We wisselen vandaag onze onlangs gestarte zondagse reeks 'Hoe woont het er eigenlijk..?' in voor 'Hoe gaat het nu met..?' Onlangs spraken we af met Bob van Dam, een destijds spraakmakende onderwijzer die les gaf op de openbare lagere school Oosteinde.
Bob van Dam (74) is alweer zo'n 40 jaar weg uit onze gemeente. Maar noem zijn naam onder leeftijdgenoten en ook onder vijftigers die bij meester Van Dam in de klas zaten en het feest der herkenning barst los. Bob maakte in de zestiger/zeventiger jaren deel uit van een groep die men toen zou noemen: ludieke Aalsmeerders. Een gesprek met Bob en zijn vrouw Alice doet even die tijd herleven.
Tja, de jaren 60 en 70. De Beatles, huiskamerbijeenkomsten met veel kaarslicht, visnetten aan het plafond, macramégordijntjes en Pink Floyd op de achtergrond.
Voor de liefde“Een mooie tijd,” peinst Bob, “ik had een geweldige baan als onderwijzer op de school van Hes Buisma op de Oosteinderweg. Een openbare lagere school met leuke kinderen en dito collega's. Ik was als Amsterdammer terecht gekomen in Aalsmeer door de liefde: Alice en ik zaten samen op wat toen nog de Kweekschool heette.”
Sexuele voorlichting
Bob was een moderne onderwijzer, althans dat imago had hij al snel verworven onder de ouders van Aalsmeer-Oost. Samen met collega Max Joore bedacht hij veel speelse dingen buiten de traditionele leerstof om.
Bob was een moderne onderwijzer, althans dat imago had hij al snel verworven onder de ouders van Aalsmeer-Oost. Samen met collega Max Joore bedacht hij veel speelse dingen buiten de traditionele leerstof om.
“Ik was best een vreemde eend in de bijt met een baard en lang haar. Op de school bij Buisma deden we niet direct tot de leerstof behorende leuke dingen er bij. Veel zingen en zo, tekenen, sexuele voorlichting, toneelstukjes opvoeren. We hadden ook de kinderen van Pastoor Roosjen van de oud-katholieke kerk in de klas, Roosjen vond het ook geweldig wat wij allemaal deden.”
Prins BernhardDe eigen voorkeur voor bepaalde zaken staken de onderwijzers niet onder stoelen en (school)banken.
Bob, schaterend: “Ja, we haakten graag in op datgene wat wij als belangrijk zagen. Zo vestigden wij ook de aandacht op kritisch lezen. Ik had de kinderen eens gevraagd de Privé mee naar school te nemen. Daarin stond in grote letters het artikel: 'Heeft Prins Bernhard kanker?' En dan namen we de tekst door en bleek het loos alarm. Dan leerde je zo'n klas onder andere kritisch lezen.”
Het woord ludiek, een veelgebezigd woord in die jaren. Uit de koker van schoolmeesters Bob en Max kwamen de meest speelse evenementen naar voren.
“Buisma gaf ons ook de vrijheid daarvoor, stond altijd achter onze aanpak. Een heel mooie opmerking hoorde ik jaren geleden nog eens van een leerling: meester, jij hebt mijn leven veranderd.“
Condoom
Zowel Max als Bob droegen naast hun baan als onderwijzer veel bij aan het Aalsmeerse culturele leven van die jaren. Er waren bloeiende toneelverenigingen en er ontstonden speelse producten zoals een musical voor toneelvereniging Opgang en voor de huisvrouwenvereniging kwam er een cabaret over Leefbaarheid.
Zowel Max als Bob droegen naast hun baan als onderwijzer veel bij aan het Aalsmeerse culturele leven van die jaren. Er waren bloeiende toneelverenigingen en er ontstonden speelse producten zoals een musical voor toneelvereniging Opgang en voor de huisvrouwenvereniging kwam er een cabaret over Leefbaarheid.
Bob: ”Voor Opgang schreef ik het stuk 'Een miljoen dollar'. Het werd een succes waarna de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen mij vroeg om voor hen ook een stuk te schrijven. Of de dames mij vrij lieten in de teksten? O, ja, hoewel het woord condoom dat er in voorkwam voor sommigen wel even wennen was.”
RuimteschipEen prachtige tijd, noemt Van Dam het. Mooie herinneringen heeft hij ook aan de drie keer dat hij voor de VOLTA, de vereniging van oud-leerlingen van de tuinbouwschool een geweldig feest mocht organiseren. “We werden in staat gesteld alle ruimten in De Oude Veiling naar eigen idee te richten Ik heb toen een keer van het hele gebouw een een levensgroot ruimteschip gemaakt dat naar Mars vertrok, er waren modeshows van modehuis Mantel. Er kon van alles.“
De namen Rens van Donselaar, Jelle Atema en Ad Maarsse vallen en vooral Jelle zal bij velen uit die tijd nog warme gevoelens oproepen. Van Dam: ”Jelle was een geweldig goeie bloembinder, maar ook een geweldig warm mens. De feeesten bij hem thuis waren onvergetelijk.”
Op een gegeven moment besloten Max en Bob toch afscheid te moeten nemen van de school in Aalsmeer-Oost.
KeniaBob: ”Ja, Buisma vertrok, ik was er inmiddels vijf jaar en met de wisseling van de wacht en het vertrek van Buisma vonden zowel Max als ik het tijd voor iets anders. Ik werd vijf jaar onderwijzer in Uithoorn. Alice, ook onderwijzeres en ik hadden inmiddels zoontje Tom, die was toen vier jaar. Ook had ik inmiddels een opleiding Docent Drama doorlopen. Op een dag kregen we via Boerenvreugd contact met Geurt Ouwerkerk en Ada Stoof. Die twee waren beiden door de Stichting Nederlandse Vrijwilligers uitgezonden naar Kenia. Ze hadden veel verhalen uit dat Afrikaanse land en maakten ons ook enthousiast.”
De wijde verten lonkten en Bob en Alice vertrokken eveneens naar Afrika.
“Dat was in 1979, Tom was toen negen jaar, zijn we twee jaar in Kenia gaan werken. Maar we wilden meer en omdat we graag naar Amerika wilden zijn we toen een half jaar met een camper door Canada en Amerika gaan trekken. Iedere dag van negen tot elf kreeg Tom les van ons. Kenia en Amerika waren geweldige perioden in ons leven.”
BahreinDe binding met Aalsmeer bleef ondanks de afstand behouden, vertelt Bob. “Dankzij burgemeester Brouwer hadden we ons huurhuis in de Corellihof voor twee jaar kunnen aanhouden. Na onze reis door Amerika hadden we echter de smaak van het reizen te pakken, ik ben toen gaan solliciteren bij Ballast Nedam waar ze voor kinderen van expats in Bahrein een onderwijzersechtpaar zochten. Van 1982 tot 1986 werd het voor ons ook weer een mooie tijd en konden we daardoor in het Verre Oosten veel reizen.”
Deze door de overheid gefinancierde stichting heeft zo'n vierhonderd scholen wereldwijd in beheer. Bob kreeg de kans deze organisatie die toen nog in de kinderschoenen stond, vorm te geven en is er zeventien jaar directeur van geweest.
Mobilhome“Dat was een periode in driedelig grijs. Mooie jaren, maar op een gegeven moment vond ik het te groot worden, te ambtelijk. Toen zijn Alice en ik op ons zestigste gestopt en besloten we te gaan reizen. We zijn toen opnieuw met een camper wezen trekken. Opnieuw door Amerika, Canada en Mexico. Tom was imiddels volwassen en is docent drama geworden. Later hebben we in Amerika een mobilhome gekocht en gingen daarmee op pad. We gingen per jaar zo'n drie maanden naar Nederland en lieten de camper dan in Florida staan. Later hebben we hem verkocht en zijn we jaarlijks steevast per gehuurde camper door de wereld gaan reizen. Een half jaar in Nederland en een half jaar op reis.”
In de maanden dat het stel in Nederland is wonen ze, samen met oude vrienden die ze in Afrika ontmoetten in Zeeland, in de buurt van Goes.
Zes maanden in Nederland, zes maanden zijn we op reis: “Nu niet meer met camper of mobilhome, maar met rolkoffertjes. We hopen dit leven nog lang te kunnen volhouden!”
Tekst: Leni Paul
Foto's: Bob en Alice van Dam op bezoek in Aalsmeer, foto's Arjen Vos, foto's 'uit de oude doos' tonen onder meer vroegere klassen van de openbare lagere school Oosteinde, de trouwdag van Bob en Alice, Bob met baard en hondjes en met Neelie Smit-Kroes op een school in Kenia.
(advertentie)
/hoekwater.jpg)
/Muller.jpg)
/LJ-de-Vries.png "LJ-de-Vries")
2 reacties
Wat een prachtig intervieuw. Wat leuk ook mijn oude overbuurmeisje weer eens op de fot9 te zien.
Mooi artikel. Bob was ook mijn onderwijzer op de lagere school. Hij heeft, samen met Max Joore, het onderwijs in Aalsmeer helpen moderniseren. Van een oude stoffige instelling die geen tegenspraak tolereerde een instelling waar de kinderen ook mee mochten denken. Kinderen motiveren ipv bekritiseren. Het beste in de kinderen naar boven halen. Hij heeft er toe bijgedragen dat ik nog meer van moderne muziek kon houden(iets dat thuis niet gewaardeerd werd) van de plankenkoorts afhelpen door de kinderen een spreekbeurt te geven voor de klas van een half uur over een zelf te kiezen onderwerp dat ze mochten voorbereiden. Hij gaf de kinderen zelf vertrouwen. Na ons laatste gesprek een half jaar geleden besefte we dat we praktisch generatie genoten zijn, was hij toen wel 12 jaar ouder, bijna 2x zo oud als zijn leerlingen, (maar wel van dezelfde muziek houden) is dat nu ik begin 60 ben, vrijwel niets meer en praat je met hun als generatie genoten. Dat is best leuk om mee te maken.