Column: ‘De kop van Jut’

Voor de column van vandaag kroop Paul Bras achter zijn toetsenbord. Van storm Ellen, via carnaval naar racisme. Paul snijdt een paar gevoelige onderwerpen aan, die voldoende voer tot nadenken geven. En dat is nu net de boodschap die de columnist van dienst ons mee wil geven: gebruik je gezonde verstand en denk na.

Door: Paul Bras. Afgelopen zondag zou de carnavalsoptocht in Poelgilderdam om 11 minuten over 12 starten. Maar Ellen hield in haar eentje de optocht tegen. Ik moet nog heel erg wennen aan stormen die namen krijgen. En Ellen klinkt zo gewoontjes terwijl ze toch een half dorp in rouw dompelde. Carnaval zonder optocht is als patat zonder mayonaise. En al die mensen die maanden bezig zijn geweest om hun kar op te tuigen, die zich hebben verheugd op een mooie optocht, al hun werk lijkt voor niet geweest. Ook al vloeide het bier in het Dorpshuis tijdens het binnenfeestje rijkelijk, de ziel was eruit. Als pleister op de wonde sprak Prins Richard de Eerste de hoop uit dat de optocht op een later tijdstip, wellicht met half vasten, alsnog zou kunnen rijden.

Maar niet alleen het weer zorgde voor menig afgelaste carnavalsoptocht. Het carnavalsfeest staat onder druk om meerdere redenen. Honderden carnavalsvierders in Duitsland vlak over de grens bij Brunssum zitten in quarantaine vanwege een mogelijke besmetting met het coronavirus.

Van een heel andere orde is de beschuldiging van racisme. In het Belgische Aalst is een storm van protest opgestoken vanwege de joodse karikaturen in de carnavalsoptocht. Vorig jaar waren er al protesten en de feestende massa deed er dit jaar nog een schepje bovenop. De Joodse gemeenschap was op z’n minst gezegd not amused. En dat begrijp ik wel. Het stigmatiseren van een bevolkingsgroep is een gevaarlijke bezigheid, we weten allemaal waar dat nog niet zo heel lang geleden toe geleid heeft. De ongevoeligheid bij sommige mensen voor dit thema doet me denken aan onze eigen Zwarte Pieten discussie. Ook daar hebben we te maken met gevoeligheden en onbegrip.

En toch sta ik er dubbel in. Waar ik begrip kan opbrengen voor de Zwarte Pieten discussie kan ik me maar moeilijk inleven in de meest recente actie van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet. Zij hebben met name in Brabant gewaarschuwd tegen racistische verkleedpartijen. Niet alleen Zwarte Piet valt daaronder, maar ook indianentooien en geisha-pakken. Medestanders van de actiegroep gaan de straat op om racisme-uitingen te registreren. Ze hebben zelfs een heus meldpunt opgericht waar je discriminerende voorbeelden kunt aangeven.

Wie kan er nu tegen een racisme meldpunt zijn? Niemand toch? En toch schuurt het bij mij. Want waar leggen we de grens? De oeroude betekenis van carnaval is dat de macht wordt overgedragen door de ambtsdragers aan het gewone volk. Dat is de reden waarom veel carnavalsvierders in een boerenkiel lopen. De boeren, die hebben niet zo’n fijn jaar achter de rug. Ze hebben van zich doen spreken in Den Haag en op de snelwegen. Misschien voelen zij zich wel gekwetst als iedereen staat te hossen in een kiel.

Ik weet het, ik begeef me op glad ijs. En als ik de discussie op internet volg bevind ik me al snel in een schimmige wereld van tegenstellingen waar weinig subtiliteit is te vinden. Waar tegenstanders elkaar uitmaken voor rotte vis. Het carnavalsfeest is dit jaar al de kop van Jut door het weer, een virus en racistische uitingen. Laten we ons gezond verstand gebruiken en een mooi feest niet om zeep helpen. Niet door bizarre pakken aan te trekken waarvan iedereen kan begrijpen dat ze als kwetsend worden ervaren en niet door als politieagenten carnavalsvierders aan te geven als ze een indianentooi dragen.

(advertentie)