Pierre’s Pennenstreken: ‘Kerstmissen’

Door: Pierre Tuning. Pennenstreek 367. Wat doen we, als wij in kerstquarantaine gaan? Treuren om wat we missen, of tevreden zijn met wat we nog wel kunnen? Je kan van de feestdagen ‘treurdagen’ maken, ‘klaagdagen’, ‘opstanddagen’ of ‘berustingsdagen’. Misschien is het maar het beste om ze als ‘bezinningsdagen’ te beschouwen. Dat hoorde altijd al bij de jaarwisseling.

Erfgoed
Zaterdagmiddag hielden Mariska en Hermen de Graaf hun laatste(?) presentatie van een keuze uit de unieke verzameling historische affiches van bloemententoonstellingen, bijeengebracht door A.P. Csizik. De collectie werd dit jaar door Bloemenbureau Holland geschonken aan het Flower Art Museum. Constantijn Hoffscholte noemt het een ‘schatkamer’, dat is bescheiden uitgedrukt. Want het gaat hier om Nationaal Erfgoed!

Zo’n 170 affiches (tegenwoordig ‘posters’ genoemd) geven een overzicht van 20ste-eeuwse cultuurgeschiedenis. Niet alleen van de sierteelt, maar ook van de grafische kunst – en van de maatschappelijke ontwikkelingen die met ‘het bloemenvak’ samenhangen.

André Csizik – ik schroom hem zo te noemen, want mijn vader sprak altijd over ‘meneer Csizik’ als ik als klein jongetje wel eens een bosje weekendbloemen bij hem moest afleveren – ‘werd geboren in Budapest en kwam in de jaren ’20, als afgestudeerd tuinbouwingenieur, naar Aalsmeer,’ schreef Leni Paul. ‘De stage in onze gemeente beviel hem zo goed dat hij er zijn hele leven is gebleven.’ Al in het Aalsmeerse adresboek van 1932 (maar nog niet in dat van 1925) woont hij op het adres van ‘Mensing, J.C.M., Stommeerw. 68, tel. 49’. Tegenwoordig zouden zij gewoon getrouwd zijn, maar toen werd daar niet over gesproken.

Bloemsierkunst
Wel was Csizik opzienbarend snel ingeburgerd en bleek hij in woord en geschrift ver boven de gemiddelde Aalsmeerse bloemenman uit te steken. Daarvan getuigt het in eigen beheer uitgegeven boek Brieven over bloemsierkunst, in 1932 gedrukt bij Drukkerij van Oorde – Aalsmeer, ‘Alleenverkoop: Aalsmeer’s Boekhuis – Aalsmeer’. In twaalf brieven aan een onbekend gebleven ‘Amice’ beschrijft hij de betekenis van bloemen door de eeuwen heen, van de Oude Egyptenaren tot heden. Om aldus te besluiten: ‘Elk kunstbewegen is een voortdurend vormen, een denkbeelden-evolutie – zoo zal de ontwikkelingslijn van de Bloemsierkunst een eeuwig golvende zijn.’

Daarom dient de Csizik Collectie gedigitaliseerd, gecatalogiseerd en bestudeerd te worden. Daar is vast wel een cultureel potje voor. Csizik maakt Aalsmeer duidelijk dat bloemen meer betekenen dan Geld.

Dat is iets om over na te denken, als wij straks noodgedwongen de Kerst missen.

Foto archief AV/Jaap Maars