Door: Hermen de Graaf. Driemaal is scheepsrecht: mijn twee voorgaande columns waren ook al ingegeven door een dubbel gevoel. Dit keer een dubbel gevoel over het paradijselijke stukje land aan de rand van Kudelstaart: het voedselbos en de Smikkeltuin voor kinderen.
Wat daar dubbel aan is? Enerzijds is het een fantastisch idee. Anderzijds is het economisch onrendabel. Vandaar…
Fantastisch idee
Het voedselbos is drie jaar geleden gestart, mede op initiatief van Berry Nijmeier (die man verdient een lintje). Voedsel uit een zelfvoorzienend bos, dat is het ideaal erachter. In de Kudelstaartse versie staan maar liefst 270 gewassen (verzameld door Cor de Jong, hulde). Het is prachtig aangelegd, met bankjes en al. De groei en bloei zijn een lust voor het oog van vele fietsers en wandelaars (al dan niet met hond, zoals de schrijver van dit stukje). Het voedsel wordt biologisch geteeld, is gezond, lekker en veel gevarieerder dan ik ooit heb verwacht.
Op de overigens superactuele website staat dat het voedsel er op een natuurlijke wijze wordt geproduceerd, maar dat klopt eigenlijk niet. Het wordt uitgekiend gecultiveerd, onder meer gebaseerd op de zogenaamde permacultuur en ‘agroforestry’. Kort gezegd komt het neer op telen mét de natuur in plaats van tégen de natuur.
Helaas onrendabel
Economisch gezien is een voedselbos helaas voorlopig onrendabel. Het duurt op z’n minst tien jaar voordat de productie op een behoorlijk niveau is. Dat komt onder meer door de gelaagdheid van de verschillende gewassen, met hoge bomen aan de buitenkant en daarbinnen struiken, klimplanten, groente- en bloemgewassen en kruiden, bodembedekkers en wortelgewassen. En als het in productie is past het voedsel niet in het huidige systeem, waarin supermarkten oppermachtig zijn.
Of toch wel?
Economisch niet, maar maatschappelijk kan het wel rendabel worden gerekend. Dat dat vergt een andere denk- en waarderingswijze. Want er zijn meer voordelen. De voedselbossen zijn nu nog experimenten, die kennis opleveren die in de gangbare land- en tuinbouw kunnen worden toegepast. Zoals de teelt in zogenaamde lanen cq stroken. En er blijken bijvoorbeeld vruchten en producten uit te kunnen komen die we nu nog nauwelijks kennen, zoals Pawpaw, Gojibes, Appelbes en Indianen aardappel. Het is goed voor de biodiversiteit, bodem- en waterkwaliteit en klimaatbestendigheid. Berry vertelde mij, dat er zelfs woestijnen zijn vergroend door het planten van voedselbossen. En de gangbare voedselproductie volledig door bossen te vervangen hoeft nou ook weer niet, zoals volledig biologisch eten een illusie is. De ondersteunende sponsoren van het voedselbos en de Smikkeltuin zullen die ontluikende voordelen waarschijnlijk ook erkennen.
Extra plus in Kudelstaart
Het voedselbos aan het Corry Vonk Pad en de Smikkeltuin voor de leerlingen van groep 7/8 van de basisschool liggen naast elkaar. Deze schooltuintjes, eerder op initiatief van onder andere Kitty van der Knaap (die verdient ook een lintje) gestart, worden verzorgd door de kinderen van twee Kudelstaartse basisscholen. Zij worden begeleid door zogenoemde Opa’s en Oma’s. Vrijwilligers, net als de harde kern van zo’n vijftien vrijwilligers bij het voedselbos. De cohesie van zo’n aan de natuur verbonden gemeenschap is misschien wel onbetaalbaar…
Hermen de Graaf is communicatieadviseur. Kudelstaarter – en bazuint dat ongegeneerd rond. Man van contacten, vooral in bloemenland. Twittert dat het een lieve lust is. Voormalig CDA-statenlid in provincie Noord-Holland. Jongleert graag met ‘duurzaamheid’ en ‘rentmeesterschap’. Eigenwijze kerel.
4 reacties
Dank voor de reacties. Het verhaal gaat, dat een van de leerlingen een stronk boerenkool mee kreeg om thuis te koken. Zijn/haar moeder vroeg: ‘Wat is dat?… Zo werkt de Smikkeltuin ook. Het voedselbos is te bezoeken op de ochtenden van dinsdag tot en met zaterdag of op afspraak.
Hoi Hermen, wij zijn als school bijzonder trots op dit stukje van Kudelstaart. Door deze geweldige vrijwilligers (die we inderdaad opa’s en oma’s noemen) gaan onze groepen 6/7 naar buiten. Leren in de praktijk. Het telen van groente is een doel maar er komt zoveel meer bij kijken. Verantwoordelijk zijn voor je stukje grond, samenwerken, verzorgen, generaties komen samen: mooie voorbeelden van vaardigheden. Maar ook krijgen de kinderen kennis over de functie van bijen, herkomst van eten, soorten groenten. En vaak wordt er nog een rekenactiviteit aan gekoppeld. Want deze zaden moeten 10 cm diep, en hoeveel gram weegt de pompoen? Het is zo leuk. Zeker als ouders de producten uit de tuin gebruiken voor het avondmaal. Hulde voor iedereen die hier aan bijdraagt. Groep 7 mag na de zomervakantie oogsten!
Eric Spaargaren
(Antoniusschool)
Mooi Hermen dat je aandacht aan dit project geeft. Er wordt weinig over geschreven en tja dat kan een tandje meer. Een fantastisch initiatief.
dank je wel vor je artikel Hermen.
Ik heb er laatst , als Aalsmeerse, ook in de buurt gelopen en heb genoten van het wandelgebied dat er toen ik lang geleden in de Copierstraat woonde helaas nog niet aangelegd was en ben even gestopt halverwege om de Smikkeltuin te bekijken van achter het hek.
Ik hoop voor de Kudelstaarters, en misschien ook zelfs voor Aalsmeerders, dat deze tuin nog lang mag blijven bestaan en dat het in ieder geval financieel op te brengen blijft, juist omdat het inderdaad een aantal jaar nodig heeft om rendabel te worden.
Dat hoop ik voor alle kinderen, die onze toekomst zijn, en voor alle vrijwilligers, belangstellenden of voorbijgangers die er op welke manier ook heel veel plezier en voldoening uit halen.