Greenport: ook meewerken aan andere toekomst ‘oud glas’

Vraag tien Aalsmeerders wat Greenport Aalsmeer is en minstens negen zullen het antwoord schuldig blijven. “Heeft het iets met de bloemenveiling te maken?” Zo'n antwoord, als het al komt, ligt het meest voor de hand. En het klopt ook, hoewel het maar een deel is van de 'waarheid'.

De greenport is veel meer. Het is een brede organisatie die opkomt voor de belangen van de bloemen- en plantenbranche met toebehoren in de wijde regio en deze probeert veilig te stellen. De provincie Noord-Holland, met voorop CDA-gedeputeerde Jaap Bond, zit erin als drijvende kracht, maar ook Zuid-Holland en Utrecht zijn present. In deze provincies zijn er zeven gemeentes bij de greenport aangesloten, waaronder Aalsmeer.

Het bedrijfsleven, zoals FloraHolland, doet mee en verder onder meer scholen en kennisinstellingen. En ja, de veiling aan de Legmeerdijk is het hart van de greenport. Een greenport die in zijn algemeenheid vitaal is, sterk internationaal georiënteerd en van groot economisch belang voor de hele regio.

Van zaadje tot vaas
Greenport Aalsmeer – Greenport Amsterdam zou naar analogie van Lake Amsterdam een betere term zijn, maar zoiets is voor 'de Aalsmeerder' nog altijd not done – heeft maar “één missie”, hield projectmanager Sander van Voorn de raadscommissie Ruimte & Economie op 9 juni voor. Namelijk “de internationale positie van het sierteeltcluster versterken, van het zaadje tot de vaas”.

De greenport wil het niet bij deze mooie, abstracte woorden laten, maar later dit jaar een “uitvoeringsagenda” opstellen met concrete projecten, samenwerkingsvormen (“We hebben elkaar allemaal nodig”), prioriteitenlijstjes enzovoorts.

Hamerstuk
Maar eerst moeten alle betrokken gemeenten de Ruimtelijke Visie Greenport Aalsmeer 2015-2025 groen licht geven. Aalsmeer doet dat komende donderdag; de visie staat dan op de agenda van de gemeenteraad, zelfs als hamerstuk.

De raadscommissie was alvast onder de indruk van het stuk. Maar de commissieleden legden wel de vinger op een zere plek. Want de greenport ziet dan wel kansen en kansrijke teeltgebieden, maar wat doen we met gebieden met verpauperde kassen, zoals aan de Oosteinderweg en Aalsmeerderweg?

Den Haag
De raadsleden hadden het meest oog voor locaties in de eigen gemeente waar bloemen telen geen toekomst heeft. René Martijn (AB) sprak er zijn “zorg” over uit, sprekend over kassen voor bijvoorbeeld bandenopslag en caravans. “Wat als we in die gebieden geen kassen meer willen, je er vanwege het LIB (Luchthavenindelingsbesluit) niet mag wonen en er bedrijventerreinen genoeg zijn? Moet u zich niet inzetten om er woningbouw wél mogelijk te maken?” vroeg Martijn zich af.

De huidige leegstand van kassen in Aalsmeer vatte CDA-wethouder Ad Verburg als “rode draad” van de commissie samen. “Het heeft van ons grote aandacht. Het is een speerpunt, ook richting Den Haag. Een probleem is het LIB, maar dat is een regionaal probleem. Of we dat overal kunnen oplossen, kan ik niet toezeggen.”

Durf
Verburg vond het al van “durf” getuigen dat de greenport openlijk het “probleem van de transformatiegebieden” (gebieden waar glas geen toekomst heeft en die anders ingevuld moeten worden) benoemd heeft.

“We zullen het gezamenlijk moeten doen, anders wordt het niks. Het moet niet op de plank blijven liggen. Daarom wordt het uitvoeringsprogramma cruciaal,” aldus Verburg

Duurzaamheid essentieel
Projectmanager Van Voorn liet er op 9 juni geen twijfel over bestaan wat de richting is die de greenport inslaat. De opvallendste hoofdpunten die hij – naast glastuinbouwlocaties, blijvende goede bereikbaarheid, een beter imago van de tuinbouw en aansluiting op elkaar van arbeidsmarkt en onderwijs – opsomde: “Versnelde innovatie, om wereldwijd de concurrentie het hoofd te bieden. En duurzaamheid. Zo geeft 70% van de tuinders aan dat hun bestaansrecht verdwijnt als ze geen aansluiting op een CO₂-netwerk, aardwarmte en warmtenetten krijgen. Verduurzaming is doorslaggevend.”

Volgens Van Voorn zijn er in de regio kansen voor warmtenetten, waarmee kwekers bijvoorbeeld warmte die ze bij hun bedrijfsvoering overhouden, kunnen leveren aan woonwijken. “Er is voldoende vraag en aanbod,” meldde hij. Tevens zag hij perspectief in het gebruik van aardwarmte. “Dat was eerst afgeserveerd, maar er zijn nieuwe technieken om het toch te doen.” Innoveren is dus het devies.

Nicheproducten
Kassengebieden in een grote straal rond de veiling blijven volgens Van Voorn ook in de toekomst nodig. Niet meer voor bulkproducten, die steeds meer uit verre landen komen waar arbeid goedkoper is en het klimaat beter. Wel voor nicheproducten, 'kleinere', kwalitatief hoogstaande producten die specialisme en goed ondernemerschap van kwekers vergen.

Er zijn nieuwe glastuinbouwlocaties beschikbaar, waaronder PrimAviera bij Rijsenhout, waar moderne ondernemers relatief makkelijk terecht kunnen. Met bloemenkwekers om zich heen zit er al jaren één grote groentekweker (tomatenman Looije), maar er is ruimte voor meer. De wethouder, ernaar gevraagd door CDA'er Ton Harte, zag groentekwekers niet als concurrent voor  bloemencollega's. Integendeel, “ze versterken elkaar”.

Inzoomend op het Aalsmeerse noemde greenportmanager Van Voorn Kudelstaart een “sterke” kassenlocatie “met jonge ondernemers”. “Aalsmeerderweg en Oosteinderweg moeten toe naar een andere bestemming. De Schinkelpolder heeft absoluut toekomst, met Schiphol dichtbij en als het gebied verduurzaamt.”

Foto's: verpauperde kwekerijen in Oost en moderne in Kudelstaart, die hun deuren openen tijdens Kom in de Kas. (foto AV-archief)