Democratische dilemma’s

Met de laatste raadsvergadering van 12 juli en een zit van circa 7 uur is het zomerreces voor ons lokale politici aangevangen. De laatste gemeenteraadsvergadering was een aardig toneel van doorzichtige (schijn)steekspelen, speldenprikjes en abstracte schijndebatten. Zonde, want het ging over de financiële huishouding van de gemeente, het interen op de reserves, de voetbalfusie, jongeren en ook kunst en cultuur in Aalsmeer. Veel coalitiepartijen maakten nog enkele terugtrekkende bewegingen over kunst en cultuur, nadat mede-columnist Pierre Tuning in een ingezonden brief de verkiezingsbeloftes van de coalitiepartijen nog eens memoreerde.

Openbaarheid, nog zo’n issue. De Wet openbaarheid bestuur (Wob) kan ik u qua leesplezier (!) aanraden. Zelfs als gemeenteraadslid heb je de inhoud van deze wet nodig, anders blijft er in Aalsmeer wel een hoop – ten onrechte – geheim. Een ieder kan een verzoek indienen om openbaarmaking van informatie neergelegd in documenten over een bestuurlijke aangelegenheid. De informatieverstrekking kan in diverse vormen plaatsvinden: middels kopie, inzage, uittreksel of samenvatting dan wel inlichtingen verschaffen. Maar dat u recht heeft als burger om openbaarmaking van de inhoud, is evident.

Iets anders is de voetbalfusie. In tegenstelling tot Klaas Leegwater, mede-columnist, gebruik ik mijn ‘macht’ als columnist niet om dit Aalsmeerse politieke sportdossier verder te verhitten, maar een verhitte discussie in de gemeenteraad gaf het wel. Zo gek is dat niet. Wanneer je over het geld van de Aalsmeerse belastingbetaler moet beslissen in tijden van krapte en schaarste, mag je best kritisch blikken op een voetbalfusie ten bedrage van 3,7 miljoen euro. Een lastig dossier, want het gaat niet alleen om de kosten, maar ook om samenwerking, groei en ambities in sport en onderwijs. Democratisch dilemma voor raadsleden.

Overigens is het me zonder meer duidelijk geworden dat we wederom – mogelijk gedwongen door bezuinigingen en schaarste – in een maatschappelijke fusiegolf terecht zijn gekomen. Scholen blijven nog immer fuseren, bibliotheken, ambtelijke fusie tussen Amstelveen en Aalsmeer, voetbalfusie etcetera. Fusie is momenteel het toverwoord.

Kunnen Nieuws over Aalsmeer, Witte Weekblad en Nieuwe Meerbode niet fuseren? Wellicht ook minder wethouders? Waarom niet één merk supermarkt? Waarom concurrentie en verscheidenheid? Het begint al aardige trekjes van de voormalige Sovjet-Unie te vertonen en straks is de hele natie gefuseerd!

Nog even en we spreken over Aalsmeer-Noord (thans de gemeente Amstelveen) en Aalsmeer-Zuid (thans de gemeente Aalsmeer). Dan zijn Aalsmeerse wethouders en burgemeester überhaupt overbodig. Mooi opstapje naar kabinetsvoornemens.

Na het bekendmaken van de kandidatenlijsten voor de Tweede Kamer in de maand mei, werden in juni en juli de concept-verkiezingsprogramma’s openbaar. De rekenmeesters van dit land, het Centraal Plan Bureau (CPB), rekenen deze plannen in de zomermaanden door. Nu de zomer nochtans ver te zoeken is, kunnen ze zich er vol overgave in storten. Laten we het niet over het weer hebben – zo irritant om geconfronteerd te worden met die ‘zeikerigheid’ van de Hollander.

Het huidige – demissionaire – kabinet heeft op de valreep een wetsvoorstel ingediend om de Eerste en Tweede Kamer te verkleinen. Deze afspraak uit het regeerakkoord, om de Tweede Kamer van 150 naar 100 zetels  en de Eerste Kamer van 75 naar 50 zetels terug te brengen, zou naast een kostenbesparing, opleveren dat Kamerleden zich meer op de hoofdlijnen kunnen concentreren.

Een democratisch dilemma als u het mij vraagt. Als het kabinet voornemens is om kosten te besparen middels minder bestuurders-politici-ambtenaren, dan zeg ik prima, Echter, wanneer we ons laatste voorportaal richting Europa democratisch verzwakken, dan is dat het moment dat het volk alert moet worden. Het parlement is geen onderdeel van de overheid.

Bovendien is de Nederlandse volksvertegenwoordiging, afgezet in internationaal perspectief al niet groot. Grotere werklast of vlucht naar hoofdlijnen, is ongeoorloofd voor ons parlementair stelsel. Een verdere uitholling van de Tweede Kamer is een aanslag op het laatste restant soevereiniteit. Een vitale volksvertegenwoordiging is essentieel om op nationaal niveau de controlerende taak richting het kabinet (mede ten opzichte van Europa) voldoende te waarborgen. Daarom betoog ik: minder overheid prima, maar niet minder nationaal parlement!

Misschien kan onze Pieter zich daar straks in de Tweede Kamer nog sterk voor maken. Naar alle waarschijnlijkheid is hij daags na de verkiezingsuitslag op 12 september onderweg naar zijn opeisbare zetel in de Tweede Kamer. Aalsmeer krijgt dan een vervangend burgemeester totdat er een opvolger komt. En met de aanvulling van de recent benoemde wethouder is het tegen de tijd dat het college weer op volle kracht draait, weer tijd voor gemeenteraadsverkiezingen.

‘Wethouders komen en gaan, maar ambtenaren blijven altijd bestaan,’ is een bekende oneliner. Waar. In de ‘Aalsmeerse politiek blijft niets geheim’, is nog zo’n oneliner. Ook waar. Misschien onthullen we de ware toedracht nog eens van de grote wethouder verdwijn- en verschijntruc. Wellicht weet illusionist Hans Klok het antwoord op deze interessante democratische truc.