Er zijn van die indrukken waardoor je moeilijk in slaap komt. Van de week waren dat er twee: het verlies van Ajax tegen Tottenham Hotspur en de huidige aanblik van het Raadhuis. Over het feit dat Ajax de finale niet heeft gehaald kom ik wel heen, dat gevoel is even tijdelijk als het hebben van een kater, je neemt een paracetamol en na verloop van tijd lost de zaak zich vanzelf op. Dat ligt anders bij het herstellen van de ingrepen die het raadhuis hebben verkracht. Dat is dichterbij, definitiever en er komen geen nieuwe kansen. Alleen tegen zeer hoge kosten en ziet u dat gebeuren? Dat de pannen er weer worden afgehaald en dat de aangebrachte isolatie misschien wel moet worden vervangen?
Zelfs een leek ziet het, de aansluitingen van het dak op de goot en tegen het verticaal opgehaald metselwerk kloppen niet, daar is niet over nagedacht. Als ervaringsdeskundige weet ik hoe gevoelig deze aansluitingen zijn en hoeveel tijd het kost om tot oplossingen te komen waarbij monumentaliteit en verduurzaming elkaar aanvullen in plaats van dwars zitten. Die tijd heeft niemand genomen of was niemand gegund. Het kan ook zijn dat de nodige deskundigheid ontbrak. Hoe het ook zij, de problemen die optraden lijken in het werk te zijn opgelost.
Het zijn aannemersoplossingen. Door het aanbrengen van isolatiemateriaal op het bestaande dak kwamen de pannen hoger op het dak te liggen en zou het regenwater over de bestaande goot heen gutsen. Geen probleem voor de aannemer, het dak steekt wat over en daar is geen isolatie nodig, die pannen laat hij gewoon liggen. Met een verloopstuk naar de pannen waar wel isolatie onder ligt, lost hij het probleem op. Dat het dak nu ineens een rare knik heeft gekregen zal hem worst zijn; dat is nu eenmaal het gevolg van verduurzamen! Door het verhogen van de pannen blijkt ineens het verticaal aansluitende metselwerk te laag te liggen. Ook dat is voor hem geen probleem, dat verhoogt hij met wat timmerwerk en kleedt hij af met een boeiboord en daktrim. Prima oplossing voor een tuin-schuurtje, maar voor een raadhuis van een buiten Aalsmeer wel gerespecteerd architect, armoedig.
En die zonnepanelen, hadden die niet aangebracht kunnen worden op het horizontale dakvlak boven de burgerzaal of op een niet zichtbaar schuin dakvlak? Bij de verbouwing van De Oude Veiling werd door de erfgoedcommissie het plaatsen van zonnepanelen afgewezen: een te grote afbreuk van de monumentale waarde van het pand. Waarom het dan wel zou zijn toegestaan bij een nog veel waardevoller pand en bij een nog veel zichtbaarder dak, is mij een raadsel.
Bij de plannen voor De Oude Veiling gaf de commissie te kennen dat de functionaliteit en duurzaamheid steeds leidend was geweest boven het behoud van het monument. Een houding die ik nu terugzie in de manier waarop de verbouwing van het Raadhuis wordt aangepakt. En dat roept de vraag op of de erfgoedcommissie wel op de hoogte is gebracht van de plannen. Is er misschien een afspraak geweest tussen betrokken ambtenaar en de toenmalige burgemeester om die er buiten te laten? Wilden ze eigenhandig de zaak regelen, zonder toezicht van een commissie of architect? Het zou me niet verbazen.
Bij de aanpassingen in het interieur zie je diezelfde pragmatische houding. Tegen de onderkant van het boven de raadzaal opgetilde dakvlak zie je thermisch verzinkte ventilatiekanalen lopen. Het zal wel duurzaam en functioneel zijn, maar het verstoort opnieuw de monumentale werking van het interieur, net zoals de op het glas aangebrachte zonwerende folie. Ik heb niet de indruk dat over deze oplossingen lang is nagedacht.
De meest ingewikkelde en beeldbepalende ingreep moet nog gebeuren: het plaatsen van een lift aan de voorzijde van het gebouw. Wanneer hier niet goed over is nagedacht, en gezien bovenstaande heb ik daar weinig vertrouwen in, zal het Raadhuis van Aalsmeer het predicaat gemeentelijk monument niet langer waardig zijn. De uitspraak van voormalig burgemeester Jeroen Nobel dat na de verbouwing het Raadhuis de status van een Rijksmonument waardig is, staat haaks op de wijze waarop de verduurzaming en verbouwing wordt aangepakt. Monumentaliteit speelt daarbij een ondergeschikte rol en de vraag blijft wie daar verantwoordelijk voor is!
Joop Kok is architect en cultuurliefhebber. Is weer gaan studeren, cultureel erfgoed. Kenner van Aalsmeerse gebouwen. Geeft met die achtergrond rondleidingen door het centrum van Aalsmeer. Milder geworden de laatste jaren. Niet verlegen om een mening. Eigenwijze vent. 
/hoekwater.jpg)
/Muller.jpg)
/LJ-de-Vries.png "LJ-de-Vries")
6 reacties
Verkracht meneer???? Realy? Let eerst eens op uw taalgebruik!
Aan de ene kant dat vreselijke gemeentehuis, aan de andere kant dat vreselijke gebouw van de Lidl. Hoe help je Aalsmeer naar de kl…? Zo dus.
Beste Joop,
Naar aanleiding van je column hebben we afgelopen zaterdag samen de ontwikkeling aan het Raadhuisplein aanschouwd, geanalyseerd en beoordeeld.
De lezer moet weten dat wij al jaren lang, meerdere keren per week contact hebben en met elkaar diverse zaken bespiegelen. Ik woon al meer dan 25 jaar in het zuiden van het land en toch is ons intensieve contact blijven bestaan. Je kan gerust zeggen dat we elkaar door en door kennen, respecteren en tegelijkertijd niet sparen in de dialoog.
Het is voor het eerst dat ik in het openbaar reageer op jouw column. Als je in de gelegenheid bent om van afstand e.e.a. te beschouwen, te ervaren en te ondergaan dan kan dat misschien een beetje lucht geven.
Het Raadhuis.
In je column ga je los op de aanpak van de verduurzaming. We hebben het zaterdag nog eens bekeken. Ik begrijp je verontwaardiging en teleurstelling. Hier wordt zonder respect voor het gebouw en zonder enig gevoel voor detail en schoonheid gewerkt. De pragmatische aanpak, onder het motto; “het zit hoog en niemand die het ziet” wordt het dak voorzien van isolatieplaten en zonnepanelen. Op een manier die mij doet denken aan een sportwagen met een dakkoffer. Het slaat als kut op Dirk, zeiden wij vroeger in Aalsmeer. In feite een armoedig geheel.
Het lijkt onomkeerbaar. Met een beetje meer inspanning en gevoel voor esthetiek had het zoveel beter gekund. Alles van waarde is weerloos. We komen het vaak tegen. Velen zullen je opwinding niet begrijpen en weglachen. De uitvoerder zal direct in de verdediging gaan en wijzen naar de opdrachtgever en het feit dat het binnen budget zal worden opgeleverd. En zo houden we alles droog en bevestig jij je reputatie als de notoire criticaster.
De Lidl.
Tegenover het Raadhuis wordt, na veel gedoe, binnenkort de nieuwe Lidl geopend. Wij zijn het er over eens dat met dit gebouw een voorbeeld wordt neergezet, hoe je duurzaam en doordacht (en waarschijnlijk ook nog eens voor een redelijke prijs) kan bouwen. Hoe je je eigen imago op het gebied van duurzaamheid kan versterken. Eigenlijk een hele verbetering als je de uitstraling van de oude Rabobank nog eens voor de geest haalt. Het parkeren op de benedenverdieping vind ik een goede vondst. De gevel straalt evenwicht en rust uit. De industriële glazen voorgevel in het midden is mooi gevangen tussen twee dakgevels die visueel aansluiting vinden op de naastgelegen pannendaken.
Het plein is verrommeld en heeft niet de allure die het zou kunnen hebben. De Lidl brengt in ieder geval een beetje verlichting in termen van uitstraling en elan. Terwijl je dit meer zou verwachten van een openbare ruimte zoals een raadhuis.
Openbare ruimten hebben naast de functionele invulling in mijn optiek ook een inspirerende en grensverleggende voorbeeldfunctie voor de gemeenschap als het gaat om beleving en bouwkundige aanpak. Zo was dat ook bij de bouw en oplevering van dit raadhuis, maar helaas is dat niet meer het geval. Een gebouw van een gerenommeerd architect wordt aangepakt als ware het een bloemenschuur. Als je blijft doen wat je altijd hebt gedaan, krijg je wat je altijd hebt gekregen. De aanpak in deze gemeente is de laatste decennia nooit anders geweest en blijkbaar past dit bij de Aalsmeerse cultuur en vindt men het best zo.
De Lidl is een nieuwe speler en heeft een andere aanpak en visie. Doordacht, slim en in lijn met hun missie en visie op een moderne duurzame maatschappij. Van nieuwe spelers, met visie en lef op het gebied van architectuur, zullen de nieuwe impulsen moeten komen. Hopelijk voorziet de Lidl je nog van enige frisse lucht op dit plein.
We spreken elkaar. Groet, Rens
Mooi stuk Joop. Wellicht kun jij je eens verdiepen in een ander monument, Fort Kudelstaart, wat de plannen die daar op stapel staan voor invloed zullen hebben op dit monument. Het is dan wel geen Berghoef, maar wel Unesco, werelderfgoed. Ben heel benieuwd naar jouw visie.
Ik lig meer wakker van de Lidl bunker, wat afgrijselijk a night mare to become true.
Een buitengewone goede beschouwing van Joop Kok. Maar velen snappen er niets van en vinden het allemaal prachtig. Ik zou in plaats van ‘verrommeling’ kiezen voor ‘verpaupering’ van de zogeheten ‘welstand’ in het uiterlijk van woningen in heel de gemeente Aalsmeer. Vrijwel niemand die van de welstandsnota en het beleid daaromtrent iets begrijpt. Naar mijn mening is het gemeentebestuur hier ziende blind. Respect voor het uiterlijk van gebouwen en voor de architecten/ontwerpers daarvan is de gemeente Aalsmeer volkomen vreemd.