Eenzaamheid

Pennenstreek 290. De eenzaamheid neemt toe. Meer dan de helft van de ouderen voelt zich eenzaam – en het ministerie van VWS wil daar wat aan doen. Symptoombestrijding! Vaak is eenzaamheid juist het gevolg van overheidsmaatregelen.

 

Allerlei maatschappelijke activiteiten (Schiphol, Lelystad, Groene Hart, Containerhavens) worden getoetst op hun – nadelige? – gevolgen voor het milieu. Een milieueffectrapportage (M.E.R.) is verplicht. Maar niemand denkt eraan om wetten, vergunningen en andere overheidsbesluiten te onderwerpen aan een eenzaamheideffectrapportage (E.E.R.).

 

Denk bijvoorbeeld aan het besluit dat ouderen zo lang mogelijk ‘zelfstandig’ moeten blijven wonen – en bijgevolg bejaardentehuizen op te heffen. Dat ‘zelfstandig’ betekent vaak ‘afhankelijk’, in je ‘oude huis’ – bejaardenwoningen zijn niet te betalen. Afhankelijk van sociale diensten, zorgverleners, verpleeghulp, huishoudelijke hulp etc. En – in eenzaamheid – afwachten tot er iemand langskomt.

 

Het besluit om samenwonende mensen te korten op hun uitkering (AOW, persoonsgeboden budget, bijstand), heeft ook een eenzaamheidseffect. Boete op samenwonen – terwijl daar eigenlijk een beloning op zou moeten staan. Want hoe meer de mensen samenwonen, hoe meer ze elkaar in de gaten houden en… kunnen mantelzorgen! Dat bespaart enorm veel – dure – ‘zorgvraag’. 

Bovendien draagt dit overheidsbeleid ertoe bij dat de woningmarkt op slot zit.

 

Ook verslechtering van het openbaar vervoer heeft gevolgen. Opheffen van lijnen en haltes, en vaker moeten overstappen zorgen ervoor dat mensen elkaar onderweg minder ontmoeten; degenen die van het OV afhankelijk zijn, kunnen soms geen kant meer op. Andere 65-plussers zijn gedwongen steeds meer autokilometers te maken – ook niet bepaald een sociaal gebeuren.

 

In het algemeen kan gezegd worden dat bureaucratisering en digitalisering de menselijke contacten niet bevorderen. Bij sommige commerciële bedrijven en kantoren is er soms nog een portier of een gastheer (of -vrouw) die je op weg helpt – in ziekenhuizen ook wel een ‘informatievrijwilliger’; de overheid heeft hooguit een baliewerker die je verwijst naar een loketnummer – persoonlijk contact (een gezellig zitje en een kopje koffie!) uitgesloten. Nooit ofte nimmer zal een afdelingschef, burgemeester, wethouder of zelfs een gemeenteraadslid langskomen om een ‘klantvriendelijk’ gesprek te beginnen. Tenzij er verkiezingen in aantocht zijn.

 

Eenzaamheid wordt bestreden door de mogelijkheid van spontane, informele ontmoetingen alle kans te geven. Daar kan de E.E.R. aan bijdragen!

 

Tekst Pierre Tuning, foto archief AV

 

Links:

Wikipedia: Eenzaamheid

Aanpak eenzaamheid

MER – milieueffectrapportage

65-plussers meer autokilometers