Nieuwe Aalsmeerders: ‘Tijd om echt Nederlander te worden’

Op 11 juli werd de in Engeland geboren Duncan Gibson Smith officieel Nederlander tijdens een plechtigheid op het gemeentehuis. Dat was daags nadat het Nederlands elftal van Engeland verloren had. Het ontlokte de burgemeester de opmerking dat hij zich afvroeg of Duncan wel zeker wist dat hij Nederlander wilde worden, omdat er op dat moment weinig warme gevoelens waren ten opzichte van Engelsen. Maar Duncan is al dertig jaar in Nederland en voelt zich meer Nederlands dan Engels. Zijn vrouw Deborah zegt ronduit: “Ik was voor Nederland”. Beiden spreken de taal bijzonder goed, al kun je niet om het Engelse accent heen.

Duncan werd geboren in Margate in het graafschap Kent. Hij doorliep er de lagere school en na een ongeluk van zijn vader was het gezin gedwongen te verhuizen naar Buckinghampshire, ten westen van Londen waar hij de middelbare school volgde. Uiteindelijk ging hij naar de universiteit in Birmingham en studeerde daar bedrijfskunde.
In die tijd ontmoette hij ook zijn vrouw. De vierjarige studie werd onderbroken door een een jaar stage. Die stage leidde na zijn afstuderen tot een vaste aanstelling bij Unilever die de rest van zijn werkzaam leven zou duren. Unilever is immers een groot bedrijf, je kunt er in doorgroeien en je kunt overal in de wereld terecht. “Ik ben wat betreft niet een typische Engelsman en had al heel jong het idee dat er meer op de wereld was en dat ik dat ook wel wilde zien.”

Parfums
Hij werd verbonden aan een Unilever vestiging United Africa Company, dat werd bestuurd vanuit Engeland. Op afstand een bedrijf leiden bleek geen succes. Na anderhalf jaar werd de vestiging opgegeven.
Duncan was vervolgens op verschillende plekken werkzaam waaronder twee-en-een-half jaar in New York en ook twee jaar bij een vestiging in Naarden. Dat was een bedrijf wat parfums fabriceerde. Later was hij vooral werkzaam bij Diversey schoonmaakartikelen, waar hij 25 jaar zou blijven.

Op zoek naar zekerheid
In 2007 verhuisde het gezin naar Aalsmeer. Ze waren op zoek naar zekerheid. Je wist bij een internationale bedrijf nooit hoe lang je ergens kon blijven. Als je opklom in het bedrijf kon je zo maar op een andere vestiging geplaatst worden. Voor de kinderen gaf dat veel onzekerheid. Toen ze nog in het Gooi woonden gingen de kinderen in Hilversum naar een Internationale School. Ook dat had nadelen. Het waren allemaal mensen met grote arbeidsmobiliteit, dat betekent dat vriendjes op school ineens verdwenen konden zijn omdat het gezin naar elders vertrok.

Aalsmeer ideale plek
Ze wilden een betere basis voor de kinderen en een andere plaats om te wonen. Inmiddels deed Deborah een studie tot diëtist aan de Hogeschool van Amsterdam en was Duncan eveneens werkzaam in Amsterdam. Aalsmeer bleek de ideale plek. Met de kinderen is het goed gekomen. Zij zijn nu respectievelijk 30 en 31. Ze hebben wel allebei in Engeland gestudeerd maar de één woont hier en de ander daar. Ze betrokken een huis aan de Oosteinderweg. Dat huis was ooit gebouwd voor C.J.M.Bakker, directeur van Bloemenlust, waarna diens zoon er tot op hoge leeftijd woonde. Toen die kleiner wilde gaan wonen werd de koop gesloten.

Op de vraag wat hij nu zo aantrekkelijk vindt in Nederland heeft Duncan een duidelijke mening. Hij zegt: ”je betaalt overal belasting, maar hier krijg je daar ook iets voor. Nederland is een land waar dingen werken, in tegenstelling tot Engeland waar het met name in het zuidoosten aardig druk is en zaken niet altijd goed georganiseerd zijn. Qua planologie wordt hier veel beter omgaan met de schaarse ruimte. Een wijk als Nieuw Oosteinde is daar goed voorbeeld van. Alle voorzieningen voor het dagelijks leven zijn binnen handbereik en je hoeft niet overal met de auto naar toe.”

Brexit en corona slechte combinatie
We hebben het over de brexit. Natuurlijk deed dat pijn voor een bedrijf als Unilever “Maar,” zegt Duncan, “het is nog het moeilijkst voor het midden- en kleinbedrijf.” Inmiddels is zijn indruk dat vrijwel alle Engelsen tegenwoordig wel van mening zijn dat het een slechte beslissing was. Als je hem vraagt of een terugkeer naar de EU denkbaar is dan zegt hij waarschijnlijk op termijn wel, maar dat zal niet zo heel snel gebeuren. “Misschien over een jaar of twintig.”
Brexit en corona samen bleek helemaal een slechte combinatie als je veelvuldig reist tussen Engeland en Nederland.

Tijdens corona werd met de kerst nog een snel bezoek aan Engeland gebracht om wat cadeautjes af te geven bij familie. Maar de terugreis was dramatisch. De familie wilde via Dover en Calais terug naar huis, maar werd door de Franse overheid geweigerd. Iemand met een Brits paspoort had niets te zoeken in Frankrijk. En toen ze protesteerden, omdat ze toch naar huis toe moesten zei de douane heel cynisch: “After Brexit there is no place for you in Europe.” Het slot van het liedje was dat ze naar Harwich moesten afreizen om van daaruit de enige directe bootverbinding naar Nederland te nemen.

Twee paspoorten
Deborah vroeg anderhalf jaar geleden het Nederlanderschap aan en was dus al Nederlander. Dat leidt tot een uiterst merkwaardige situatie. Als je Nederlander wordt dan wordt je geacht afstand te doen van je oorspronkelijke nationaliteit. Echter, als je getrouwd bent met een Nederlander dan kun je beide nationaliteiten behouden. Mevrouw Gibson is inmiddels Nederlands en meneer Gibson is dus met een Nederlander getrouwd. Zij heeft maar één paspoort, maar hij zou dus twee paspoorten kunnen aanhouden. Of hij dat ook echt doet weet hij nog niet.

Veranderingen
Wat Duncan verbaasd heeft in Aalsmeer is “dat het bij onze komst een betrekkelijk overzichtelijk dorp was, maar dat er zoveel groei is geweest zowel in de woningbouw als qua economische activiteit. Het aantrekkelijke vinden we dat er wel een goede balans is gevonden tussen huizen, bedrijven en groen. Met andere woorden: de ruimte wordt goed gebruikt.
“Is iets verouderd, dan wordt het afgebroken en opnieuw gebouwd. Dat is wezenlijk anders dan in Engeland, daar breken ze eigenlijk nooit iets af.”

Ook de dynamiek is veranderd. “De eerste tien jaar vonden we Nederland een beetje achterlopen op Engeland. Althans, wat opviel was dat op maandag de helft van de winkels gesloten was en op zaterdag kon je na vier uur ’s middags niets meer kopen. En op zondag was het wel heel erg rustig. Dat is enorm veranderd in de afgelopen twintig jaar. Wij zien die verandering scherper omdat we geregeld op en neer reizen tussen beide landen en dan zie je wat er aan veranderingen heeft plaatsgevonden.”

Verjaardagen
We hebben het over cultuurverschillen. Als voorbeeld worden verjaardagen genoemd. In Nederland zijn verjaardagen een belangrijk iets dat altijd gevierd wordt. In Engeland wordt er nauwelijks een verjaardag gevierd. “Ik bakte altijd een taart voor mijn verjaardag voor mijn collega’s en die vonden dat heerlijk. Maar dat zou iemand in Engeland nooit doen. Ook met Sinterklaasfeest is dat zo. Daar wordt aandacht aan besteed door middel van cadeautjes en gedichtjes. Het is tijd vrijmaken om relaties te verbeteren. In Nederland zijn ze daar beter in wel in Engeland.”

Duncan is met pensioen en het idee was om na de pensionering zich in de stad York te bevestigen, waar zijn vrouw verbonden was aan de universiteit. Echter, corona leidde ertoe dat haar contract afliep en niet verlengd werd. Vandaar dat er voor gekozen is in Nederland te blijven. Dus werd het tijd om ook echt Nederlander te worden.
“Nu we allebei Nederlander zijn moeten we nog wat meer gaan meedoen aan de Nederlandse cultuur. Dit jaar doen we mee aan de actie bij Step by Step en wellicht volgend jaar de Pramenace.”

(Foto’s: Arjen Vos)