Starre houding AA staat gratis koffie in de weg

Door: Joop Kok. (Beschouwing) Aan het eind van de raadsvergadering vorige week donderdag, werden er als ‘Motie vreemd aan de orde van de dag’ twee moties ingediend. Beide even sympathiek. De motie ingediend door AA betrof het behoud van sociaal contact onder ouderen tijdens AquaVitaal in zwembad de Waterlelie. De motie ingediend door de PvdA betrof het met elkaar veilig de feestdagen ingaan in coronatijd. Beide moties kwamen voort uit de gedachte om vooral de minima tegemoet te komen. Beide moties hadden een handicap, de motie van AA was te veel toegespitst op één situatie en die van de PvdA niet echt op de doelgroep waarvoor de motie was bedoeld. Hoe met deze tekortkoming werd omgegaan, verschilde nogal. AA volhardde in zijn éénmaal ingenomen houding en was dwingend in haar gelijk. De PvdA deed dat anders, luisterde naar wat anderen te zeggen hadden, boog mee en paste veranderingen toe. Tja, in zo’n situatie kun je bij voorbaat de einduitslag voor beide moties voorspellen.

Het gratis kopje koffie dat tijdens AquaVitaal voor 50-plussers wordt geschonken dreigt volgend jaar te verdwijnen. En juist dat, aldus AA, zorgt ervoor dat mensen wat langer blijven hangen en met elkaar een praatje maken. Een ideale, goedkope manier om de onderlinge contacten te versterken en daarmee iets te doen tegen de eenzaamheid waar ouderen nog wel eens onder gebukt gaan. Greta Holtrop van AA riep het college dan ook op om in overleg te treden met de ESA om het gratis kopje koffie voor deze 50-plussers te behouden en te verkennen hoe de jaarlijkse kosten van dit sociale gebeuren, circa 1500 euro, ingepast konden worden binnen de huidige subsidieafspraken.

Politiek dingetje
Dirk van der Zwaag van de VVD vond het een ‘hartstikke sympathieke motie’, maar kwam vervolgens wel op de vraag van wat betekent dat qua precedentwerking. “Stel de heer van Willegen (fractievoorzitter CDA) gaat twee euro achteruit op zijn zakgeld, kan hij dan ook bij AA aankloppen? AA pleit voor de menselijke maat, waarom is niet even contact met de wethouder opgenomen van zou u er iets mee willen doen? Nu wordt het een politiek dingetje.” “Maar,” gaf hij te kennen: “we weten nog niet hoe we hier mee om willen gaan. We wachten toch even het pre-advies van het college af.”

Gelijkheidsbeginsel
Ankie Harte-Fokker van het CDA wees na positieve bewoordingen over de motie, op een probleem dat hierdoor werd opgeroepen, namelijk het gelijkheidsbeginsel. Hoe ga je, als je hier de koffie gratis maakt, om met andere gevallen, neem de activiteiten van de ouderenbonden, of inloopochtenden in de buurthuizen van Participe, ook daar verdwijnt de gratis koffie. Ook zij wachtte nog even het advies af van de wethouder.
Heftig
Wethouder Alink was twee weken geleden op bezoek geweest bij het zwembad en had daar aan een zestal tafels gezeten en diverse mensen gesproken. Ze was geraakt door de gesprekken die ze gevoerd had, ze vond het zelfs heftig. Er waren mensen die als het niet langer gratis zou zijn, zelf de koffie wel wilden betalen, omdat dit sociale gebeuren voor hen het enige uitje was. Er waren er ook die dat niet konden, voor hen zou dit sociale gebeuren wegvallen. Voor haar een reden om positief tegenover de motie te staan en deze te willen steunen. “Maar,” gaf ook zij te kennen, “als u daar anders over denkt, dan gaan we op een andere manier kijken en dat is dan niet met de ESA, maar misschien met het sociaal domein van hoe we mensen bij elkaar kunnen krijgen.”

Elke groep een motie
Voor Harte-Fokker geen antwoord op haar vraag over het gelijkheidsbeginsel. Ze kwam er nogmaals op terug en kreeg van wethouder Alink een antwoord waaruit ze de conclusie trok: “Uit uw woorden op te maken begrijp ik eigenlijk dat we voor elke groep een motie moeten gaan indienen.” Alink ging opnieuw niet in op haar woorden: “Mijn advies is positief maar dat betekent niet dat het zo moet, daar bent u voor.”

Prachtig theater
Voor Holtrop een reden om, na een bedankje richting wethouder, erop te wijzen dat dit goede voorbeeld in de komende jaren aanleiding kan geven om dit ook op andere locaties toe te passen zoals Participe of ‘Aalsmeer voor Elkaar’. Met woorden: “Als je zegt dat je eenzaamheid hoog in het vaandel hebt staan, kan ik mij toch niet voorstellen dat je tegen een motie als deze tegen gaat stemmen.” En met een indringende blik over haar leesbril richting de raadsleden, probeerde ze deze te overtuigen van haar gelijk. Prachtig theater, maar we zijn hier in een raadzaal, daar wil men ook ruimte voor eigen inbreng of het gevoel hebben gehoord te worden.

Kortingspas
Ankie Harte-Fokker gooide nog een reddingsboei toe: “Jammer dat jullie het niet op een andere manier hebben geprobeerd. Want inderdaad voor de minima is het een probleem en dan zou ik zeggen pak de Aalsmeerpas, dan pak je alle groepen tegelijk en nu pak je één groep terwijl er een heleboel kansen zijn. Op dit moment zoals de motie nu is, kan het CDA er niet in meegaan.” (De Aalsmeerpas is een kortingspas voor inwoners met een laag inkomen en vermogen)

Willem Kikkert van D66 die mede namens GroenLinks sprak wees er eveneens op dat de motie maar voor één groep opging. Hij stelde voor om met elkaar een gesprek aan te gaan om te kijken waar dit allemaal speelt en hoe dat te bestrijden. Voor de reddingsboeien van het CDA en D66 had AA geen oog, men koos ervoor ten onder te gaan met een motie die het niet zou halen. Alleen AA zelf stemde voor.

Een aardig kerstcadeautje
De motie van de PvdA, ‘Veilig de feestdagen in’, hield in dat de gemeente het mogelijk moest maken dat alle inwoners voor de kerstdagen twee zelftesten in huis zouden hebben, om zo de druk op de zorg te verminderen. In eerste instantie was daar volop kritiek op. Nanda Hauet van de VVD vroeg zich af wat dat wel niet ging kosten en of het coronanoodfonds wel geschikt was om daar de betaling uit te doen. Gerard Winkels van het CDA zag dat niet als taak voor een lokale overheid, voorzag een logistieke chaos om dat allemaal voor de kerst te organiseren en rekende even voor dat het zo’n  180.000 euro zou kosten. Een aardig kerstcadeautje, nee dat zag het CDA niet zitten.

Voedselbank
Ronald Fransen van GL die mede namens Willem Kikkert van D66 sprak, gaf aan dat hij net als Kikkert bij AA gedaan had, helaas tevergeefs, hij nu bij de PvdA wilde doen; ze uit de tent lokken. Hij gaf aan dat uit de berekening van Winkels wel blijkt dat het om heel veel geld gaat. En waarom? Heel veel mensen kunnen die zelftesten best zelf betalen, zonde als de gemeente dat doet. Hij vroeg Jelle Buisma van de PvdA de motie om te buigen naar dat het college in gesprek gaat met de voedselbank om via haar daar waar het nodig is een aantal van die testen ter beschikking te stellen. Buisma had daar wel oren naar en vroeg een schorsing aan.

Nadat de tekst was aangepast conform het voorstel van GL en D66 reageerden de overige partijen een stuk positiever. Wethouder Alink kon met deze majeure aanpassing niet anders doen dan namens het college een positief pre-advies meegeven. Hauet reageerde eveneens positief, het ging nu echt om de mensen die het nodig hebben, zo’n 60 gezinnen en tien zelftesten per gezin. Winkels kon zich nu wel in het voorstel vinden, het is te overzien en komt hen toe die het hardst nodig hebben.

Kinnesinne
Alleen Kuin van AA maakte bezwaar, volgens hem waren de coronagelden bedoeld voor de ondernemers. Fransen vond de reactie van AA spijtig en ontkwam niet aan de indruk dat het een boze reactie was op de vorige motie. Kuin reageerde direct: “Wij zijn er absoluut niet tegen om iets te doen voor de minima, het is absoluut geen kinnesinne, het gaat ons echt om de coronagelden die bestemd zijn voor de ondernemer en niet voor de mensen die de voedselbank bezoeken. Ook een goed streven, maar verbouw de motie dan anders.” Fransen: “Wij hadden een suggestie gedaan richting PvdA, dat had u toch ook kunnen doen? Dat is toch veel sympathieker?”

Buisma reageerde wat laconieker, de kosten hoeven niet perse uit het coronanoodfonds betaalt te worden, er zijn vast nog wel andere potjes. Kuin: “Volgens mij is het, als je goed rekent ongeveer 1800 euro per week wat er uit gehaald moet worden en als je dat 52 weken lang moet doen, dat is dat toch een serieus bedrag uit een noodfonds voor ondernemers.”

Duiding
Voorzitter Oude Kotte reageerde daarop als volgt: “Ter duiding heer Kuin, het gaat om een eenmalige uitgifte van ongeveer tien testen voor 60 huishoudens, dat is grofweg een bedrag van 2000 euro.” Aanvullend op de woorden van de burgemeester maakte wethouder Alink duidelijk dat het noodfonds er met name is voor maatschappelijke organisaties, dus zeker ook voor de aanschaf van testen. Na deze woorden vroeg Kuin schorsing aan. Bij terugkomst meldde hij dat na rijp beraad de fractie zich kon vinden in de motie.

Bij stemming bleek dat overigens niet het geval te zijn, zonder stemverklaring stemde Judith Keessen tegen.

Op de site van de overheid is te lezen dat de Voedselbank NL heeft aangegeven behoefte te hebben aan circa 50.000 zelftesten op vier locaties. Deze testen worden in week 50 (13 tm 19 december) geleverd, de regionale voedselbanken distribueren de zelftesten via hun fijnmazige netwerk.

Foto’s archief AV/Arjen Vos