Nog even en dan is het weer zover… Kerstmis. En hoewel ik alle aandacht in de aanloop naar deze twee feestdagen toe zwaar overdreven vind – het lijkt ook wel elk jaar erger te worden en neemt bijna Amerikaanse vormen aan – zijn het toch bijzondere dagen. Van huis uit heeft Kerst voor mij weliswaar geen diepere religieuze betekenis, maar dat mag de pret niet drukken. Dan vieren we de terugkeer van het licht na al die donkere dagen en het feit dat we ons gelukkig mogen prijzen gezond en wel bij elkaar te kunnen zijn als gezin en familie.
Als kind was de invulling van de kerstdagen vrij duidelijk: de ene dag gingen we naar de ene opa en oma, de andere dag naar de andere. Met de traditionele kerstmaaltijden erbij. Voor zover ik me kan herinneren waren die niet zo overdadig, maar de zelfgemaakte pudding van oma – mét lange vingers – staat me nog wel bij, evenals de ‘vaste prik’ rollade met lekkere jus. Geen hazen, fazanten, kalkoenen en konijnen op het menu. Er werd gelukkig rekening gehouden met wat wij als kinderen wel en niet graag lustten. Het geweldige liedje ‘Flappie’ van Youp van ’t Hek was bij ons niet van toepassing.
Toen we groter werden – maar nog wel thuis woonden – kwam er een andere traditie. Mijn vader speelde in het Concertgebouworkest en moest op Eerste Kerstdag werken: de kerstmatinee. Ik heb jaren in de zaal gezeten, met vrienden die ook erg van klassieke muziek hielden en genoten van de feestelijke sfeer en mooie aankleding van de zaal, het publiek en het podium.
Je kreeg echt het idee ‘uit’ te zijn. Het concert werd – en wordt volgens mij nog steeds – live uitgezonden. Mijn moeder, die in de tussentijd thuis het kerstdiner voorbereidde, wist dus precies wanneer het afgelopen was en ze het gas onder de pannen aan kon draaien. De dag erna gingen we naar de schoonfamilie om daar kerst te vieren met pakjes onder de boom en natuurlijk… met lekker eten erbij. De ‘uitgezakte yoghurt’ van mijn schoonmoeder was wereldberoemd in Aalsmeer en daar hielden we een plekje voor open. Om daarna zelf nog behoorlijk lang uit te zakken.
Toen de kinderen er eenmaal waren, viel het concert al snel af. Bovendien ging mijn vader met pensioen en dat maakte het toch een stuk minder leuk om in de zaal te zitten. Het kerstdiner hebben we nog even geprobeerd in stand te houden, maar jonge kinderen houden niet zo van lang tafelen. De middelste liet zich ook niet in bed leggen, die brulde net zolang tot wij hem dan maar op een kleedje naast de tafel legden. Dan was het goed. We hebben van het diner toen maar een kindvriendelijke brunch gemaakt. Compleet met ‘kerstbomenworst’, de decembervariant op de berenworst van Hein Bosman.
Tot de dag kwam dat we niet meer met het hele gezin naar de opa’s en oma’s gingen en zij ook geen puf meer hadden om tafels te vullen met lekkere dingen. In plaats daarvan kwamen ze bij ons op de koffie. En kookten we daarna ons eigen kerstdiner. Hoe meer gangen, hoe leuker de kinderen het vonden. Vooral het citroenijsje tussendoor – om de smaakpapillen te neutraliseren; dat idee hadden we ooit eens in een duur restaurant opgedaan. Tussendoor mochten ze van tafel om te spelen of een kerstfilm te kijken en zodra er weer iets klaar was, riep hun vader: ‘Volgende ronde’.
Nu zijn ze volwassen, hebben hun eigen huis en bezigheden met kerst, ook met schoonfamilies. Inmiddels heb ik er dus een traditie van gemaakt om met elkaar te eten op de zondag voor kerst. Al is er wel wéér iets veranderd: er is een generatie bij gekomen. Mijn prachtige kleinzoon is inmiddels zeven weken.Baby’s first Christmas! Al hoop ik dat ze ‘m niet in zo’n apenpakje hijsen als ze komen eten. En tien tegen één dat die kleine zich niet in een bedje laat stoppen als wij aan tafel gaan, als ie tenminste ook in dat opzicht op z’n vader lijkt. Om het de ouders makkelijk te maken stelde ik dus voor het diner wat simpeler en korter te houden, dit jaar. Misschien gourmetten? Ze keken me aan alsof ik een vreselijk voorstel had gedaan. “Tuurlijk niet. We willen rondes!!”
Marjon Labordus is freelance schrijver. Begonnen bij Nieuwe Meerbode en groot geworden als redacteur bij Ouders van Nu. Boektitels van haar: Dagje weg in de winter, Als je zwanger bent. Handbalpassie. Doet berichtgeving voor Handbalvereniging FIQAS Aalsmeer.