Pierre’s Pennenstreken: ‘Zo zijn we niet vertrouwd 2’

Door: Pierre Tuning. Pennenstreek 502. In de vorige Pennenstreek citeerde ik oud-D66-staatssecretaris Vijlbrief, die pleitte voor een ‘politiek-met-de-zachte-stam’. Maar nu de grootste schreeuwers de grootste regeringspartij vormen, zien we de ene onzinnige bureaucratische maatregel na de andere rampzalige ingreep op de samenleving neerdalen.

Buitenhof had zondag een gesprek met Bas van der Veldt, CEO van AFAS. Het succesvolle softwarebedrijf doet hartstikke goeie dingen met de enorme rijkdom die het oplevert. “Ik doe geen nieuws,” zei hij. Hij vindt dat ondernemers hun geld en macht moeten gebruiken, “pak je cirkel van invloed om goede dingen te doen.” Ook Mark Rutte beaamt dat: “Kijk waar je als individu je bijdrage kan leveren.”

Liefdadigheid bestraft
De oprichter van AFAS, de Kudelstaarter Ton van der Veldt sr., maakt als geldschieter de uitbreiding van het Flower Art Museum mogelijk. En eind vorig jaar werd door AFAS 30 procent van de aandelen met een waarde van 600 miljoen euro aan allerlei goede doelen geschonken. Maar het Murphy-kabinet heeft zulke liefdadigheid praktisch onmogelijk gemaakt. Tot eind vorig jaar konden rijken hun vermogen schenken aan een goed doel zonder daar belasting over te hoeven betalen. Daarvan hebben ook de AFAS-families nog net gebruik kunnen maken, want nu hadden ze daarover 31 procent dividendbelasting moeten betalen!

Vrijwilligerswerk bestraft
Vorige week zag ik deze kop in de Volkskrant: De controlezucht van de overheid neemt absurde vormen aan. ‘Goede doelen, geloofsgemeenschappen, verenigingen en scholen moeten straks donaties en vrijwilligerswerk registeren. Dat is funest voor de ruggengraat van onze samenleving: het maatschappelijk middenveld. Geef burgers en organisaties ruimte en vertrouwen, betogen Laila Ait Baali en Mirjam Bikker:

Dinsdag behandelt de Tweede Kamer de Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties (WTMO). Het wetsvoorstel moet buitenlandse beïnvloeding via donaties tegengaan en financieel-economisch misbruik, zoals witwassen en terrorismefinanciering, voorkomen. Vrijwilligersorganisaties, stichtingen, geloofsgemeenschappen en goede doelen spelen een centrale rol in het goede samenleven en in het oplossen van maatschappelijke vraagstukken, van zorg tot armoedebestrijding. Het wordt ook wel ons sociaal weefsel genoemd. Deze organisaties functioneren dankzij vertrouwen: het vertrouwen van hun leden, donateurs en vrijwilligers.

Het wetsvoorstel WTMO ondermijnt dit vertrouwen door deze organisaties te behandelen alsof ze potentieel schuldig zijn aan ondermijning, misbruik of zelfs terrorisme. Vanzelfsprekend moeten misstanden aangepakt, maar dat legitimeert niet om met een kanon op een mug te gaan schieten.

De administratieve lasten zijn namelijk immens. Goede doelen, geloofsgemeenschappen, verenigingen en scholen moeten straks elke donatie of bijdrage, inclusief vrijwilligerswerk, registreren. Er is geen drempelbedrag. Dit betekent dat ook kleine organisaties – vaak volledig afhankelijk van vrijwilligers – door een hoepel moeten springen waartoe ze helemaal niet in staat zijn. Bovendien moeten stichtingen en mogelijk ook scholen hun balans en staat van baten en lasten deponeren bij de Kamer van Koophandel. Dat brengt hoge kosten en extra werkdruk met zich mee.’