In Memoriam: Willem-Jan Stolk

Dominee van duizend preken

Door: Arjen Vos. Toen dominee Willem-Jan Stolk in het vroege voorjaar van 2003 door een longaandoening gedwongen zijn laatste preek had gehouden, kreeg hij van een volle kerk (destijds nog Triumphatorkerk geheten) een staande ovatie. Zijn arts had vlak daarvoor gezegd dat hij zijn energie beter kon sparen dan nog langer door te gaan met preken. En dus daalde de dominee op zijn 52e voor de laatste maal af van de kansel. Met de gespaarde energie heeft de emeritus-voorganger het nog zeventien jaar vol kunnen houden. Op 24 september was hij door het laatste beetje zuurstof heen.

De uit het Westland afkomstige Willem-Jan Stolk werd in 1985 bevestigd als gereformeerd predikant naast Dick de Lange en betrok een woning aan de Jac. P. Thijsselaan. Opvallend waren zijn rijzige gestalte, zijn halflange donkere haar tot op de schouders en zijn ietwat nasale en zeer luide stemgeluid. Na het vertrek van collega De Lange verhuisde hij met echtgenote Ria naar de pastorie naast de kerk (thans Open Hof Kerk geheten) aan de Ophelialaan. In de achttien jaren dat Stolk de gereformeerde kerk mocht dienen, kwam hij tot een totaal aantal van zo’n duizend preken. Daar was hij trots op. Hij had ze allemaal bewaard. In zijn studeerkamer besloeg die prekenreeks een rij van zo’n anderhalve meter.

Vertrouwd beeld
Dat Willem-Jan en Ria na het gedwongen afscheid in de pastorie mochten blijven wonen, was mooi meegenomen. De bedoeling was dat ze na het aantreden van een nieuwe dominee zouden verhuizen maar opvolger Teus Prins koos er bij zijn aanstelling in 2004 voor om in Nieuwkoop te blijven wonen. En dus bleef de pastorie voor beiden een fijn thuis. Door de jaren heen was het voor de omgeving een vertrouwd beeld Willem-Jan bezig te zien met het bijhouden van de tuin. In het bijzonder de markante heg die de woning scheidde van het kerkplein werd door de oud-voorganger zorgvuldig gesnoeid. De laatste tijd kwam hij steeds minder buiten de deur.

Gebed zonder eind
In een interview voor het Witte Weekblad kort na zijn aftreden in 2003 liet Stolk weten dat het abrupte afscheid hem tamelijk rauw op zijn dak viel: “Wanneer je met de VUT gaat kun je daar naar toe leven maar hier heb ik me niet op kunnen voorbereiden.” Hij overwoog in die tijd een promotiestudie maar zag daar ook weer vanaf omdat hij, zoals hij zei ‘geen zin had in een gebed zonder eind’. Schrijven en andere zaken die vanachter een bureau gedaan konden worden, dat zag hij nog wel zitten. En de website van de kerk bijhouden, die hij zelf ontworpen had, ook die taak gaf hem plezier. Bij de pakken neerzitten, lag in elk geval niet in zijn aard.

Niet zielig doen
Ook wilde hij niet boos zijn op God waarom hem dit moest overkomen. Hij vond troost in Bijbelverhalen van Esther en Job. “Met allebei heb ik wel iets,” vertelde hij destijds, “in het boek Esther komt God helemaal niet voor. Dat sluit vaak goed aan bij het levensgevoel wat veel mensen ervaren: God is onzichtbaar maar wel aanwezig. En Job is wel gèslagen maar niet vèrslagen en blijft zoeken naar God. Het kan bij mij rotter, maar ik wil niet zielig doen. Er is mij meer gebleven dan hem afgenomen is. Zijn vrouw bijvoorbeeld. Hij zegt ook ‘zal ik het goede aanvaarden maar het kwade niet?’ Wat dat betreft ben ik dankbaar voor alles wat ik nog heb en kan.”

Willem-Jan Stolk werd 69 jaar. Hij is afgelopen woensdag na een dienst in de Open Hof Kerk begraven op de begraafplaats recht tegenover zijn huis en de kerk.

Foto archief AV