Pierre’s Pennenstreken: ‘Oorlogsangst’

Door: Pierre Tuning. (Pennenstreek 481) Soms ben ik bang. Soms ben ik kwaad. Soms ben ik zo bang dat ik kwaad word.

Een paar dagen geleden heb ik op de tv de documentaire ‘Twenty days in Mariupol’ gezien: ‘De onvoorstelbaar wrede en bloederige beelden van de talloze doden en gewonden door bombardementen en beschietingen in de door de Russen belegerde Oekraïense havenstad Marioepol gingen in maart 2022 de wereld over – mede dankzij het werk van de Oekraïense AP-journalist Mstyslav Chernov.’

Met gevaar voor eigen leven legde Chernov met zijn camera getuigenis af van de nietsontziende Russische raketaanvallen op de burgerbevolking – waarbij het ziekenhuis en de kraamkliniek niet werden gespaard. Hoogzwangere vrouwen, bebloed en dodelijk gewond konden niet worden gered, en hun kindje ook niet. Je zag dokters en ambulancepersoneel vechten voor hun leven… – De Russische minister van buitenlandse zaken Lavrov zat overduidelijk te liegen toen hij verklaarde ‘dat alles door acteurs in scène was gezet’.

Een volgende avond hebben wij in Amstelveen ‘The Zone of Interest’ gezien, een film over Auschwitz. ‘Het is een film die snoeihard binnenkomt, juist door wat je niét ziet (maar wel hoort),’ schrijft Robert Gooijer in de VARAgids. ‘Ze wonen er pal naast, kampcommandant Rudolf Höss en zijn vrouw Hedwig, in hun villa gebouwd tegen de muur van vernietigingskamp Auschwitz in Polen, jaren veertig vorige eeuw. Wat je niet ziet, is Auschwitz zelf. We zetten geen stap in het kamp maar zien, over de grijze betonnen muur heen, wel de bijna constante zwarte rook van de schoorstenen van de crematoria. Rechts in beeld zien we, achter de bomen die aan de villa grenzen, de stoom van de talrijke treinen die joden en Roma en Sinti en andere te vermoorden mensen aanvoeren. En op de voorgrond, direct grenzend aan de muur, de liefdevol onderhouden tuin van Hedwig; ze plant klimop tegen de ongezellige grijze betonnen kampmuur en is trots op haar bloemen.

verzet
Ik ben in Aalsmeer geboren in januari 1943; in Stalingrad begon Duitsland de oorlog te verliezen. In de loods tegenover ons huis was de Duitse cavalerie gelegerd. Buurman Braber zat in het verzet, als ambtenaar van de burgerlijke stand vervalste hij persoonsbewijzen, verleende onderdak aan onderduikers, zijn dochter Annie verspreidde de verzetskrant Trouw. Onze overbuurman, de huisschilder Gerrit de Mots, had onder het dakbeschot van een slaapkamer een schuilplaats gezaagd, waarin hij zich met mijn vader tijdens razzia’s heeft schuilgehouden.

Ik ben opgegroeid tijdens de Koude Oorlog. Toen de Koreaanse oorlog begon en Berlijnse Muur werd gebouwd, zegde mijn vader het abonnement op van de communistische verzetskrant de Waarheid. Dat vond ik wel jammer, want toen kon ik het spannende stripverhaal van Rip Kirby niet meer volgen. Maar wij bleven gelukkig wel de verzetskrant Het Parool lezen, met de onmisbare ‘Kronkels’ van Simon Carmiggelt.

Toen ik een jaar of achttien was, moesten mijn jeugdvrienden ‘in dienst’. Zij ‘lagen’ in ’t Harde, Den Helder en ‘gingen op oefening’ naar de Lüneburger Heide. Omdat ik was afgekeurd, kon ik lekker lang over de middelbare school doen. Ik las alles wat los en vast was, veel over de Tweede Wereldoorlog en werd lid van de PvdA, later van D66. Want de oorlog had mij geleerd: als je je niet met de politiek bemoeit, bemoeit de politiek zich wel met jou!

Ik woon nog steeds in mijn geboortedorp Aalsmeer, één straat verder dan het huis waar ik geboren ben. Als ik naar buiten kom, volg ik alle vertrouwde routes in ‘Plan Zuid’ (zoals dat in mijn jeugd werd genoemd), die ik ook liep als ik naar de Columbiaschool ging. Ik wist precies waar de NSB’ers woonden, de mensen die in de oorlog ‘fout’ waren geweest omdat zij heulden met de Duitse bezetter.

(Lees verder onder de afbeelding)

verkiezingen
Nu weet ik dat soort dingen niet meer. Wat ik wél weet, is dat van al die aardige Aalsmeerders die ik wel eens tegenkom, er zeker een op de vier heeft gestemd op een partij die heult met het Rusland van Poetin. Ik bedoel de zogenaamde Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders die tegen de Europese Unie is, de persvrijheid wil beperken door de NPO op te heffen en zich keert tegen minderheden, waarbij vooral de moslims het moeten ontgelden. Op Geert Wilders, die zelfs ná het neerschieten van de MH17 en de Russische bezetting van de Krim, in de Russische Doema (het parlement) verscheen en trots een Russisch vriendschapsspeldje in ontvangst nam. Zelfs nadat Poetin zijn buurland Oekraïne was binnengevallen, vond Wilders dat dat land het er zelf naar had gemaakt en hij liet duidelijk blijken dat Oekraïne op zijn steun niet hoefde te rekenen. Dat in tegenstelling tot de negen democratische partijen die juist dit weekend hun onvoorwaardelijke solidariteit met Oekraïne uitspraken:

De Russische agressie betekent een rechtstreekse bedreiging voor de westerse democratieën. Het is alle hands-on-deck nu Poetins oorlogsmachine op volle toeren draait om alles en iedereen te vermorzelen die hem iets in de weg legt. En dan te bedenken dat een op de vier van al die aardige Aalsmeerders die je kunt tegenkomen, op de partij van een Poetin-vriend heeft gestemd… Op de PVV, een partij met één lid, een partij die je daarom eigenlijk geen partij mag noemen omdat een partijorganisatie ontbreekt, je kunt er geen lid van worden, je mag niet meepraten, je kunt niets anders dan gehoorzamen… Aan wie? Aan de Leider. Aan Geert Wilders. Wie op Wilders heeft gestemd, heeft gestemd tegen de democratie.

Daarom ben ik soms bang. En soms kwaad. Soms ben ik zo bang dat ik kwaad word.