Nieuwe Nederlanders: ‘Honden zijn hier deel van het gezin’

Door: Jan Dreschler. Druk pratend, in zijn gezellige woning met een afbeelding uit zijn geboorteland aan de muur, vertelt Andrew Tanne-Tremaine (49) over Zuid-Afrika en zijn liefde voor Nederland. Zijn komst had iets plotselings. Hij landde op 13 mei 2019 op Schiphol en ging de dag erop onmiddellijk aan het werk. Hij verkoopt printers op wereldschaal voor het bedrijf Ricoh. Dat betekent onder meer vrij veel reizen – toch zeker acht tot twaalf keer per jaar. Zijn huisvesting was de eerste maand een hotelkamer, onderwijl zoekend naar een woning voor zijn gezin. Dat werd in de Rietlanden van Kudelstaart.

Zijn vrouw Christine en zoontje Thomas, geboren in 2017, kwamen drie maanden later. Midden in de COVID-periode werd hun tweede zoon Charlie op Nederlandse bodem geboren.

Aantrekkelijk
In Zuid-Afrika, waar Andrew geboren werd in Johannesburg, werkte hij ook voor een bedrijf dat in printers en kopieermachines deed. De reden om naar Nederland te komen was eigenlijk een combinatie van twee factoren. Allereerst ging het om een heel aantrekkelijke functie in Europa, maar ook werd het steeds lastiger om in Zuid-Afrika nog zonder angst door het leven te gaan.

Christine was al eens in Nederland geweest, maar Andrew wist alleen dat “Nederlanders goed zijn in hockey en voetbal”. Verder wist hij weinig van ons land, maar de research leverde wel het beeld op van een heel aantrekkelijke plek om te wonen en je kinderen groot te brengen.

Inmiddels, na zes jaar, voelen zij zich hier thuis en willen ook daadwerkelijk onderdeel zijn van de samenleving. Vandaar de stap om ook echt Nederlander te willen worden. Voor Andrew is dat inmiddels gebeurd en Christine gaat nog volgen.

Als het gaat over Aalsmeer, zegt hij: “Het is zo mooi hier. Het land is groen, terwijl in Zuid-Afrika 80 procent van het land bruin is. En de kwaliteit van leven is zo goed hier.”

Corruptie stak de kop op
Toen hij opgroeide in Zuid-Afrika was de situatie ongeveer vergelijkbaar met het Nederland van nu. Er was natuurlijk apartheid, maar je kon wel veilig over straat. Toen Mandela president werd, was er een enorm enthousiasme in de samenleving. Er was geloof in de toekomst van een nieuw Zuid-Afrika zonder apartheid. “De tijd heeft helaas geleerd dat wat vijftig jaar lang verkeerd is geweest, niet zo snel veranderd kan worden. Corruptie stak de kop op en inmiddels is het land afgegleden tot een plek waar het niet meer fijn is om te wonen.”

Ommuurde vestingen
Andrew heeft legio voorbeelden daarvan. De elektriciteit valt vrijwel dagelijks uit. De waterkwaliteit was ooit prima, maar is sterk verslechterd. De overheid is corrupt, de wegen zitten vol gaten en de verkeerslichten doen het niet. En het gevolg is dat de middenklasse veelal in ommuurde vestingen leeft om hun veiligheid te waarborgen. Dat zijn overigens niet alleen blanke mensen – er is ook welvaart onder de donkere bevolking.

“Het is gewoon zo dat vijftig miljoen mensen honger hebben en soms bereid zijn tot geweld. Je kunt er al voor het bezit van een iPhone om het leven gebracht worden.” “In feite,” zegt hij, “leven de misdadigers in vrijheid terwijl de andere mensen gevangen zitten.”

‘Dat kan niet verantwoord zijn’
Het voortdurend op je hoede moeten zijn, dat ben je volgens Andrew niet zomaar kwijt.
“Het heeft na onze komst hier wel drie jaar geduurd voordat we niet meer de neiging hadden bij alles over onze schouder te kijken of het wel veilig was. Ik herinner me dat ik na een paar maanden een keer op het balkon stond en ’s avonds laat een paar jonge meiden langs zag lopen. Ik dacht: dat kan niet verantwoord zijn, en stond al met de telefoon in de hand om de politie te bellen, toen ik me realiseerde: dit is Kudelstaart. Dit is hier normaal.”

Zoeken naar woorden
Het Nederlands is nog wel een opgave. Wat betreft de uitspraak van woorden is Andrew opvallend correct, maar de grammatica is het grootste probleem. Het is voortdurend zoeken naar woorden. Zijn vrouw gaat ook naar het taalcafé. De kinderen hebben wat dat betreft een voorsprong, want die leren perfect Nederlands op school. “Ik moet Nederlands leren om mijn kinderen beter te begrijpen.”

Veel contacten
Bij de inburgeringscursus is hij voor alle vakken in één keer geslaagd, maar het Nederlands dat je daarvoor moet kennen op niveau A2 valt wel tegen. “Mijn strategie is om zoveel mogelijk Nederlands te spreken. Gelukkig hebben we veel Nederlandse contacten, en ook op het werk wordt wel 50 procent van de tijd Nederlands gesproken. Ook Duolingo is voor mij een hele hulp geweest. Je moet wel het nodige zelfvertrouwen hebben. Ook al schakelen anderen al snel over op het Engels, toch volhouden dat je vooral Nederlands wil spreken. Het voordeel van het Afrikaans kennen is dat het lezen wel heel erg gemakkelijk is.”

Fijne bijkomstigheid
Over Aalsmeer en Kudelstaart is hij lovend. “Ik vind het een heel mooi dorp. En het heeft nota bene een eigen strand. Ook het meer is fantastisch. We kunnen er suppen en zwemmen. Dat het zo dichtbij Amsterdam ligt is een fijne bijkomstigheid, en dat we vlakbij Schiphol zitten is voor mijn werk natuurlijk heel praktisch.”

Liefde voor honden
De seizoenen zijn natuurlijk wel heel anders in Nederland. “In Zuid-Afrika kunnen ze kerst vieren op het strand – dat is hier niet aan de orde. Sinterklaas kennen we daar niet, maar we hebben wel Father Christmas. Ook carnaval is iets wat ons onbekend is. Dingen die ons in Nederland opvallen zijn bijvoorbeeld de enorme liefde voor honden. Overal kom je honden tegen en ze maken deel uit van het gezin. In Zuid-Afrika zijn honden echt iets voor buiten.”

Stuur links
Ook het verkeer wordt besproken. “In de begintijd stapte ik steevast aan de verkeerde kant de auto in en keek dan verbouwereerd naar de plaats waar het stuur ontbrak. Inmiddels ben ik gewend aan het feit dat het stuur in Nederland links zit.

Kind voorop, kind achterop
Een ander iets is het fietsen. Wij houden daarvan – ook om naar te kijken. We volgen Van der Poel, maar fietsen zelf ook graag. Het gaat hier veelal zonder helm, en dat is iets waar we aan moeten wennen. Het meest bijzondere vinden we wel als we een fietsend gezin tegenkomen met de vrouw op een damesfiets, kind voorop en kind achterop, terwijl de man er onbelemmerd naast fietst. Daar kijken we wel van op.”

(Foto’s: Jaap Maars)