Pierre’s Pennenstreken: ‘Nergenshuizen’

 Door: Pierre Tuning. Pennenstreek 401. In de jaren dertig van de vorige eeuw – de crisisjaren! – zong Bob Scholte het bekende lied:

Ik heb een huis met een tuintje gehuurd
Gelegen in een gezellige buurt
En als ik zo naar mijn bloemetjes kijk
Voel ik me net als een koning zo rijk

‘Huurhuizen met een tuintje’, het bestond echt! Het Aalsmeerse archief vermeldt: ‘In de periode 1929-1940 werden door de gemeente en de woningbouwverenigingen voornamelijk huurwoningen gebouwd in Plan Zuid (Hadleystraat, Cyclamenstraat, Begoniastraat en Spoorlaan). In het Oosteinde werden alleen woningen gebouwd aan de Machineweg en in Kudelstaart aan de Kudelstaartseweg en aan de Bilderdammerweg.’

Tegenwoordig zijn de kóóphuizen met een tuin al onbetaalbaar. De website Vastgoed Actueel meldde dat de vierkante-meterprijs alle records heeft gebroken: ‘De afgelopen vijf jaar worden weer huizen met grotere tuinen gebouwd. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Wat is uw huis waard?’ van Elsevier Weekblad en het Kadaster. En er is een record gesneuveld: voor het eerst in een Nederlandse wijk overstijgt de gemiddelde vierkante-meterprijs de 9.000 euro.’ Dat was in het jaar 2020; intussen is daar meer dan tien procent bijgekomen.

De huizencrisis is al een paar jaar in volle gang. Starters vinden geen huis. Het aantal daklozen is gigantisch en veel mensen slapen in een trailer of auto. Volgens stadsgeograaf Cody Hochstenbach heeft het overheidsbeleid deze crisis veroorzaakt: ‘Er is dertig jaar lang doelbewust beleid gevoerd om de sociale huursector een kopje kleiner te krijgen. Steeds meer mensen moesten een woning kopen, want dat associëren we met zelfstandigheid en verantwoordelijkheid: je bouwt vermogen op en bindt je aan de buurt. Daar kan je veel vraagtekens bij zetten. We hadden ooit een brede volkshuisvesting waar ook de middenstand in woonde. Inmiddels is de sociale huursector een laatste redmiddel geworden voor wie echt niet anders kan. Het aantal dakloze mensen is in het afgelopen decennium meer dan verdubbeld, en dat komt allerminst uit de lucht vallen.’ (klik voor zijn hele verhaal op de link ‘dakloze mensen’!)

Rendement
De tijd van huisje-boompje-beestje lijkt voorbij. Maar… er wordt gezocht naar een oplossing. De Volkskrant noemt het toenemend aantal een- en tweepersoons huishoudens. In Aalsmeer is 26 procent alleenwonend en in 30 procent van de huizen woont een echtpaar zonder kinderen. Als zij kleiner zouden willen wonen – in onze gemeente is 18,5 procent ouder dan 65 jaar – is er niets beschikbaar. Er staan een paar projecten op stapel, zoals de Roerdomplaan en de Zuiderkerk, maar het gaat nog wel een paar jaar duren voordat de eerste grijze overlevenden daar hun intrek kunnen nemen.

Haastig bijbouwen helpt niet. Ewald Engelen wijst er in de Groene Amsterdammer op dat het woningtekort helemaal niet zo groot is: ‘Volgens het CBS zijn er voor elke honderd woningen 101,2 huishoudens.’ Iedereen die geld heeft, vlucht door de lage rente naar het vastgoed: ‘Door het monetaire beleid van de ECB wordt iedere rentenier ertoe verleid om zijn vastrentende obligaties bij de ECB in te leveren en te vervangen door cash, dat vervolgens op zoek gaat naar andere financiële titels die een hoger rendement beloven en tegelijkertijd makkelijk verkocht kunnen worden. Nederlands vastgoed, sinds de jaren negentig uitgegroeid tot mondiaal beleggingsproduct, werd daardoor het lievelingetje van de rentenier: niet alleen fijne marktwinsten, ook smakelijke huuropbrengsten. Het verklaart de groeiende aanwezigheid van gigabelegger Blackrock in het Nederlandse woningbouwcorporatielandschap. Verklaart waarom in Amsterdam een kwart van alle transacties contant is. En waarom onze hypotheekschulden en woonlasten zo hoog zijn: wij concurreren met de rijksten ter wereld! Oftewel: we hebben geen woningprobleem maar een financieringsprobleem.’

Dat doet denken aan nog een liedje, ooit gezongen door Leen Jongewaard:

Mensen, noem elkaar geen mietje
Eenmaal zing je allemaal,
Allemaal het ouwe liedje:
’t Is de schuld van ’t kapitaal

Leegstand
Je ziet het in je eigen buurt gebeuren. Het loont de moeite om een huis te kopen, geduld te hebben en het leeg te laten staan. Ik kan er zo een paar aanwijzen. Volgend jaar heb je er meer dan tien procent winst op – een rendement dat je nergens anders krijgt. Er zijn ook steeds meer huizen, waarvan de bewoner onbekend is. Zoals die ‘drugswoning’ in de Kwakelse polders: niemand wist wie er woonde – ook de gemeente Uithoorn niet.

Houden de gemeenten nog wel bij, wie in hun huizen wonen? Er is zoiets als een ‘basisregistratie adressen en gebouwen’ en een ‘basisregistratie personen (BRP)’, waardoor bekend zou moeten zijn of een huis bewoond wordt – en door wie. Uiteraard moet de privacy gewaarborgd blijven, maar de ambtelijke dienst (die helaas voor Aalsmeer, in Amstelveen zetelt) zou dat in de gaten moeten hebben.

Het zal wel even zo blijven. Wie een woning zoekt, zal moeten verhuizen naar Nergenshuizen.

NASCHRIFT
O ja, toch een tip voor de woningzoekende: Zie: https://www.funda.nl/huur/aalsmeer/huis-88820282-oosteinderweg-129/