Hanno (Joop Kok)

Na het vernemen van de tragische dood van Han duik ik in ons gemeenschappelijk verleden. In een brief van 10 februari 1972 kom ik een aantal citaten tegen die een beeld geven van hoe Han toen in het leven stond. Boerenvreugd (een boerderij tegenover de watertoren) was in de zomer daarvoor verbouwd tot een jongerencentrum. Daar moest de basis gelegd worden voor een nieuwe wereld. IJdele hoop. De wereld binnen de boerderij bleek even consumptief als de wereld daarbuiten.  

Tot dit inzicht gekomen en naar aanleiding van een brief die ik hem schreef, schrijft Han het volgende: 

Als wij dan als revolutionaire leiders met het Grote Doel voor ogen door het leven willen dan moet je persoonlijk een voorbeeld stellen. Je kunt niet met woorden, dingen en gebaren van anderen rond blijven lopen. Persoonblijk voorbeeld geven wil zeggen iets van jezelf laten zien, jezelf proberen te zijn. De wereld gaat kapot aan onpersoonlijkheid.

Maar één ding weet ik zeker (?); als je in je onderlinge relaties alleen bezig blijft met vage algemeenheden zonder ze terug te voeren op jezelf, dan kom je nergens. Dat is de redding van het kapitalisme natuurlijk, waar wij zelf ook bere-hard  aan meewerken, ook in Boerenvreugd hoor, je weet het zelf. 

(NIET IN DE AFGELOPEN ZOMER TROUWENS).

De verbouwing werd door jongeren zelf uitgevoerd, soms waren er wel 30 of 40. Tot diep in de nacht werd er gewerkt; Wij tegen de rest van de wereld. We gaven elkaar koosnaampjes: Hanno, Tino. Keesso, Josso, Jopo etc. Vol heimwee denkt Han terug aan die periode.

 Door wat zich afgelopen zomer heeft afgespeeld had ik niet geweten wat het leven kón zijn, dan was ik nu mijn doctoraal politicologie aan het doen en zat ik in een techno-bureaucratisch bestuur…..

Ik vraag me alleen af of ik ooit tot een volgende creatieve daad kom, ik weet het allemaal niet. En als je het niet weet dan ben je in de ogen van de wereld – techno burocratie een zak. Daar trek je je niks van aan, maar intussen!

Op het moment ben ik met een stuk bezig over de afgelopen zomer. Als ik zo bezig ben schieten me regelmatig de tranen in de ogen. Geluk besef je als je het mist. De heimwee die ik naar die tijd heb is onvoorstelbaar! Ik ben bang dat iets van zo’n lange duur nooit meer terugkomt. Toch moet het, want het is de enige manier waarop ik wil & kan leven.

Zo’n tien jaar later kom ik Han tegen bij de oprichting van een nieuwe Aalsmeerse partij. We denken na over de thema’s en onderwerpen die we aan de orde willen stellen. Han heeft al een naam bedacht. De sfeer verandert wanneer Coq Scheltens, na te zijn afgewezen door de VVD, zich bij de groep mengt. Zij bedenkt een nieuwe naam: Aalsmeerse Belangen. Knap bedacht. Een ieder maakt daar zijn eigen voorstelling bij en zolang die niet met elkaar geconfronteerd worden is er niets aan de hand.  Behalve voor iemand als Han, die vraagt zich direct af over welk belang je het eigenlijk hebt.

Ons contact verwatert en Han lijkt zich net als de vader van Eric naar het leven gevoegd te hebben.

Hij woont inmiddels in een keurige straat, is gehuwd en heeft twee kinderen, zelfs 2 honden.

Gisteravond was ik bij Eric thuis, pa en ma waren er ook. Pa is een prachtige kerel, die even idealistisch was als wij nu. Maar hij praat en waarschuwt voor een onvermijdelijke ontwikkeling naar wat hij nu bijv. is: huwelijk, baan, kinderen, uitrusten van je strijd als idealist, overgeven van de strijdbijl aan jongeren. Als die ontwikkeling onvermijdelijk is, is er geen hoop meer. Is er hoop dan kun je een andere weg inslaan. Als je iets wil, dan kun je iets.

Maar wat wil Han? Gedoemd tot falen zoals hij in nog steeds dezelfde brief vreest?

Als ik in mijn leven nooit verander ben ik een zak. Want als je zo’n 14, 15 jaar bent, ben je verpest, hoe je het ook ziet; probeer je daar eens aan te ontworstelen , de enige mogelijkheid (hoe kom je daartoe?) is bewustwording en als onvermijdelijk consequentie: verandering.  Als ik er niet in slaag zomer-situatie te creëren, dan heb ik wezenlijk gefaald.

Maar het is geen kwestie van plannen, van  voorschriften volgen en je bent er.  De mooiste dingen in je leven zijn er op een gegeven moment, soms duren ze heel even, soms 2,5 maand. Je kunt hoogstens voorwaarden scheppen voor zoiets.

Han blijft zichzelf trouw en volgt zijn eigen advies op. Hij neemt het initiatief tot de oprichting van een literair blad en een website. De man die weet hoe belangrijk het is om jezelf te kunnen en durven zijn, wil ook aan anderen die ruimte geven. Al zoekend en tastend ontwikkelt hij zich meer en meer tot het politieke geweten van Aalsmeer. Voor velen een verademing, eindelijk iemand die op een nette manier dat weet te verwoorden wat zij denken. Voor sommigen, de techno-burocraten, een pain in the ass. Hen wil ik vragen de volgende tekst extra goed te lezen.    

Ik hoop dat men het negatieve eindelijk eens als positief, als opbouwend gaat zien, verdomme. Onze strijd moet doorgaan met persoonlijke inzet, al vinden ze jou, mij, anderen allemaal negatievelingen, klootzakken of weet ik veel wat.

Het volgende advies van Han heb ik tijdens het schrijven van dit stuk opgevolgd.

 Om in een bepaalde sfeer te komen kun je muziek gebruiken: luister eens naar Woodstock van Matthews Southern Comfort, naar Cowgirl in the Sand van Neil Young, naar wat klassiek.

En ik eindig , aangepast aan de omstandigheden, zoals hij dat 44 jaar geleden deed:

Ik neem nog een slok wijn, op Hanno, proost Yo, Samo, Loeso, Anko, Moniqo, Tino en Marcello.

Joop Kok