Zeilfort Kudelstaart: ‘Champagne in 2016’

“Dat het Fort Kudelstaart aan het water ligt, is uniek. Nog unieker is dat het over water én land bereikbaar is. Maar de combinatie van watersport en fort zie je bijna nergens.” Op het informatief overleg van B&W met de gemeenteraad op 14 november wist Peter Oussoren van onderzoeksbureau Tenman met die prachtige woorden zijn gehoor makkelijk mee te krijgen. De ambitie van B&W is het huidige fort tot een 'Zeilfort' om te toveren, dat publiek toegankelijk is en “niet alleen voor de happy few”. Oussoren prikte uit de losse pols alvast een datum. “In 2016 drinken we de champagne. Daarvóór niet.”

Wat is er straks zoal op het Zeilfort te beleven? Horeca, jachthaven, zeilwedstrijden, zeilschool, ambachtelijke botenbouw, watersportgerelateerde winkels en kantoren, verblijfsrecreatie. Over dat laatste: “Er zullen geen honderd kamers zijn, misschien vijf of tien. Drijvende kamers? Het zou leuk zijn. Kleinschalig in elk geval, voor mensen die een nachtje willen blijven.”

Prachtige icoon
B&W had Tenman in de arm genomen voor een onderzoek dat moest uitwijzen of herontwikkeling van het fort haalbaar is. Nu is het bolwerk in de bocht bij Vrouwentroost in bezit van Defensie, maar het rijk wil ervan af en heeft gevraagd of de gemeente het wil aankopen. B&W heeft er oren naar, zeker na het bekend worden van de uitkomsten van het onderzoek.

Op het openbaar overleg in de raadskelder zag wethouder Gertjan van der Hoeven het al helemaal voor zich. Hij had het over een “prachtige icoon die Aalsmeer als watersportgemeente nog verder op de kaart kan zetten”. B&W heeft er hoge ambities mee en hoopt dat de gemeenteraad daarin meegaat. Komende donderdag laten de raadsleden zich op het beraad voor het eerst over de toekomst van Fort Kudelstaart uit.

Alom enthousiasme
Vooralsnog is de wethouder niet de enige enthousiasteling. De presentatie van Oussoren deed ook raadsleden, omwonenden en andere belangstellenden van plezier glimmen. Maar niet alleen dat. Oussoren had in zijn onderzoek 13 ondernemers, ook van buiten Aalsmeer, gepolst of ze iets in het zeilfort zien. “Ik was zeer aangenaam verrast door het grote enthousiasme.” De watersportverenigingen zijn eveneens positief gestemd, voegde Van der Hoeven eraan toe.

De wethouder, het onderzoeksbureau volgend, gaat voor het meest ambitieuze scenario. Dat vergt de meeste investeringen, maar het pakt volgens Oussoren “economisch en recreatief”  ook het beste voor Aalsmeer uit. “Het fort is een parel aan het waterfront. Doe er iets mee, til de kwaliteit op,” stelde hij. Daar komt nog iets bij, want “Amsterdam wil best toeristen aan Aalsmeer kwijt”.

Niet onneembaar
Wat het rijk voor het fort – dat tot de Stelling van Amsterdam behoort, op de werelderfgoed van UNESCO staat en een rijksmonument is – wil hebben, is nog een “verrassing”. Het maakt geen haast, er wordt op gestudeerd. Dat was reden voor de gemeente een taxatie te laten doen. “Het fort zelf is nauwelijks iets waard, maar de jachthaven is dat wel. Daar kun je 100 tot 120 boten neerleggen,” vertelde de onderzoeker. In zijn ogen kan de koopsom evenwel “geen onneembare drempel” zijn.

Voor de wethouder zijn twee verkoopscenario's realistisch. Of de gemeente koopt het en verkoopt het meteen door aan een marktpartij. Of het wordt een erfpachtconstructie, “als we meer invloed zouden willen hebben.” Verhuur door de gemeente is geen optie.

Hoge restauratiekosten
Er moet erg veel gebeuren om het fort op te knappen. Vanwege achterstallig onderhoud zijn de restauratiekosten hoog. Oussoren had het over € 2 miljoen. Een aanzienlijk deel ervan kan opgebracht worden uit diverse subsidiepotjes. “Maar helemaal zeker weet je dat nooit,” vermeldde hij er voorzichtigheidshalve bij. Restauratie moet de “katalysator van het project” zijn. “Het gaat lopen als er een injectie is. Vaak doen ondernemers pas iets als het 'rond' is.”

De toekomstige onderhoudskosten zullen pittig zijn, wist hij. “Omdat regen en wind er vrij spel hebben.” Wat bij het onderzoek “meeviel”, was de mogelijk aanwezige hoeveelheid explosieven. “Het is een overzichtelijk probleem, er zit niet zoveel.” Bovendien is het weghalen ervan grotendeels subsidiabel. Oussoren schatte dat er twee jaar nodig zijn om het geheel “verkoopbaar te maken”.

Geen Six Flags
De zorgen van de raadsleden die avond betroffen vooral de financiële risico's voor de gemeente en het parkeren. Er zullen geen auto's parkeren op het fort en evenmin in de bocht of op straat voor de woningen in Vrouwentroost, gaf Oussoren aan. “Het wordt niet Six Flags Aalsmeer, dat elke week bomvol is met drieduizend bezoekers,” verzekerde hij.

● Zie hier voor meer informatie over het Zeilfort (klik bij Agenda's en vergaderstukken 'Beraad' aan, kies vergaderdatum '28 november' en kijk daar onder kopje 'Haalbaarheidsonderzoek herontwikkeling Fort Kudelstaart')