was hij dat ook voor de ijsclub VZOD, de Toneelvereniging Kudelstaart, Dorpshuis Kudelstaart en Zomeravond voetbal Aalsmeer.

Gerrit Buskermolenstraat, 1891-1983, o.a. voorzitter Proefstation Aalsmeer
“Dames en heren, hebt u Buskermolen wel eens beduusd gezien? Zo niet, dan ziet u dat nu.” Aldus burgemeester Brouwer bij het uitreiken van een koninklijke onderscheiding voor de bijna onopsombare verdiensten die de vaak gekscherend genoemde ‘burgemeester van Kudelstaart’ verricht had. Even verder in hetzelfde artikel in de Aalsmeerder Courant van 30 april 1971:  “Ook van Kleef, kan niet nadoen wat u in Kudelstaart hebt gedaan. Oud burgemeester Loggers heeft u wel eens locoburgemeester genoemd.” Naast voorzitter proefstation, was hij dat ook van Bloemencorso Aalsmeer, ijsclub VZOD, fanfare “Laus Deo” en jaren raadslid voor de KVP.  Zijn meest opmerkelijke was wel zijn lidmaatschap voor de Bond van grote Gezinnen. Het gezin Buskermolen had namelijk elf kinderen.

Leen van der Weijdenstraat, 1916-1987, o.a. voorzitter Dorpshuis
Als Kudelstaarts jochie met een vader die veel voor de mensen in het dorp bouwde en met een opa die een broer was van Gerrit Buskermolen heb ik al deze Kudel-mensen wel eens ontmoet en gesproken. Het meest wat me bijblijft was wel de ontmoeting met van der Weijden. Zijn zoon was getrouwd met mijn zus en toen zij jarig was kwam ik net na de koffie binnenstappen, alle plaatsen bezet. Leen keek me aan, maakte wat ruimte, haalde een stoel onder de tafel vandaan en maakte met zijn hand een gebaar van, ga zitten. Hij stak van wal over het geloof: Wat betekent het wegvallen van het geloof voor onze onderlinge verhoudingen. Is dan alles geoorloofd? Wat vind jij daarvan vroeg hij mij? Ik was jong, studeerde net en voelde me door deze vraag serieus genomen. Dat deed me goed.

Naast voorzitter voor het Dorpshuis was hij bestuurslid RKDES, commissaris CAV, gemeenteraadslid KVP, bestuurslid VBA en CTAV.

Herman van Dijkpad, 1891-1983, oa pastoor Sint Jan Geboorte Kudelstaart
Rond 1971 werd op initiatief van pastoor van Dijk de carnavalsvereniging ‘De Pretpeurders’ opgericht. De Raad van Elf werd samengesteld uit ouders van de leden van ’t Gilde, die een ouderavond in de carnavalstijd hadden gepland. Kudelstaart werd toen omgedoopt in Poelgilderdam. Hij voorzag in 1972, dat oud en nieuw Kudelstaart uit elkaar zouden groeien. Hij kwam toen op het idee om alle verenigingen bij elkaar te roepen en te proberen tot gezamenlijke activiteiten te komen. Dat sloeg aan: in 1973 vond de eerste FOKweek plaats (Feestelijke Ontmoetingsweek Kudelstaart). Dat kan toch redelijk uniek genoemd worden Het katholieke isolement werd onder andere daardoor doorbroken. Pastoor van Dijk was een groot voorstander en stimulator van de oecumene in Kudelstaart geweest.

Kudelstaart, geschiedenis van een grensgeval blz 181

Kees Nieuwendijk, 1973-1997, oa voorzitter RKDES
Kees kwam uit Nes aan de Amstel en trad bij garage Maas in dienst als in- en verkoper. Ik kocht er mijn eerste auto, een Renault 4. Later zou ik hem nog tegenkomen in de Dorpsraad. Hij observeerde, luisterde en bepaalde vervolgens welke koers hij moest gaan. Wat er in hem omging was gissen.

Naast voorzitter van RKDES was hij bestuurslid van de Dorpsraad, de FOK, P.C.I, Parochieraad en vrijwilliger St. Jan Geboorte en dragersvereniging St. Jozef

Theo Rekelhofstraat, 1930-2012, oa Beroepsvisser Westeinderplassen
We zitten hier eigenlijk al een paar generaties. Op dit moment gaat het wel weer met de palingvangst maar we hebben slechte tijden meegemaakt. Het is nooit een vetpot geweest, maar enkele jaren geleden was het helemaal armoe. Toen hadden de palingen last van een parasiet in de zwemblaas en kropen weg. En tijdens een heel strenge winter, konden we absoluut niet vissen. De enige verdienste die we hadden kwam van Wim Kan. Die lag hier toen met een woonboot die we iedere morgen vrij van het ijs moesten kappen. Mijn moeder had me nog zo aangeraden om kweker te worden, maar daar voelde ik niets voor.  Weekmedia 30 juli 1992

Diegenen die wat langer in Kudelstaart wonen zouden Theo kunnen kennen als toneelspeler en dan vooral samen met Cor Knol in de humoristische act Buskermolen en Springintveld.

Theo was naast beroepsvisser, voorzitter van het Dorpshuis, bestuurslid van de Toneelvereniging, de Parochieraad, de Carnavalsvereniging en de F.O.K. Bovendien vrijwilliger St. Jan Geboorte en dragersvereniging St. Jozef.

Ik heb mijn uiterste best gedaan om ‘mijn’ Kudel-straten enige kleur te geven, het is zeker niet volledig en hier en daar voor de kenner summier. Ik vraag u enig begrip.

1 Raadsleden niet helemaal thuis in heden en verleden – AALSMEERVANDAAG
2 ‘Gerrit Buskermolen verdient ook straatnaam’ – AALSMEERVANDAAG
3. motie naamgeving van straten (kun je ook op internet vinden)