Het daklozenvrouwtje

Het is nu bijna een half jaar geleden dat ik mijn woning in Kudelstaart verruilde voor een stulpje in Amsterdam. En zoals u al eerder hebt kunnen lezen, kost het me de nodige moeite om afscheid te nemen van het rustige en landelijke Kudelstaart. Ik keer dan ook regelmatig terug naar dit fijne dorp en vooral in deze periode is het er heerlijk.

En iedere keer vallen de verschillen mij weer op. De rust van een dorp tegenover het bruisende stadsleven. Bus 172 versus de metro. Laagbouw contra hoogbouw. En dan zijn er natuurlijk ook veel overeenkomsten. De hangjongeren van Amsterdam kunnen nog wat leren van hun equivalenten in Kudelstaart. Ook hier hebben wij burenoverlast, beierende kerkklokken, verrassend veel groen en in de grachten gaat ongeveer net zoveel water als in de Westeinderplassen.

Voor de Albert Heijn vlak bij ons huis staat ook een dakloze krantenverkoper. Ik herinner mij nog goed het daklozenvrouwtje uit Kudelstaart dat altijd in het weekend voor Albert Heijn stond. Iedere week kocht ik wel een krantje bij haar en zo werd ik een trouwe klant. Als ze me zag komen aanlopen, zette ze haar meest droevige gezicht op. En daar ben ik toevallig nogal gevoelig voor. En als je eenmaal begint met een krantje kopen, dan stop je daar niet zo snel meer mee.

Bovendien huldig ik het principe van de daklozenkrant. De dakloze verkoper heeft iets te bieden, behoudt het respect en heeft een schamel inkomen. Daar wil ik graag een bijdrage aan leveren. Maar er werd in de loop der tijd een steeds dringender beroep op mij gedaan. ’s Winters stond het daklozenvrouwtje soms met teenslippers aan om duidelijk te maken dat het toch echt heel ernstig gesteld was met haar welzijn. Met handen en voeten en in een taal die ik niet machtig ben, vertelde ze me dat haar broer was overleden. In één adem vroeg ze me of ik wat te eten uit Albert Heijn wilde meenemen.

Een week later vroeg ze me of ik shampoo wilde meenemen en weer een week later gaf ze me een boodschappenlijstje. Ze is zelfs een keer mee naar binnen gelopen om het merk aan te wijzen dat ze gebruikte. Nu sta ik bekend om mijn geduld, maar hier werd een duidelijke grens overschreden. Ik begreep dat ik paal en perk moest stellen, dat het zo niet langer kon.

Maar hoe vertel ik iemand die mij niet verstaat en mij met grote vochtige smekende ogen aanstaart dat ik er klaar mee ben? Niet mijn sterkste punt, zeg ik eerlijk. De oplossing kwam vanzelf. Het daklozenvrouwtje was plotseling verdwenen. In haar plaats kwam een ander daklozenvrouwtje, een stuk jonger en gezond van lijf en leden. Geen smekende ogen meer, geen teenslippers met zwerende eeltknobbels.

Mijn probleem was opgelost. Ik ging weer zonder angst naar Albert Heijn, boodschappen doen werd weer leuk. Totdat ik een half jaar later in het winkelcentrum haar weer tegen het lijf liep. Ze stond naast haar collega en had een kind op haar arm en haar man naast haar. Ze herkende me onmiddellijk en haalde me in als haar grote weldoener.

Met een stralend gezicht nam ze me even apart. Het hele tafereel zag er uit alsof ze het grote geluk had gevonden en ik had het idee dat ze me wilde voorstellen aan haar gezin als een goede vriend. Nieuwsgierig als ik was liet ik me meetronen en om de hoek vroeg ze me om een royale bijdrage in het gezinsinkomen. Ik was zo verbijsterd dat ik op geheel natuurlijke wijze het woord nee uitsprak, waarna ik rustig verder wandelde. Ik heb haar nooit meer teruggezien.

Misschien is dat de reden waarom ik tot op de dag van vandaag het daklozenvrouwtje bij ons om de hoek in Amsterdam nog geen krant heb afgetroggeld. Ik geloof werkelijk dat ik een vorm van bindingsangst heb opgelopen.
 

Paul Bras is werkzaam in de psychosociale sector. Zette nog niet zolang geleden radicaal een punt achter zijn carrière in de banken- en autobranche. Filosofisch type. De goedheid zelve. Warhoofd. Mist al jaren bruine kroeg in Kudelstaart – reden om naar 'de grote stad te verhuizen'?