Door: Wilco Hoogeveen. Waar ik in mijn vorige column onbedoeld een aantal Kudelstaarters heel boos heb gemaakt (waarvoor nogmaals mijn excuses – ik hou van Poelgilderdam! Mag ik nog de grens over komen?) zou ik deze week wel eens wat kunstenaars tegen het zere been kunnen stoten. Daarvoor ook alvast bij voorbaat mijn excuses. Mijn doel is nooit om mensen boos te maken, maar wel om ze aan het denken te zetten. En om mijn mening, ietwat aangedikt voor een lekkerder leesbare column, te verkondigen.
Deze week gaat die mening van mij over kunst. Enkele weken geleden las ik in de Nieuwe Meerbode dat de gemeente 50.000 euro per jaar wil steken in het versterken van de positie van (beeldende) kunst in de openbare ruimte. De gemeente beweert zelfs dat er ‘veel vraag is naar beeldende kunstprojecten ter verbetering van de leefomgeving’. Ik heb nog nooit een Aalsmeerder horen beweren dat ze graag meer kunst in hun omgeving zouden willen zien, maar dat betekent natuurlijk niet dat die vraag er niet is. En de bedoeling van de gemeente is wel dat de ‘Aalsmeerse context’ erin verwerkt is (lekker vaag begrip). Wat ik me vooral afvraag: Krijgen we dan op super willekeurige plaatsen opeens grote abstracte objecten die met een enorme dosis inbeeldingsvermogen geïnterpreteerd moeten worden tot iets Aalsmeers?
Ik zie nikszeggende abstracte kunstwerken voor me, verspreid door Aalsmeer. Bijvoorbeeld een kunstwerk van een stapel Mikado pijpen op een hoop in verschillende kleuren die dan omschreven is als ‘het gevoel van Aalsmeerders uitgebeeld in brons’. De gemeente leest ‘Aalsmeerders’ in de titel van het kunstwerk en denkt: “Mooi, voldoet aan onze eisen. Hier is je geld.” Vervolgens staren wij de komende decennia naar een stapel buizen en de kunstenaar naar een stapel geld. Volgens de gemeente zorgt dat soort openbare kunst voor het versterken van ‘participatie, welzijn, sociale cohesie, het landschap en natuurbeleving’. Wauw, met zoveel voordelen zou ik veel meer dan 50.000 euro per jaar uittrekken. Maar is het waar? Waaruit blijkt dat kunst deze effecten heeft?
Op Wikipedia staat een handig overzicht van kunst in de openbare ruimte in Aalsmeer. Hoeveel mensen staan wel eens stil bij de Heksenkring bij het Surfeiland? Of Het Andere Land bij de Fortbocht? Hoeveel mensen hebben ooit echt genoten van de Viering op het Weteringplantsoen, De Vleugels op het Maarse en Kroonhof of de blauwe staalplaat met scheuren erin (De Zuil) op het Stokkeland?
Ik kwam erachter dat er meer kunstwerken op het Stokkeland staan. Ik loop er meermaals per jaar langs, maar had nooit beseft dat het kunst was. Denk aan de Eurydice (sorry maar dit is toch gewoon een drol?) of het betonblok waarvan ik dacht dat het er was blijven liggen na een onafgemaakt bouwproject: Leeg Middelpunt. Mijn doel is niet om de kunstenaars van deze werken te beledigen; ik heb er geen bezwaar tegen dat deze kunstwerken er staan en ik vind het top als mensen er van genieten. Dat ik dat niet doe zal wel met mijn gebrekkige intelligentie te maken hebben en daar gaat het ook niet om; we hoeven niet allemaal hetzelfde leuk of mooi te vinden. Nee, ik vraag me vooral af of we hier als gemeente zoveel geld in moeten steken. Ik heb het idee dat er heel veel belangrijkere onderwerpen zijn waar juist op bespaard wordt jaar op jaar.
Nu is 50.000 euro maar een druppel op de hete plaat als het gaat om het budget voor bijvoorbeeld zorg of onderwijs, maar dat betekent volgens mij niet dat je het ergens anders op hoeft te laten druppelen. Ik zeg ook niet dat je niks hoeft te investeren in kunst, maar ik denk dat daar veel betere invullingen voor zijn. Huur voor die 50.000 euro per jaar bijvoorbeeld een aantal echt getalenteerde Aalsmeerse kunstenaars in om op scholen een dag een workshop ‘beeldende kunst maken’ te geven. Laat kinderen kleien of stoeptegels schilderen en zo al deze jonge Aalsmeerders kennismaken met (het maken van) kunst. Of geef industriegebieden wat meer ‘smoel’ door goede graffitikunstenaars vrije hand te geven op vastgestelde gebieden (in veel Europese steden zijn dit soort gebieden echte trekpleisters geworden). Ik vind het allemaal prima, zolang we maar niet ergens in een vergeten hoekje een nikszeggend abstract object erbij krijgen waar 99,99 procent van de Aalsmeerders niks van ziet, niks aan heeft en niks van snapt. Dan voelt het echt alsof de gemeente kunstmatig intelligent is.
(Foto’s: Arjen Vos)
Wilco Hoogeveen is geboren en getogen Aalsmeerder en met geboortejaar 1990 de junior van de columnistenclub. Met zijn technisch inzicht en creatieve geest schonk hij Aalsmeer escaperooms als Gold Creek, De Torenwachter en andere interactieve spellen. ‘Out of the box’ denken kan hij ook met de pen.
/Muller.jpg)
/LJ-de-Vries.png "LJ-de-Vries")
13 reacties
Als geld dan de kern van het betoog is, dan mag de schrijver zich wat beter informeren.
Beschilderingen en educatieprojecten zijn ook niet gratis, je mag verwachten dat kunstenaars net als ieder ander gewoon voor hun werk worden betaald.
Ik erger me aan de suggestie dat het voor kunstenaars snel verdiend geld is. Stel dat een kunstwerk 50.000 euro kost, dan gaat minimaal 2/3 naar grondwerk, fundering, materiaal, gereedschap, transport, staal- en schilderbedrijf, ingenieurs die rekenwerk doen, juridisch advies etc. Vaak uitgegeven aan lokale bedrijven. Over het overige betaalt de kunstenaar gewoon netjes belasting, verdeeld over de drie jaar die zo’n project gemiddeld duurt. En alles ontworpen, geregeld en geproduceerd krijgen is hard werken.
Ik vind ook niet alle bestedingen van publiek geld even zinvol. Maar ik heb wel respect voor de kennis, kunde en inzet van een ander.
Over smaak valt wel te twisten, maar niet te discussiëren. Immanuel Kant (1724-1804)
Ja goed kunst. Geniet ervan (of niet) van het uiterlijk en of de betekenis . Waar ik niet van houd is competitie in kunst, cultuur, boeken en muziek. Dus geen gewedijver op dat gebied. Vind ik eigenlijk al bij bloemencorso’s; dus afschaffen medailles en prijzen en lekker van (het moois) genieten. Ik vind de werken van Cornelis la Mair mooi.
En het is inderdaad een column. En met een vraagteken in de kop. (Vroeger schreef ik samen met Erwin elke maand in de schoolkrant een stukje “Wiekslagtroep in de Wiekslagtroef”. Soms gingen we iets te ver en was ik bang dat ik bij meneer Dop op het matje moest komen).
Deze reactie wel geschreven met koorts tgv ontstekingen in mijn hoofd een aantal dagen. Net of ik half droom; gister heb ik ook al een blunder gemaakt…
Ik hoop dat er geen lijst komt van ontaarde kunstenaars komt in Aalsmeer zoals in de bezetting.
Kunstenaars moesten lid zijn van de Kultuur kamer, abstracte werken mochten niet.
De kabouter kring zou resulluut verwijderd zijn.
@wilco dank voor je reactie. Ik bedoelde uiteraard niet je kennis over smaak maar die van de abstracte kunst.
Het is opvallend dat weinig mensen de essentie van een column begrijpen en
ook niet veel gevoel voor humor hebben.
Dank weer iedereen voor jullie reacties! Jammer om te zien dat sommige mensen de kunst van columns lezen net zo min verstaan als ik abstracte kunst begrijp. En ironisch dat ik geen ongetoetst oordeel mag hebben over abstracte kunstwerken, maar jullie wel over mijn schrijfkunsten. Beetje scheve wereld toch? Kunst komt in ontelbare vormen (hoewel die van mij niet door de gemeente wordt betaald). Laten we elkaar blijven respecteren!
Als je goed had gelezen had je gezien dat ik kunst zoals op de elektricteitskastjes WEL waardeer en dat ik beaam dat er mensen zullen zijn die van elke vorm van kunst genieten. Ik doe dat niet bij alle Aalsmeerse kunstwerken en die mening mag ik hebben. Zoals jullie zelf al zeggen; over kunst hebben mensen nou eenmaal altijd een mening.
Je kunt iemand geen smaak aanleren en moderne- of abstracte kunst wordt nooit mijn smaak, wat voor een verhaal of bedoeling daar ook achter zit. Ik zal jullie ook niet proberen te bekeren en respecteer dat er mensen zijn die er wel volop van genieten; er is ruimte voor ons allemaal! Mijn punt hier is dat ik hoop dat het geld van de gemeente gebruikt wordt op een manier waarop zoveel mogelijk Aalsmeerders bereikt worden. Dat die beloofde participatie dus echt plaats zal vinden. En ik vind dat geld dat wij gemeenschappelijk inleggen, ook gemeenschappelijk gebruikt moet worden. Dus als het voor kunst is; dan voor kunst dat door zoveel mogelijk mensen gewaardeerd zal worden. Of liever, zoals ik schreef, op een wijze waarop zoveel mogelijk (jonge) Aalsmeerders ermee in aanraking kunnen komen.
@Bianca: je kunt geen ‘kennis’ van smaak hebben, smaak is persoonlijk. Wel was mijn column een uitnodiging om de andere kant van de beleving te horen, zoals de jouwe. Dank voor het delen!
@Ulla: Ik vind ‘populistisch tetteren’ een beetje makkelijk om te zeggen. Zoals al mijn columns (mijn kunst) is dit stuk bedoeld om met elkaar in discussie te komen. En in discussie kom je alleen als er meningen verschillen. Een wereld waarin iedereen het met elkaar eens is, is een hele saaie wereld. Net als een wereld zonder kunst. Ik ga niet alle kunst bewonderen of begrijpen, net zo min als ik bijvoorbeeld ooit zou bungee-jumpen, ongeacht hoeveel mensen mij willen bewijzen hoe leuk dat is. Maar ik geniet zeker van kunst, als het in mijn smaak valt. Mijn column ging over abstracte kunst, verstopt in de openbare ruimte. Niet over kunst (en het belang daarvan in de samenleving) in het algemeen. Dus wie weet tot ziens bij 1 van jullie tentoonstellingen!
Kunst verstaan
is stilstaan en genieten
smaakt naar meer
bij een goede verstaander
anders gewoon
doorlopen
Deze ‘column’ zegt veel over jou, dat je blijkbaar zonder enige kennis over smaak wil gaan twisten is duidelijk. Ik ben namelijk wel diegene die geniet van de ‘Heksenkring’, ik woon er vlakbij en word er altijd vrolijk van. Net zoals ik blij word van de beschilderde elektriciteit kastjes her en der en alle andere stukken die je benoemt. Of ik ze allemaal even mooi vind? Nee, maar dat hoeft ook niet.
Ik hoop voor jou dat je Ulla’s uitnodiging aanneemt want een mens is nooit te oud om te leren en ga vooral ook eens kijken bij de vele Aalsmeerse kunstenaars die hun atelier openstellen tijdens de kunstroute in september. Wellicht ga je nog eens iets waarderen want ‘The earth without art is just eh’.
Over smaak valt niet te twisten, heb ik ooit geleerd, bij kunst gaat dat zeker op. Kan zijn dat je iets foei lelijk vindt, en toch kan het kunst zijn. Tja, daar kom je dus nooit uit, zou je kunnen zeggen. Maar alleen vanaf de zijlijn tetteren is ook niet de oplossing. Lekker populistisch doen over kunst (slaat aan als ik enkele comments lees), dat gaat mijn kunsthart dan in ieder geval te ver. Dus Wilco, in plaats van je tetteren, zou jej je ook kunnen verdiepen in dat nieuwe kunstbeleid in de openbare ruimte. Wellicht denk.je er dan genuanceerder over. Die openbare ruimte is van en voor de buurtbewoners. Dus krijgen die nu inspraak in wat voor kunst in hun leefomgeving moet komen. Hopelijk (dat is de intentie) gaat de inspraak echt zo ver dat ze zelf mee mogen beslissen, wat het moet worden. En dat lokale kunstenaars de makers worden. Hoe cool zou het zijn als jongeren onder begeleiding van een pro iets geweldigs zouden maken. Zal ook niet iedereen mooi vinden. Maar dan wordt kunst echt iets van iedereen. Als je meer wilt weten over de rol van kunst in een samenleving, praat ik je graag eens bij. Wanneer was je voor het laatst bijvoorbeeld bij een expositie in het Oude Raadhuis van KCA? Wij organiseren daar overigens Kunstkijklessen waarin we leerlingen van het basisonderwijs leren naar kunst te kijken. Schuif eens aan, zou ik zeggen. Ook heel leerzaam voor volwassenen. 😉 Zie je snel..
Ulla Eurich, voorzitter van Stichting Kunst en Cultuur Aalsmeer (KCA)
Ik heb het ook gedacht ..wanneer halen ze dat gescheurde blok beton eens weg !
Maar goed dat het erg zwaar is, anders had ik het zelf in me auto gegooid en naar de Meerlanden gebracht .
Gaan we nu eindeloze reacties op kunst krijgen? Wat de één mooi vindt, vindt de ander weer niets. Ik ben zo langzamerhand wel uitgekeken op Van Gogh maar ga er geen waarde oordeel aan hangen. Over geldverspilling al helemaal niet, dan kunnen we nog wel even doorgaan. Moderne kunst zal altijd kunst voor de minderheid zijn maar de meerderheid heeft niet altijd gelijk.
alles is kunst tegenwoordig ik vind het bagger en te duur