Column: ‘Bang volk’

Door: Paul Bras. Het is de tweede week dat informateur Kim Putters de formatie probeert lost te trekken. In mijn ogen een hopeloze zaak vanwege de patstelling waarin partijen terecht zijn gekomen. De enorme winst van de PVV zorgt ervoor dat Wilders aan zet is. Dat ik nog mag meemaken dat een extreemrechtste partij de grootste is geworden in Nederland. Het wekt wel mijn nieuwgierigheid. Hoe is het stemgedrag landelijk verdeeld bijvoorbeeld en wat zijn de redenen om op een extreemrechtste partij te stemmen?

Als je de cijfers bekijkt blijkt dat in Aalsmeer 25% van de stemmen naar de PVV zijn gegaan. Doorgaans is Aalsmeer een VVD bolwerk. Deze keer gaan de PVV en de VVD nek aan nek met op grote afstand NSC en GL-PvdA (respectievelijk 13 en 10%). Als je dan inzoomt op de beweegredenen van stemgedrag voor de PVV dan komen twee factoren naar voren: economische en culturele. Nu staat de PVV bekend om de zondebokpolitiek. In het kort komt dat erop neer dat stemmers bang zijn dat immigranten hun huizen en banen inpikken, om nog maar te zwijgen over radicaler gedachtengoed. Een zondebok is altijd prettig. Als je iemand de schuld kan geven van alle problemen in je leven hoef je zelf geen verantwoordelijkheid te dragen.

Mensen maken zich zorgen over inflatie. Ook de afbraak van publieke voorzieningen drijft de stemmers richting extreemrechts. Maar als ik inzoom op Aalsmeer en Kudelstaart vraag ik me af waar die zorgen vandaan komen. Het landelijk gemiddelde doorsnee vermogen per huishouden ligt in Nederland op 135.100 euro. De gemeente Aalsmeer scoort per huishouden gemiddeld 289.000 euro. Wij zijn een rijke gemeente, hebben het relatief beter veel beter dan andere gemeenten. In mijn simpele gedachtegang is dat ook de reden waarom de VVD altijd een grote partij is in Aalsmeer. Wij herbergen hier natuurlijk veel ondernemers en de VVD komt op voor hun belangen. Maar we hebben ook veel te verliezen financieel gezien. Maar verklaart dat waarom de PVV plotseling net zo groot is geworden als de VVD in deze gemeente?

De meningen zijn verdeeld. Er is sinds de winst van de PVV veel gediscussieerd over de oorzaken. Er wordt gesproken over bestaanszekerheid, woningtekorten, verschraling van de zorg of dat hele groepen in Nederland niet gehoord worden en op deze manier een middelvinger opsteken naar het onbetrouwbare bestuur van dit land. Maar als je het Nationaal Kiezersonderzoek uit 2021 erop naslaat kom je uit op heel andere oorzaken. De PVV stemmer vindt dat de Nederlandse cultuur wordt bedreigd door immigranten. Dat er teveel mensen met een migratieachtergrond wonen in Nederland, dat immigranten zorgen voor meer criminaliteit. En men vindt dat er teveel moskeeën worden gebouwd in Nederland. Slechts een handjevol gemeenten in Nederland zijn bereid om immigranten op te vangen. Kortom, de angst voor de buitenlander heerst. We willen vasthouden aan wat we hebben, aan onze welvaart, onze cultuur. Angst voor het onbekende. Wilders speelt daar handig op in.

Als je je zorgen maakt over een tekort aan woningen in je gemeente, luister dan eens naar het pleidooi van Theo Borgonje en Jos Buskermolen van 24 januari bij Aalsmeer Vandaag over collectief wonen. Of lees over “Jeugd heeft de toekomst, maar in Aalsmeer?” (lezerspost van 23 juli 2023 in Aalsmeer Vandaag) over een ingediende motie van GL-PvdA om het woningtekort in Aalsmeer aan te pakken, helaas getorpedeerd door de andere politieke partijen. Gebrek aan daadkracht in combinatie met het kiezen voor het grote geld.

Misschien is het ook makkelijker om met de vinger naar groepen te wijzen die je als oorzaak ziet voor alle problemen, in plaats van de moeite te nemen om oplossingen te vinden. Angst lost geen problemen op. Het versterkt ze alleen maar. Creatieve oplossingen hebben we nodig, geen xenofobie.

Paul Bras is een geboren en getogen Amsterdammer die nooit gedacht had ooit een Kudelstaarter te worden. Totdat zijn woonplaats een café kreeg, toen was hij om. Zou zelfs van de daken kunnen schreeuwen dat hij daar ‘groos’ mee is. Muzikaal talent maar dat schreeuwt hij dan weer niet van de daken. Bescheiden en zachtmoedig.