Nieuwe Nederlanders: ‘Voor het eerst ben ik echt gelukkig’

Door: Jan Dreschler. De van oorsprong Tsjechische Natali Wegman (49) is sinds in 2005 in Nederland. Een ongelukkige jeugd werd gevolgd door een aantal slechte keuzes. Nu runt zij een lunchroom/bruin café in verpleeghuis Groenelaan. “Voor het eerst ben ik echt gelukkig,” zegt Natali, die op 16 december 2024 officieel Nederlandse werd.

Haar wieg stond in Ostrava, ergens middenin Tsjechië. Als klein kind woonde ze samen met twee broers en een zus bij haar moeder. De vader zat in de gevangenis. De kinderen werden verwaarloosd. Ze werden bijvoorbeeld lange tijd zonder eten alleen thuis gelaten. Een buurman klom geregeld door het raam om ze wat te eten te geven. Die buurman liet echter ook een keer een doosje lucifers slingeren, waarmee een van de broertjes aan het spelen sloeg. Een brand was het gevolg. Gelukkig werd Natali door een nichtje uit haar bedje gehaald, anders had ze het niet overleefd.

Blauwe plekken
Zij belandde in een adoptiegezin. Het was daar niet best. Zij werd behoorlijk mishandeld en controle door maatschappelijke instanties was er eigenlijk niet. Het was een juf op school die op een gegeven moment aan de bel trok toen ze alle blauwe plekken op haar lichaam zag. De politie werd ingeschakeld en Natali werd uit huis gehaald en in een kindertehuis geplaatst, waar ze tot haar zeventiende verbleef. “Het was net een gevangenis met tralies voor de ramen, maar het was beter dan waar ik vandaan kwam. Er waren jongens en meisjes om mee te spelen. Op mijn 17e leerde ik een man kennen. Hij was al dertig en zat vol mooie praatjes. Ik was blij met hem, want nu had ik iemand die voor me ging zorgen. We trouwden, gingen in Praag wonen en kregen een kindje.” Het huwelijk hield maar drie jaar stand. “Ik heb later wel last van gehad van die ingewikkelde jeugd. Zo rond mijn veertigste kwam er van alles boven en heb ik ook psychologische hulp gehad. Nu kan ik er goed over praten.”

Zonder man en met een dochter was het hard werken. “Ik had drie banen tegelijk. Ik werkte bij een slager, als schoonmaker en als verkoopster. Het leven was niet gemakkelijk in Tsjechië. Ik heb een getinte huid, doordat ik deels Tsjechisch, deels Hongaars en voor de helft Roma ben. Dan word je in Tsjechië gediscrimineerd.”

Alles kwijt
Natali is ondernemend van aard en startte verschillende initiatieven. Zo kocht ze auto’s in Duitsland, reed daarmee naar Tsjechië, liet ze daar opknappen en ging er dan weer mee terug naar Duitsland om ze te verkopen. Ook is ze in Praag een discotheek gestart en heeft daar een bedrijfsleider aangesteld, omdat ze zelf veel in Duitsland was. Dat liep niet goed en na twee jaar moest de zaak gesloten worden. Op dat moment was ze alles kwijt. “Ik ben toen naar Duitsland gegaan en heb in Düsseldorf in de bediening gewerkt. Daar kreeg ik heel veel fooien en kon ik behoorlijk sparen. Echter, na drie jaar in Duitsland verliep mijn werkvergunning en moest ik weg.”

Engels leren
Ze was al eens op vakantie in Amsterdam geweest en Nederland leek haar een fijn land. Maar hier komen was nog niet zo gemakkelijk. Bij het eerste contact met de vreemdelingenpolitie was de boodschap: ga eerst maar eens Engels of Nederlands leren en dan kom je maar terug. “Vervolgens heb ik mezelf in drie maanden Engels geleerd en ben inderdaad terug gekomen.”
“Horeca zit in mijn bloed. Ik had een droom om hier in Nederland iets te doen met Lángos, een soort Hongaarse hartige pannenkoek. Het is een droom die nog niet is uitgekomen. Maar wat niet is kan nog komen. Ik vond een huisje in Amsterdam. Ik trof een man met wie ik getrouwd ben en samen kregen we in 2007 een dochter. Het was geen goed huwelijk, maar toch zouden we veertien jaar bij elkaar blijven. We woonden in Amsterdam-Zuidoost in een eengezinswoning.

Horeca
Na mijn komst naar Nederland ben ik via een uitzendbureau aan het werk gegaan. Mijn eerste baan was het schoonmaken van toiletten op Schiphol. Dat is de ergste baan die ik ooit heb gehad. Ik heb veel gehuild in die tijd. Toen ze eenmaal gebroken Nederlands kon spreken, heeft Natali bij een uitzendbureau gevraagd of er niet iets in de horeca was. “Ik werd geplaatst bij Regardz. Dus ging ik daar in mijn nette witte blouse en zwarte pantalon naar toe om te horen: ga maar aan de afwas. En daar stond ik dan in mijn nette kleren! Het uitzendbureau was daar ook niet blij mee, want ze hadden me duidelijk aangemeld voor de bediening. De volgende dag mocht ik trouwens in de bediening werken en uiteindelijk heb ik er tien jaar met heel veel plezier gewerkt. Het was wel zwaar werk. Ik moest veel slepen met tafels en kreeg last van een chronische ontsteking in mijn heup. Ik ben daarvoor ook deels afgekeurd. Ik kon daar niet blijven.”

Groenelaan
“Bij het zoeken naar iets anders kwam ik via via in verpleeghuis Groenelaan terecht. Het ging om aanvullende werkzaamheden op de afdeling zoals helpen met het eten. Het was een wereld die ik niet kende en het was ook wel een schok. Maar na een week of drie voelde het wel oké en na acht weken meelopen kreeg ik een aanstelling. In de vijf daaropvolgende jaren heb ik op alle afdelingen gewerkt en ook op de receptie. Er was daar een bruin café, maar dat was heel vaak dicht. Door aan de leidinggevende de juiste vragen te stellen ontstond het idee om daar meer mee te doen. Uiteindelijk kon ik de ruimte pachten en nu heb ik er mijn eigen bedrijfje. Je kunt er terecht voor een drankje, maar ook voor lunches. Op Valentijnsdag 2022 werd het feestelijk geopend en sindsdien voel ik me als een vis in het water.”

Aap uit de mouw
De taal blijft nog wel een ding. Ofschoon Natali heel goed Nederlands spreekt zijn er begrippen die lastig zijn. “Zo zaten we eens met bewoners in een grote kring te lunchen. Ik zei iets, waarop iemand anders zei ‘aha, nu komt de aap uit de mouw’, waarop ik verschrikt opsprong en riep: ‘Aap, aap, waar is die aap?’ Ik heb eigenlijk niets meer met Tsjechië. In Nederland ben ik gesetteld. Mijn collega’s en vrienden zijn mijn familie geworden en ik ben blij dat ik hier ben. Eigenlijk kun je zeggen dat ik voor het eerst van mijn leven echt gelukkig ben. Dat heeft ook alles te maken met Mariëlle Wegman die ik in Groenelaan heb leren kennen. Wij zijn getrouwd en samen met dochter Cloé wonen we in Aalsmeer-Oost. Ik ga hier nooit meer weg. Vandaar ook de logische stap om officieel Nederlandse te worden.”

(Foto’s: Arjen Vos)