Kadernota geeft weinig rooskleurig beeld

“Kom met principiële uitspraken, tien scherpe moties kan geen kwaad…” Aldus de oproep van burgemeester Gido Oude Kotte bij de behandeling van de kadernota in de vergadering van de commissie Maatschappij en Bestuur donderdag 4 juni. Hij gaf zelf het voorbeeld en stelde dat hij als portefeuillehouder financiën vindt dat de gemeente te veel betaalt voor de dienstverlening. Dat was ooit 18 procent maar is inmiddels tot 25 procent opgelopen. Een verschil van 7 procent en dat is te veel. We betalen per inwoner net zoveel aan apparaat-kosten als Amstelveen terwijl dat volgens de V(ereniging) N(ederlandse) G(emeenten) zo’n 550 euro zou moeten zijn voor een gemeente als Aalsmeer. Tel daar nog eens de kosten van de Meerlanden bij op en je komt op een bedrag van zo’n 1000 euro per inwoner aan dienstverlening. Dat is veel te veel.

Miljoenen in de min
Voor het eerst was er sprake van een kadernota. Voorheen was er de lentenota, die ging uit van een sluitende begroting. Dat is nu anders. De kadernota geeft de bestuurlijke ambities aan, als alles uitgevoerd zou worden wat daar in staat, dan gaat de gemeente miljoenen in de min. De discussienota die er bij zat, is wat Oude Kotte betreft het leidende stuk, daar staan de grote risico’s in die boven ons hoofd hangen. Als we het beleid niet bijstellen, lezen we hier welke kosten dan allemaal op ons afkomen rondom wegen, jeugdzorg, bestuurlijke en autonome wensen. Het landelijk verbod op precariobelasting op leidingen en kabels leidt vanaf 2022 structureel tot het wegvallen van 1,5 miljoen aan inkomsten, het wegvallen van inkomsten uit dividendopbrengsten van Eneco bedraagt vanaf 2021 0,4 miljoen. De corona steunmaatregel voor bedrijven, de OZB niet-woningen maatregel, kost de gemeente 1,8 miljoen. Het zijn bedragen die van substantiële invloed zijn op het meerjarenbeeld.

Beleidskeuzes
Of, zoals Dirk van der Zwaag van de VVD het aangaf: “We hebben met alle raadsfracties afgesproken om de schouders eronder te zetten om in het najaar tot een sluitende begroting te komen, zo niet dan eindigen we in de dikke verliezen.” Om dat gemeenschappelijke doel te kunnen realiseren zullen noodzakelijke, fundamentele keuzes gemaakt moeten worden. Maar nog niet op deze avond, Dick Kuin van AA stelde voor om vooralsnog geen politiek te bedrijven en de aandacht te richten op het stellen van vragen. Gezien het verloop van de avond waren er waarschijnlijk al ‘en petit comité’ afspraken over gemaakt. Toch werden nu al de contouren duidelijk waar de discussie met name over zal gaan.

De dienstverlening
Jelle Buisma van de PvdA legde bij de portefeuillehouder de vraag neer of het niet mogelijk is om voor de komende vier jaar 10 procent op de ambtelijke kosten te besparen. Willem Kikkert van D66 vroeg zich af wat de dienstverlening per inwoner kost en hoe dit te plaatsen. Dirk van Willegen van het CDA vond het vreemd dat er maar steeds weer geld bij moet, dat behoorde toch tot de geleverde werkzaamheden?

Aanvullend op de opmerkingen (hierboven) van Oude Kotte, ging wethouder Van Rijn in op de huidige stand van zaken: ‘We zijn op alle fronten bezig met scenario’s. In het overleg met Amstelveen kijken we hoe we een en ander kunnen continueren en waar meer transparantie moet komen in de kosten. We zijn ook aan het kijken waar Aalsmeer in haar bestuurlijke zelfstandigheid over zoveel jaar wil staan. Op het aspect van bedrijfsvoering wordt tevens meegenomen wat dat per inwoner voor kosten met zich meebrengt.

Niet op jeugd bezuinigen
“Het grootste financiële probleem zit in de jeugdzorg,” aldus Dirk van der Zwaag, “ik ben benieuwd wat de ideeën van de portefeuillehouder zijn om ervoor te zorgen dat we niet constant weer met stijgingen van kosten en vragen te maken krijgen.” CDA’er Tom Verlaan vulde aan: “Als er één dossier is waar we financieel weinig invloed op uit kunnen oefenen dan is dat wel het dossier jeugdzorg, daar overkomt ons van alles, ondanks dat de wethouders hun stinkende best doen.”  Sybrand de Vries van D66 vroeg zich daarop af of er al gezamenlijke acties ondernomen zijn richting centrale overheid voor meer financiële ondersteuning. Wethouder Bart Kabout gaf aan dat het niet de insteek is om op de jeugd te gaan bezuinigen: “De kosten zijn wel zo toegenomen dat we als College wel de vraag stellen hoe die terug te brengen, waarbij we ons vooral meer willen focussen op wat echt nodig is. Ook voeren we gesprekken met diverse aanbieders en is het de bedoeling om in september of oktober nader met u te overleggen.”

Duurzaamheid
“In 2030 mogen er alleen nog emissieloze auto’s worden verkocht, dat zal een aanslag doen op de behoefte aan laadpalen. Is daar beleid in? De rijksoverheid heeft aangegeven dat we aardgasvrij moeten worden, wat doen we om daar klaar voor te zijn?” Graag zou Ronald Fransen van GroenLinks een overzicht krijgen van wat er op dit moment gebeurt, van wat het beoogde effect is en wat het kost. Wethouder Wilma Alink zegde een overzicht toe voor 1 juli.

Verkeersmaatregelen Kudelstaart
Uit onderzoek is gebleken dat het noordelijk deel van de Bilderdammerweg, het Robend en het zuidelijke deel van de Kudelstaartseweg steeds drukker zijn geworden. Ze zijn ingericht als verblijfsgebied of erftoegangsweg en kunnen hoge verkeersintensiteiten niet op een veilige manier afwikkelen. De ontwikkeling van Westeinderhage en Hoofdweg Zuid zal de druk op deze wegen verhogen. Om de verkeerssituatie te verbeteren zullen er maatregelen getroffen moeten worden. Het gaat hierbij om aanzienlijke bedragen, circa 2,5 miljoen. Binnen de commissie werd over dit punt niet gesproken, voor Dick Lookman, woonachtig in desbetreffend gebied, was het een aanleiding om in te spreken. “Aan de kwaliteit van wonen en leven aan de Bilderdammerweg mag niet gemorreld worden, als dat toch gebeurt, wordt daarover tot en met de hoogste rechtsinstantie geprocedeerd,” zo hield hij de aanwezige Raad- en Collegeleden voor.

Historische keuzes
De laatste woorden waren voor de burgemeester. “Dit is de eerste kadernota en begroting waarop u meerjarig als Raad een grote impact gaat hebben op de financiële weerbaarheid van onze gemeente. Waarschijnlijk zal dat ook in een flink aantal jaren het enige moment zijn waarop toch wat historische keuzes gemaakt gaan worden,” aldus Oude Kotte. Op 25 juni wordt dit onderwerp behandeld in de Raad.

Tekst Joop Kok, foto archief AV