Volgens het onderzoek ‘God in Nederland’ gaat het hard met de ontkerkelijking in Nederland. Ruim 80 procent van de bevolking komt nooit of bijna nooit meer in een kerk en slechts 14 procent gelooft nog in een persoonlijke God. Hoe zit het met de kerken in Aalsmeer? Zijn die nog wel levensvatbaar of lopen die ook hard terug in ledenaantal?
In deze serie gaan we op zoek naar het geloof in Aalsmeer. We bezoeken de samenkomsten van de plaatselijke kerken en hopen meer te weten te komen over de manier van kerk zijn, hoe mensen hun geloof beleven en wat de kerk doet voor de samenleving. Afgelopen zondag bezocht onze niet kerkelijke verslaggever Leni Paul samen met fotograaf Jaap Maars de samenkomst in Ons Tweede Thuis, locatie Amstel-Meer.
'Je mag er zijn, ook jij hoort erbij'
Een in alle opzichten opmerkelijke kerkdienst, deze zondag in Amstel-Meer. Ruimschoots voor de één uur durende dienst stromen de kerkgangers al het gebouw aan de Jasmijnstraat binnen. Cliënten van Amstel-Meer, die onder de dagopvang ressorteren, maar ook de bewoners uit de tot de Stichting behorende woningen in de directe omgeving en zij die permanent in Ons Tweede Thuis verblijven. Er zijn ook enkele bewoners uit verder gelegen straten, die verder geen binding hebben met de genoemde instantie, zoals die bewoonster uit de Ophelialaan. Haar reden om juist naar deze kerkdienst te gaan: ”deze dominee spreekt tenminste heldere, aansprekende taal en het is hier altijd gezellig.” Daarmee is niets teveel gezegd maar daarover later meer.
Voorafgaand aan de dienst spreken we met Cees van der Zwart. Hij is vrijwilliger en biedt regelmatig zijn hulp aan. Aalsmeer beschikt, zoals bekend, over een groot aantal mannen en vrouwen die van onschatbare waarde zijn op velerlei gebied. Van der Zwart is één van hen.
En dan is er de 60-jarige dominee Ronald van der Kruk, al meer dan twintig jaar verbonden aan de Stichting. Het is geen cliché als we zeggen dat deze 60-jarige jonger dan zijn leeftijd ogende opgewekte man, sinds kort in Kudelstaart woonachtig, geknipt is voor zijn functie. Hij spreekt in opgewekt, vrolijk proza, gericht op zowel zijn jonger als ouder publiek, dat van heterogene samenstelling is. Soms komt er een geroepen reactie uit het zaaltje en behendig pareert Van der Kruk dan met een kwinkslag de opmerking.
Liefdevol, met empathie die ontroert.
Naam en toenaam
Van der Kruk werd opgeleid als theoloog en werkte, zo zegt hij ons, altijd in de zorg. Als geestelijk verzorger werkt hij uitsluitend voor Stichting Ons Tweede Thuis en kent de bewoners allen bij naam en toenaam. Ook in De Spil leidt hij regelmatig de diensten.
Het gaat vanochtend over zingeving en de dienst is verre van dogmatisch. Men staat duidelijk positief ten opzichte van de achtergrond van elke cliënt.
Vanachter een eenvoudig katheder laat hij deze ochtend De Regenboog centraal staan. Er wordt ingegaan op de twee eerder gehouden diensten waarbij Noach en zijn ark behandeld werden. Passend bij het bijzondere publiek zijn in miniatuurformaat ark en bewoners aanschouwelijk voor in de zaal uitgestald.
Jij hoort er bij
De muzikale begeleiding wordt verzorgd door Marijke van der Kolk die vanachter de piano opgewekte klanken laat horen. 'Jij mag er zijn, ook jij hoort er bij' wordt uit volle borst meegezongen. Onze buurman Wouter heeft een krachtige stem en blijkt de teksten uit zijn hoofd te kennen. De verslaggeefster en fotograaf moeten spieken.
Een ritueel is het aansteken van de groot formaat kaars en als Van der Kruk daarbij een cliënte in een rolstoel laat assisteren is dat een bijzonder moment. Een liefdevol gebaar van de voorganger die, zo blijkt, de juiste man op de juiste plaats is, mede door zijn persoonlijke benadering van elke kerkganger deze morgen.
Compliment voor fleurige kleding
“Ik spreek in hun taal,” zegt hij later in een gesprek, “in vertrouwde woorden. Deze mensen hebben zoals ook ieder ander een praatpaal nodig.”
Liefdevol optimisme zet die ochtend de toon. En openheid en spontaniteit, want in welke kerk zal de dominee wanneer hij achter het hier geïmproviseerde spreekgestoelte plaats neemt, direct worden gecomplimenteerd met zijn fleurige kleding van die dag…
Aansprekelijke taal klinkt hier en zo heeft Van der Kruk het over ‘Adam en Eva in hun blootje’. Gaat hij in op de overstroming bij de Ark, noemt zijdelings de huidige bootvluchtelingen en wijst hoopvol op de belofte in de achter hem afgebeelde regenboog.
Bidden voor 'date'
Er wordt gebeden voor de zieken, voor de afwezigen en als er gelegenheid is voor de kerkgangers om een bepaald onderwerp te noemen, ontpopt de al genoemde Wouter zich als een vurig pleitbezorger voor de deze week te houden ‘date bijeenkomst’ in Ons Tweede Thuis.
En dan is er koffie. Sommige kerkgangers worden door het thuisfront opgehaald, weer anderen gaan zelf naar hun woning. Gelouterd en vrolijk en buiten schijnt de zon!
Tekst: Leni Paul, foto's Jaap Maars
In deze serie verschenen eerder:
(advertentie)
118