Artsenechtpaar geeft stokje over aan vierde generatie

Door Leni Paul en Jan Dreschler. Op 1 juli namen Kim Goede en Joke Stam afscheid als huisarts in Aalsmeer. Sinds 1997 waren zij als doktersechtpaar onder ons werkzaam. Het afscheid ging op een manier die bij hen past. Niet met de gebruikelijke receptie maar in kleine kring met mensen voor wie ze jarenlang dag en nacht hadden klaargestaan.

‘Aalsmeerders zorgen voor elkaar’ 

Kim en Joke ontmoetten elkaar al tijdens de middelbare schooltijd. Hij was afkomstig uit Amstelveen en zij uit Amsterdam. Zij troffen elkaar op het lyceum in Buitenveldert. Aalsmeer was toen al een bekende plek voor hen, want beiden gaven zeilles bij de zeilschool van Aalsmeer. Ook besloten ze allebei aan de VU geneeskunde te gaan studeren en daarna de huisartsenopleiding te volgen. 

Overschot aan artsen
Nadat ze hun universitaire studie hadden voltooid en basisarts waren geworden was het nog niet zo eenvoudig om aansluitend de huisartsenopleiding te volgen. In die tijd moest je daarvoor solliciteren of ingeloot worden. Eén van hen kwam via een sollicitatie bij de huisartsenopleiding, de ander door loting. 

En dan was er op dat moment ook nog een overschot aan artsen, dus een eigen praktijk starten was niet eenvoudig. In de periode van 1993 tot 1997  hebben beiden op verschillende manieren assistentschappen vervuld, onder andere op een Eerste Hulp, een afdeling cardiologie en in de verloskunde. In 1997 kon de praktijk van dokter Meijer worden overgenomen en begon het Aalsmeerse avontuur 
 
De één of de ander
Voor sommige patiënten was het even wennen en hoorde je nog regelmatig ‘dokter Meijer deed het toch wat anders…’, maar gaandeweg vonden ze hun eigen plek en hun eigen manier van werken. 
Beiden hadden hun eigen spreekkamer en patiënten konden kiezen of ze door de één of ander gezien wilden worden. Er was wat dat betreft geen bepaalde taakverdeling. Overigens had elk van hen wel één dag in de week vrij zodat alles thuis beter geregeld kon worden, ook wat betreft de opvoeding van de twee kinderen Ivo en Bram. Er was wel een verdeling met betrekking tot de administratie. Joke zorgde ervoor dat de het geld binnenkwam en Kim gaf het uit. Dat wil zeggen dat hij alle rekeningen voldeed.

‘Iedereen heeft altijd haast’
Op de vraag hoe het vak is veranderd in die 27 jaar dat ze in Aalsmeer actief waren antwoordt Joke: “patiënten zijn veel mondiger geworden en komen ook zelf met suggesties bij de dokter. Ik vind dat niet erg. Het betekent immers dat mensen zelf over hun situatie nadenken en dat is goed. Waar ik meer moeite mee heb is dat alles ervaren wordt als een spoedgeval. Iedereen heeft altijd haast en wil onmiddellijk bij de dokter terecht kunnen. Soms is het niet onverstandig om er even een paar dagen overheen te laten gaan. Maar dat is nu eenmaal een ontwikkeling van deze tijd.” 
“Overigens,” vult Kim aan, “ik heb niet de ervaring dat mensen daarbij vaak op hun strepen staan, iets wat je nog wel eens hoort. Ik heb dat in Aalsmeer niet zo ervaren.” 

Leeftijdsgrens verdwenen 
Eén van de veranderingen door de jaren heen is dat er meer kan worden gedaan en ook meer wordt gedaan. Vroeger hadden chirurgen nogal eens de neiging om boven een bepaalde leeftijd mensen niet meer te opereren. Tegenwoordig is die leeftijdsgrens vrijwel verdwenen. Ook is er veel zorg van de ziekenhuizen overgeheveld naar de huisartsen. Dat betekent dat er ook meer mankracht bij moest komen. “Wij begonnen met z’n tweeën en een assistente voor halve dagen. Inmiddels zijn er ook drie praktijkondersteuners binnen de praktijk werkzaam.” 
 
Meerdere generaties
Hoe was het om juist in Aalsmeer werkzaam te zijn? “Wij wilden graag een praktijk hebben in de buurt van Amsterdam. In Aalsmeer hebben we fijn gewerkt. Aalsmeerders zijn nuchtere mensen en ze zijn ook erg verbonden met hun woonplaats. Dat betekent dat er vaak meerdere generaties binnen de praktijk zijn. Je kent soms hele families. Wij vinden dat een voordeel. Bovendien is het een hele stabiele patiëntengroep. Ook hebben we ervaren dat Aalsmeerders zorgen voor elkaar. Er is altijd wel via de mantelzorg iets te regelen.”  

Op de slee naar ‘slagaderlijke bloeding’
De logistiek in onze waterrijke gemeente gaf wel eens problemen. Beiden kunnen daar kostelijk over vertellen.  Zoals over die oproep tijdens een strenge winter vanaf het ijs van de Westeinderplas. De dokter moest onmiddellijk komen, want er was iemand met een slagaderlijke bloeding midden op de Poel. Op de vraag of betrokkene ook naar de praktijk kon komen werd gesteld dat dit volstrekt onmogelijk was. ‘De dokter móest komen!’  Toen Kim met een dokterstas aan de waterkant verscheen werd hij op een sleetje naar de plek des onheils gebracht.  Het was overigens geen slagaderlijke bloeding en samen zijn ze op datzelfde sleetje teruggegaan naar de praktijk om één en ander te hechten. 

Of de bewoner van een woonark die naar het ziekenhuis moest.  De ambulancebroeders zagen geen kans om met de brancard bij de ark te komen.  Waarop de zoon van betrokkene zei: ‘Ik breng haar wel even in de kruiwagen.’ En zo geschiedde. 

Corona bedreigend
We hebben het over de coronatijd. Kim zegt: “Dat het was wel een hele bijzondere tijd. Sowieso was er in het eerste half jaar nauwelijks sprake van een spreekuur. Alleen mensen met ernstige problemen kwamen bij ons langs. Maar het voelde, zeker in de begintijd, ook heel bedreigend. De conditie van patiënten kon plotseling heel snel verslechteren. Er gingen mensen dood. En ook bij het zorgpersoneel was dat zo. En natuurlijk heb je dan ook zorgen over je eigen gezondheid. Als arts zit je midden in dat ingewikkelde krachtenveld en tegelijkertijd zit je met de vraag wat kun je nu eigenlijk doen voor mensen? Ook het sociale effect was groot. Omdat wij voortdurend patiënten zagen en dus besmet konden zijn durfden we niet meer op visite te gaan bij de kinderen of bij onze ouders uit angst om hen te besmetten.” 

Vier generaties huisartsen
De overstap van de eigen vestiging naar het gezondheidscentrum aan het Driekolommenplein hebben Joke en Kim als positief ervaren. “Het is in deze tijd de trend om multidisciplinair te werken en dat heeft in het gezondheidscentrum heel goed gewerkt. Je kent elkaar en werkt nauw samen.” 

Het is overigens wel altijd een zelfstandige praktijk gebleven. Met enige trots vertelt Joke dat de praktijk nu al heel veel jaar bestaat. Eerst onder de oprichter dokter Oei, daarna onder dokter Meijer en nu staat de vierde generatie klaar in de persoon van dokter Casper Dijkstra, die al sinds dit voorjaar werkzaam is binnen de praktijk.

 
Unieke contacten
Maar wat nu als dat allemaal wegvalt, als die intensieve baan stopt? Kim: “Natuurlijk is het zo dat het werk je enorm veel structuur biedt. Er is een vaste routine. Om zeven uur gaat de wekker en je weet dat er om acht uur mensen op je staan te wachten. Aan de andere kant heb je ook heel veel sociale contacten en het zijn die, vaak unieke, contacten met andere mensen die ik zeker ga missen.”  

Daar sluit Joke zich bij aan. “Maar,” zegt ze, “wat ik niet zal missen is de druk en de verantwoording en de stapels werk die altijd op je bureau liggen.” 
 
Zeilen, drummen, lassen
Wat gaat de komende tijd brengen? “De laatste maanden waren intensief. Eerst laten we alles even bezinken. Even bijkomen en daarna staat er in elk geval een lange zeiltocht op ons programma.” En dan zijn er tal van hobby’s. Behalve hun beider passie voor zeilen houdt Kim erg van wandelen en stelt zich voor weer wat meer het drummen uit zijn jonge jaren op te pakken. Joke is altijd bezig met handvaardigheid. Dat kan zijn timmeren, borduren, kleien en zelfs een cursus lassen ligt in het verschiet. Daarnaast willen ze ook nog graag iets voor andere mensen betekenen. Hoe dat gestalte gaat krijgen zal de toekomst uitwijzen.   

Veel hartelijkheid
“We hebben er goed over nagedacht hoe we afscheid wilden nemen. Een uitgebreide receptie met veel mensen tegelijk had niet onze voorkeur. Zes weken van tevoren hebben we aan iedereen een brief gestuurd en iedereen mogelijkheid gegeven om op speciale spreekuren afscheid te komen nemen en veel mensen hebben daar gebruik van gemaakt. Het leidde ook tot heel veel kaarten en briefjes die op de praktijk zijn gebracht, met persoonlijke boodschappen waaruit veel hartelijkheid sprak. Een aantal mensen dat niet in staat was naar zo’n spreekuur te komen hebben we persoonlijk bezocht. We zijn dankbaar voor al die blijken van waardering die we ontvingen. Het waren intensieve maanden maar het was ook een hele mooie manier om afscheid te nemen van mensen met wie we een bijzonder band hadden gekregen.”

 (Foto’s: Arjen Vos)