Storm won van Topsvoortbeuk

Door: Anna-Maria Giannattasio. De beroemde imposante rode reus van het Topsvoorteiland werd waarschijnlijk bijna 140 jaar oud voordat hij oorverdovend en ongezien omviel afgelopen maand. Een levend monument is niet meer. Hij stond  beschut en verscholen bij de Kleine Poel. Generaties Aalsmeerders kwamen hier voorbij schaatsen, varen en peuren. De beuk kon langzaam oud en gammel worden zonder dat íemand daar last van had. Zijn eenzame plek was ook zijn redding. De schimmeldraden van de tonderzwam had de beuk al jaren te pakken maar hij hield vol. Storm Ciarán gaf begin november de laatste duw. De beuk was levende Aalsmeerse geschiedenis.

Jarenlang stond de rode reus, bijna letterlijk, in de schaduw van zijn grote broer ‘De Tofferde boom’. Deze epische populier viel in 1932 al om en stond op dezelfde akker.

Kleine broer van ‘De Poepel’
Hoeveel Aalsmeerders van nu hebben deze beroemde boom nog zien staan? ‘De Poepel’, op zijn oud-Aalsmeers, overleefde zes keer blikseminslag en stond lang als grote broer fier naast de beuk. Onze beuk was iets bescheidener en werd zo rond 1885 geplant bij Topsvoort. Dat zijn de akkers net achter ‘Het huis met de walviskaken’ op de Uiterweg.

Porsche
Geschiedenis is vaak het zoeken en ontrafelen van verbanden en het vinden van patronen. De Aalsmeerse boomkwekersfamilie Topsvoort plantte al bomen op deze plek vanaf het jaar 1650 en je kent het gezegde ‘Boompje groot, plantertje dood.’ Wie ‘het plantertje’ is geweest is niet bekend.

Volgens buurter Hans Alderden kwam het vaak voor dat onverkoopbare bomen achter op de akker werden neergezet. Aan de randen dus. Cees Tas, adviseur van stichting De Bovenlanden vertelt ons dat vroeger een beuk op je grond een waar statussymbool was. “Zie het als de Porsche van de vorige eeuw. Zo’n kanjer van een boom met zijn weidse donkere bladen was pure rijkdom.” Cees weet ook zeker dat de beuk op harde vaste grond stond dankzij de vuilstort van ooit, “het land wordt dan extra hard en zorgt ervoor dat de beuk langer bleef leven en niet wegzonk.”

Terug naar de natuur
Blijft hij liggen? Volgens Cees Tas is het te kostbaar om hem weg te halen, maar ook niet nodig: “Teruggeven aan de natuur is ook heel goed voor de biodiversiteit. Diverse schimmels en insecten verteren de boom en de voedingsstoffen gaan weer terug de aarde in. Zo zorg je voor een fijne groeiplek voor nieuwe natuur. Hij ligt daar niemand in de weg. Uiteraard gaan we kijken of we een nieuwe ‘Tofferde boom’ kunnen planten.”

Liefdesverklaringen
Samen met Piet Harting, voorzitter van De Bovenlanden kroop en klom ik richting de gevallen beuk (zie filmpje). Als een omgevallen olifant ligt hij daar op de akker. Een schim van de boom die we op oude foto’s zien. Ingekerfde liefdesverklaringen op de bast en totaal vermolmd van binnen. Geen jaarring te bekennen zoals te zien op de video.

Natuur aan je voeten
Ooit was Topsvoort een begrip. Twee hectares keurig geknipte vormboompjes die verkocht werden aan deftige tuinen over de hele wereld. Ze sierden en pronkten en verhoogde daarmee de status van de eigenaren. Je liet zien dat de natuur aan je voeten lag. Je heerste met keurige vormboompjes over de natuur en vormde de natuur naar je eigen hand.

Hoe anders is de wereld nu. Echte natuur, wilde natuur is van levensbelang. De noodklok is geslagen, het is belangrijk om de natuur in Aalsmeer te helpen en te beschermen. De Bovenlanden zet zich daarvoor al jaren in. Tegen verarming en vóór behoud van de unieke bovenlanden. Je weet pas wat je mist als het er niet is. De ecologische zone van Aalsmeer is rijk aan verschillende planten en dieren. Goed om dit te beschermen met impact.

Ook meehelpen? Word lid of maak iemand lid deze feestdagen via bovenlandenaalsmeer.nl