Flex

Pennenstreek 298. Veiligheid en zekerheid: in het Engels is daar één woord voor: ‘security’. Wat moet je doen om je veiliger te voelen? ‘Een ander ochtendblad nemen,’ zei een wijsneus. En zekerheid bestaat niet, want alles is ‘flex’ geworden.

Het begint al bij de geboorte. Bij 1 tot 2 procent van de kinderen is hun vader niet de ‘echte vader’. Tien procent van de kinderen heeft een alleenstaande moeder en 30 procent groeit op in een gebroken gezin. Wij kunnen hier spreken van ‘flexfamilies’.

En in de loop van hun schoolcarrière is er ook steeds meer onzekerheid. De peuter- en kleuterleidster is lang niet altijd het hele jaar door dezelfde persoon; bij ziekte of zwangerschap, ontslag of overplaatsing komt er (hopelijk!) een vervanger of invalskracht: de ‘flexleidster’.

Op de basisschool staat niet meer het hele jaar door dezelfde docent voor de klas en op de middelbare school is het onzeker of je voor hetzelfde vak wel dezelfde docent zult houden. Hier krijg je steeds meer te maken met ‘flexdocenten’.

Van de studenten aan de universiteit maakt 20 tot 30 procent het eerste jaar niet af: ‘flexstudenten’.

Dan maar aan het werk! Als de jongvolwassenen zich storten op de arbeidsmarkt, blijken ze aan de slag te kunnen als uitzendkracht, seizoenwerker, oproepkracht of zzp’er (de ‘flexzelfstandige’). Om de ‘flexwerker’ meer zekerheid te bieden, is er een nieuwe Flexwet van minister Koolhaas. Maar die blijft lapwerk.

Geen vaste baan, geen vast inkomen, geen vast pensioen, geen financiële zekerheid en dus… geen huis. Alleen als je (veel) geld hebt, kun je een huis kopen. Bij de huidige lage rente levert het kapitaal het meeste rendement op als het wordt belegd in vastgoed. En vastgoed is geen ‘flexgoed’!

Dus vliegt het digitale ‘flexgeld’ de wereld over, op zoek naar vastgoed. Huizen zijn niet meer om in te wonen, maar om in te beleggen. Door de durfinvesteerders worden schatten aan vrije huur gevraagd aan de ‘flexbewoners’van hun huizen. Kijk om je heen: je ziet dat huizen in de buurt worden opgekocht, opgeknapt en verhuurd – vaak tijdelijk. Je krijgt geen kans meer om kennis te maken met je ‘flexburen’.

De maatschappij is nog gericht op vaststaande gegevens: woonadres, burgerlijke staat, beroep, inkomen, vermogen, enzovoort. Maar ze kloppen niet meer: ze zijn ‘flex’.

P.S. In de Volkskrant van 30 augustus 2019 een artikel over de gevolgen voor jongeren.

Tekst: Pierre Tuning