Raadslid – toen en nu

Ik heb twee perioden in de gemeenteraad gezeten. De eerste keer, van 1970 tot 1976, als eenmansfractie voor D66; de tweede keer, van 2002 tot 2010, als lid van de fractie van PACT.
Daar zit dertig jaar tussen.

En misschien is het interessant om die twee perioden met elkaar te vergelijken. Wat in de eerste plaats opvalt: in de jaren zeventig waren er minder ambtenaren (zo was er geen afdeling Voorlichting – burgemeester Leo Brouwer zei: “Dat doe ik zelf wel.”); er was minder papier (alles moest moeizaam gefotokopieerd worden); er was bijgevolg minder informatie (alleen het hoognodige stond in het raadsvoorstel) en er was minder openbaarheid (de voorstellen werden in vijf besloten commissies van bijstand voorbesproken).

Vooral dat laatste was mij als D66’er een doorn in het oog. Alles moest openbaar: de informatievoorziening, de vergaderingen etcetera.
Nou, dat heb ik geweten!

Toen ik na dertig jaar weer aantrad, was nagenoeg alles openbaar geworden. Wij werden overladen met informatie, rapporten, adviezen van deskundigen, ambtenaren en bureaus. Er werden voor nieuwe gemeenteraadsleden cursussen georganiseerd om een beetje te leren wat zich bij het gemeentebestuur afspeelt. Dat wil zeggen, niet alleen de vergaderregels, maar ook op deelgebieden als onderwijs, zorg, cultuur, verkeer, financiën enzovoort.

Het werd onmogelijk om generalist te wezen: je moest je over een specifieke portefeuille kunnen buigen en je daarover een oordeel vormen: je moest fractiespecialist worden en de andere specialisaties aan anderen overlaten – en hopen dat het goed komt.

Inmiddels is het zo geworden dat ook de specialisaties geen uitkomst bieden: elke ‘specialist’ wordt op zijn gebied – tegenwoordig vaak ‘dossier’ genoemd – zo overladen met informatie dat hij of zij er zonder ambtelijke assistentie en nachtelijke studie niet uitkomt.

Pierre Tuning is journalist. Vele jaren redacteur bij het NOS Journaal. Gerespecteerd raadslid van D66, later PACT, inmiddels geen lid meer. Liefhebber van jazz, steekt dat niet onder stoelen of banken. Polijst zijn teksten. Houdt van een biertje. Eigenwijze kerel.