‘Ik zag er niet uit als een Nederlander’

Het werd een hoogtepunt in het leven van de 89-jarige Alex Hanoch Kipuw toen hem eind juni in deze zomer tijdens de veertiende landelijke veteranendag door de Minister van Defensie een hoge onderscheiding werd uitgereikt. Hoewel de Aalsmeerder niet graag op de voorgrond treedt, is hij bereid met de verslaggeefster en de fotograaf van AalsmeerVandaag terug te kijken op deze onderscheiding en op zijn bijzondere leven.

 

Een woning in het gebouw Bloemendaele op het Molenpad. Veel herinneringen uit het verleden vragen daar aandacht en het wordt al snel duidelijk dat de heer Kipuw in zijn werkzaam leven een groot deel van de wereld heeft bezocht. Een  kleurige Russische matroesjkapop, schitterende meubels van exotisch kersenhout, kleurige kleden, veel schilderstukjes met bloemenafbeeldingen en een vensterbank vol orchideeën, die, zo zegt hij ons, in zijn geboorteland Nieuw-Guinea nog steeds volop in het wild groeien en bloeien.

 

Boeiende geschiedenis
Alex Kipuw spreekt op zachte toon die ons doet denken aan de zoet gevooisde stem van de pas overleden Kofi Annan. We luisteren goed als hij uitweidt over de boeiende geschiedenis van zijn leven dat dus begon in Papoea Nieuw-Guinea. De vriendelijke thuishulp Sandra staat ons desgewenst terzijde bij het ophalen van veel herinneringen over zijn afwisselend leven dat een aanvang nam in Napanwainami. Vader Kipuw stuurde de jonge Alex al snel naar Makassar op Celebes om er op een technische school zijn kennis te verbreden. 

“Met de boot was je in die tijd een paar weken onderweg.”

 

Er volgen al snel die ochtend gruwelijke verhalen ovr de Japanse bezetting in zijn geboorteland en ook Kipuws vader en veel andere familieleden ontkwamen niet aan de oorlogsdaden (“Mijn vader is door de Jappen onthoofd…”).

 

De Grote Beer

Hij kijkt deze ochtend liever terug op de emigratie naar Nederland waarin hij met zijn twee zusjes op een volgepakt schip (De Grote Beer) in een voor allen onbekend land arriveerde.

 

“Mijn vader was Molukker en mijn moeder was Papoea, door de Verenigde Naties kwamen we met heel veel Molukkers in Nederland terecht. Juist de laatste tijd is er in de Nederlandse pers veel aandacht over die periode waarover veel Nederlanders eigenlijk weinig weten. We kwamen in een barakkenkamp en mijn moeder en ik kwamen terecht in Steenwijk, bij de Weerribben. We zaten met 24 man in één kamer. Mijn twee zusjes gingen naar elders. Later kwamen we terecht in het Groningse Marum.”

 

Grote liefde

In die plaats vond hij zijn grote liefde: een mooie blonde vrouw met wie hij trouwde en later in de Wilhelminastraat in Aalsmeer een bestaan opbouwde. Het echtpaar kreeg drie zoons. Zijn vrouw overleed enkele jaren geleden. Een van de zoons is zanger en gitarist en oprichter van de ook in Aalsmeer bekende band Jamento, een andere zoon bouwde een positie op bij de EG in Brussel. De derde zoon werkt als ingenieur bij een adviesbureau.”

 

Alle delen van de wereld
Eenmaal in Aalsmeer gevestigd ging Kipuw werken bij de KLM.

“Maar in Marum werkte ik eerst bij Busdienst ESA en na een paar jaar kon ik aan de slag bij onze nationale luchtvaartmaatschappij. Een geweldige baan. Ik was technicus en dat werk heeft me werkelijk naar alle delen van de wereld gebracht. Als er ergens in een vliegtuig een aggregaat haperde werd ik er op uitgestuurd. Zo zat ik bijvoorbeeld in Soedan, in diverse Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse landen, in Rusland en in nog veel meer landen. Vaak moest ik er zelfs enkele weken blijven om technische herstelwerkzaamheden te verrichten.”

 

Met humor vertelt hij dat in bepaalde landen de toegang werd geweigerd aan personen met een Nederlands paspoort. “Maar als ze mij zagen kreeg ik als hoofdmonteur van afdeling grondmateriaal wel toegang, ik zag er ook niet uit als een Nederlander.”

 

Eremedaille
Dat de capaciteiten van Kipuw als oud-voorman van de Technische Dienst zeer gewaardeerd werden, kwam tot uiting toen hem op 29 april 1992 tijdens een feestelijke bijeenkomst op het hoofdkantoor van de KLM in Amstelveen de eremedaille, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau werd overhandigd.

 

Zoals al gezegd kwam er de laatste jaren pas meer aandacht voor de vele veteranen die wereldwijd hun steentje bijdroegen aan de vrede wereldwijd. Zo werd op 8 juni 2016 de Eerste Aalsmeerse Veteranendag gehouden en was ook Alex Kipuw een van de aanwezigen in de in het Aalsmeerse gemeentehuis georganiseerde Dag voor de Veteranen.

 

Op de foto met koning
Zijn verdiensten voor het KNIL (Koninlijke Nederlands Indisch Leger) van 1947 tot 1950 speelden deze zomer een rol op de Nationale Veteranendag in Den Haag. Met trots toont hij een van de vele foto's in zijn kamer: “Hier sta ik op de foto, met onze koning, met president Rutte en met minister van defensie Ank Bijleveld. Ik kreeg het Ereteken van Orde en Vrede.”

 

Kipuw heeft veel sociale contacten, prijst zijn woonomgeving en heeft een levendige belangstelling voor het wel en wee in zijn woonplaats waar hij al tientallen jaren met veel genoegen woont. Graag verhaalt hij over zijn jeugd in de tropen en met genoegen ziet hij terug op zijn laatste reis naar Papoea- Nieuw-Guinea.

 

“In 2016 was ik met mijn jongste zoon daar. Hij zet zich in voor het land. Het was een geweldige ervaring.”

 

Tekst: Leni Paul, foto's Jaap Maars en Blauw Bloed

 

(advertentie)