Wethouder: ‘Ik begrijp zorgen over bomenkap’

Door: Arjen Vos. Dat de commotie rond het kappen van bomen in Aalsmeer en Kudelstaart groot is, werd de afgelopen weken wel duidelijk. Nadat bekend werd dat er op korte termijn bijna 100 bomen gekapt gaan worden die ongezond of onveilig zijn, stak er een storm van kritiek op die ook na de laatste raadsvergadering niet is gaan liggen. Wethouder groen Wilma Alink kreeg het van alle kanten zwaar te verduren. Toch staat ze vierkant achter de maatregelen. “Wij moeten ernstig zieke en dode bomen verwijderen. Dat is geen keuze, maar een wettelijke verplichting,” aldus de wethouder in antwoord op een aantal vragen die AalsmeerVandaag haar voorlegde. Ook naar aanleiding van ons artikel eerder deze week.

Wat vindt de wethouder van de kritiek van de raadsleden? Maanden vertraging presentatie nieuwe beleidsnota bomen. Raadslid Martijn suggereerde dat oorzaak ligt in Amstelveen bij ambtenaren. “U moet daar met vuist op tafel slaan.” Hoe ziet de wethouder dat? Ik ben het daar niet mee eens en distantieer mij van die uitspraak. In Amstelveen zitten zeer deskundige, hardwerkende ambtenaren die zich inzetten voor een beter Aalsmeer. We hebben het hier over mensen die zich naar eer en geweten inzetten voor het groenonderhoud in Aalsmeer, ondanks alle ongemakken en uitdagingen die dit coronatijdperk meebrengt. En wij voeren met regelmaat stevige gesprekken, maar wel met respect. Zij weten dat ik wil dat bomen blijven staan, ik weet dat dat soms niet mogelijk is.

Is de wethouder bereid tot een second opinion, zoals raadslid Kuin voorstelt? Nee, dit raad ik af. De boomcontrole is uitgevoerd door een onafhankelijk, gecertificeerd bureau (De Boominspecteurs te Linschoten, red.) Het resultaat is vervolgens getoetst door de gemeentelijke boomdeskundigen (die allen ETW gecertificeerd zijn), wat ik ook beschouw als een second opinion. We hebben oprecht gekeken naar de mogelijkheden om deze bomen te redden. Bij een aantal bomen van de oorspronkelijke lijst denken we dat dit mogelijk is, dus die proberen we te redden met onderhoud.

De wethouder zei in de raadsvergadering dat in april de nota klaar is en wordt geopenbaard. Gaat dat lukken? Ik neem aan dat u hier het ‘Bomenplan Aalsmeer’ bedoelt. Dit beleidskader is hard nodig en juist een plan dat door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Als er een helder kader is, dan kan de raad haar kader stellende rol uitvoeren. Wij als college moeten dan zorgen voor een juiste uitvoering binnen de kaders. Zo’n kader stellen we op in samenspraak met de raad. Het zou niet juist zijn als ik in april met een kant en klaar plan kom waar de raad en de inwoners niet bij betrokken zijn. Dus er wordt nu gewerkt aan de basisanalyse van het huidige bomenbestand. Hierbij worden boomkenmerken bekeken zoals leeftijdsopbouw, soortenrijkdom, vitaliteit, maar ook overlast en dergelijke. We bekijken ook aspecten die gaan over de waarde van de bomen; zoals milieu, biodiversiteit, beperking hittestress, waterberging, ruimtelijke structuren en historisch belang. De analyse van de huidige situatie van het bomenbestand is in april gereed en wordt dan besproken met raadsleden.

We kijken niet alleen naar de waarde van de huidige bomen, maar ook naar de gewenste ontwikkelrichting waarin meer bomen en meer ‘boomwaarde’ bijdragen aan gezondheid, klimaatadaptatie en onze beleefomgeving. Over de waarde van het huidige bomenbestand en de richtingen voor het bomenbestand van de toekomst (de ambitie) gaan we in de loop van mei in gesprek met belanghebbenden en bewoners. Hier kijken we naar uit, want er hebben zich al diverse mensen aangemeld om mee te doen. De uitkomsten van de bewonersparticipatie worden met de raadsleden besproken. Zodat de uiteindelijke beleidsmatige richting met bijbehorende keuzes en financieel kader voor het ‘Bomenplan Aalsmeer’ in het najaar ter besluitvorming aan de gemeenteraad kan worden voorgelegd.

Elke kilo CO2 die je weghaalt, met hetzelfde aantal kilo’s compenseren, vindt raadslid Fransen. Dat gebeurt nu vaak niet. Wat is de reactie van de wethouder daarop? Het is uiteraard ons streven om circulair te planten. Helaas is dit niet altijd makkelijk realiseerbaar. Ik heb een budget voor groenonderhoud en probeer binnen dat budget de uitkomsten van deze boomveiligheidscontrole op te vangen. Zoals aangegeven gaan we zoveel mogelijk bomen terugplanten. Dat doen we op plekken waar zij ook toekomst hebben en zich tot grote bomen kunnen ontwikkelen. Waar ik ook rekening mee moet houden is dat de grond van Aalsmeer erg vol ligt met leidingen en kabels. Dat maakt dat we op veel plaatsen waar ik dat graag zou willen geen bomen kunnen planten. Als het gaat om verwijderde bomen binnen projecten in Aalsmeer, valt de compensatie onder dit project.

GroenLinks overweegt een motie waarin de wethouder wordt opgedragen voortaan elk voornemen voor het kappen van een boom eerst voor te leggen aan de raad. Er wordt gevraagd om in elk voortraject op papier aan te geven welke bomen worden gekapt, waarom, en wat de compensatie is. Hoe kijkt de wethouder daarnaar? Ik ben blij dat de raad zo betrokken is bij het groen in Aalsmeer. Het is mij nog niet volledig duidelijk wat GroenLinks beoogt met deze motie. Het onderhoud van groen is uitvoering en daarmee een taak van het college. Zo’n boomveiligheidscontrole heeft wettelijke gevolgen, dat is een gegeven. Als ze doelen op bomen die verdwijnen in projecten: dit zijn zaken die vaak al vermeld staan in de projecten die ze in de raad behandelen, dus dan zou de raad met deze motie zichzelf gaan controleren. Het staat de raad in haar kader stellende rol of met het budgetrecht dat zij hebben natuurlijk wel vrij om mij van aanvullende kaders of meer budget te voorzien voor het groenonderhoud. Dit zal ook aan bod komen als we het Bomenpan behandelen.

Hoe erg is het als een minder gezonde boom blijft staan op een plek waar hij weinig schade aan kan richten? In bossen zie je bomen ook langzaam aftakelen, wat weer goed is voor de biodiversiteit. Iedere gemeente is wettelijk verplicht om elke drie jaar een boominspectie uit te voeren en de resultaten van zo’n inspectie zijn vervolgens bindend. Zieke bomen pakken wij aan en waar mogelijk planten we bomen terug. Wij moeten binnen een half jaar na de inspectie dode takken en ernstig zieke en dode bomen verwijderen. Dat is geen keuze die we kunnen maken, maar een wettelijke verplichting die wij hebben. In principe is Aalsmeer bebouwde omgeving. Naast het onderhoud van het groen, zijn wij ook verantwoordelijk voor de veiligheid van onze inwoners. Het doel van deze boominspectie is ook het lokaliseren van bomen die een risico vormen voor de omgeving. En dan is het al vervelend als een vallende tak of boom schade toebrengt aan uw huis of auto. Maar zo’n tak of boom kan ook op een voetganger of fietser vallen, of een spelend kind kan met dode tak en al uit een boom vallen. Ik kan me niet voorstellen dat iemand er akkoord mee gaat dat er slachtoffers vallen die we hadden voorkomen door onderhoud te plegen aan ons groen.

Kunnen bomen die omgehakt moeten worden, niet drie meter boven het maaiveld blijven staan, zodat hun rottende stam plek biedt aan ‘nieuw leven’? In de meeste situaties (zoals in een straat) ka dity niet vanwege het gevaar dat zo’n stam op kan leveren. En zo’n stam neemt dan ook de plek in waar we een gezonde, nieuwe boom terug zouden kunnen plaatsen.

Wat gebeurt er met het hout van gekapte bomen? Er wordt wel gesuggereerd dat gemeentes hout moeten leveren voor biomassacentrales, klopt dat? Nee, ik weet niet waar het idee over de biomassacentrales vandaan komt. Het hout van de bomen van de boomveiligheidscontrole wordt afgevoerd door de aannemer, versnipperd en verwerkt tot compost. Het stamhout dat niet door de versnipperaar kan, wordt verkocht door de aannemer aan een houthandel.

Waarom plant Aalsmeer alleen snelgroeiende bomen (wilgen, populieren) in plaats van ‘toekomstbestendige’ en in potentie ‘monumentale’ beuken en eiken? Dit beeld herken ik niet. In Aalsmeer worden veel verschillende bomen geplant, ook langzame groeiers zoals meidoorns en eiken. Ook planten we duurzame bomen zoals esdoorns, tulpenbomen en iepen. We willen een gevarieerd bomenbestand hebben want dit draagt bij aan een gezond bomenbestand.

Kan de gemeente bewoners niet stimuleren bomen in eigen tuin te planten? Bijvoorbeeld door zaailingen uit te delen. Ik wil heel graag inwoners stimuleren tegels uit de tuin te halen en er planten voor in de plaats te zetten. Als mensen bomen in hun tuin willen planten, is dat natuurlijk heel mooi, maar niet iedere tuin is hier geschikt voor en er zijn ook andere manieren om duurzamer met eigen grond om te gaan.

Wil de wethouder zelf nog iets kwijt hierover?
Ik begrijp de zorgen die mensen hebben over bomenkap. Die heb ik zelf ook. Een boom in een dorp wordt gemiddeld 40 jaar. Dat betekent dat wij dus ieder jaar bomen hebben die aan het einde van hun levensduur zijn. De bomen met de groene stip zijn niet meer te redden, daar zit een veiligheidsaspect en een wettelijke verplichting aan vast en ik sta er ook achter dat deze bomen verwijderd worden.

Als wethouder Groen blijf ik er wel op hameren dat ik wil dat er minder bomen verdwijnen in de projecten. Tegelijkertijd willen we voor Aalsmeer wel ook extra woningen, goede infrastructuur en recreatie. Allemaal dingen die ook heel belangrijk zijn en deze zaken stroken vaak niet met elkaar. Natuurlijk wil ik een groene gemeente. Maar ik ben niet blind voor het feit dat inwoners van Aalsmeer en Kudelstaart ook woningen voor zichzelf en hun kinderen willen. Soms sluit het één het ander uit. En dan is de vraag wat belangrijker is. Ik heb begrip dat er bij projecten wordt gekozen voor het weghalen van bomen, maar ik kijk dan wel met mijn collega’s hoe we die bomen binnen het project kunnen compenseren.

Foto’s archief AV/Arjen Vos