Column: ‘Hoe bereik je de niet kiezer?’

Door: Joop Kok. Bij de vorming van een nieuwe coalitie ga je er vanuit dat men rekening houdt met de vraag: wat wil de kiezer? Maar hoe geef je daar antwoord op als de helft van de kiezers niet is op komen dagen? Ze negeren? Het afdoen met een antwoord als: ze hebben hun kans gehad maar niet gegrepen? Of nagaan hoe ze alsnog te bereiken zijn? Hen negeren houdt in feite in dat je op de oude voet verder gaat en voor een college pleit dat naast CDA en VVD uit D66 bestaat. Dat zijn betrouwbare partijen met voldoende partijdiscipline en garantie voor het aanleveren van bestuurders die hun werk aankunnen.-
             
Echter, de niet-kiezer blijft buiten zicht, die bereik je hier niet mee. Om die proberen te bereiken en een stem te geven is meer lef nodig. Kijkend naar de huidige stemverhouding zie je dat de hegemonie van VVD en CDA is doorbroken, samen vormen ze niet meer dan elf zetels, geen meerderheid in een gemeenteraad met 23 zetels. De overige partijen samen halen twaalf stemmen. Ooit was AB opgericht om juist die steeds weer terugkerende meerderheid van CDA en VVD te doorbreken. De vervolgpartij van een deel van AB, AA genaamd, is dat nu wel gelukt en een radicale verandering lijkt mogelijk. Anders dan toen ik mij als medeoprichter naast Geurt Ouwerkerk had voorgesteld. Toen vanuit een vooral links progressief jongeren perspectief van niet gezien en gekend worden, nu meer vanuit het perspectief van de burger die opnieuw die ervaring heeft. Zij die volgens de onderzoeken met name PVV en FvD zouden stemmen. Je ziet dat trouwens ook terug in de opstelling van een aantal fractieleden van AA. Greta Holtrop was ooit in een reactie op de mogelijke vestiging van een asielcentrum in Aalsmeer zo fel tegen, dat zelfs Geert Wilders daar blosjes van op de wangen zou krijgen. Judith Keessen, al flirtend via een omweg haar plek bij AA gevonden, stak haar voorkeur voor FvD nooit onder stoelen of banken. Ze was duidelijk aanwezig toen Thierry Baudet in zijn ‘Vrijheidskaravaan’ Aalsmeer aandeed.

Visie
Alle redenen om AA besmet te verklaren vanuit het perspectief van de zich weldenkende burger, maar wat als je die gegevens juist ziet als een mogelijkheid om de ‘zich niet gekende burger’ te bereiken en aan zijn wantrouwen een positieve wending te geven? Het zal wennen zijn voor AA, die floreert bij de rol van de underdog en het zal wennen zijn voor D66, GroenLinks en de PvdA die nog wel eens willen schermen met hun moreel kompas. Maar het biedt wel ineens nieuwe perspectieven, namelijk de mogelijkheid, en voor de goede orde dat is niet eenvoudig, om de niet gekende burger bij lokale ontwikkelingen te betrekken, om een minder landelijk gebonden standpunt in te nemen wat betreft de ontwikkelingen van Schiphol, om de woonagenda aan te passen aan de huidige wensen en behoeftes, om de verduurzaming en vergroening nu eens echt serieus te nemen, om het spanningsveld tussen recreatie en natuur te herijken en om kortom al die zaken die van wezenlijk belang zijn voor de ontwikkeling en aanzien van Aalsmeer nu eens duidelijk te voorzien van een visie van waar we met elkaar naar toe willen en hoe we denken dat te bereiken.

Nieuw Aalsmeer
Het is een aanpak die veel eist van de betrokkenen, we zijn namelijk gauw geneigd om te denken in het zoeken van oplossingen. Dat zullen we om een goed gesprek met elkaar aan te kunnen gaan, moeten loslaten. Eerst met elkaar vaststellen van wat de visie is en pas dan zoeken naar oplossingen. Een ander ingeroest gegeven is dat met name het college bepaalt van wat er moet gebeuren. Een beweging van boven naar beneden en een in de media nog eens bevestigd beeld van een ‘over de top aandacht’ voor de betreffende wethouder. Dat past niet in deze tijd, zeker niet wat betreft de liberale gedachte over de zelfbeschikking van het individu. In dat opzicht vind ik een heroriëntatie op het oorspronkelijke gedachtegoed van de VVD voor de afdeling Aalsmeer aanbevelenswaardig. We leven in een tijd dat allerlei burgerinitiatieven opkomen, dat mensen gezamenlijk een windmolen plaatsen, en zelfs met elkaar een Knarrenhof realiseren. Het is van de gekke dat de VVD daar geen oog voor heeft en daar niet voor opkomt. Neem de beweging Nieuw Aalsmeer, ik had recent een gesprek met hen, waarvan binnenkort een verslag, en het viel me op dat ze heel bewust bezig waren met de vraag van hoe kunnen we respectvol omgaan met Aalsmeer, de omgeving waarin we leven. Politieke achtergrond deed er niet toe, het ging om de liefde en betrokkenheid bij een heel minuscuul deel van moeder aarde: Kudelstaart en Aalsmeer. Haal de kennis van zo’n club binnen, oriënteer je niet eenzijdig op de wereld van de ondernemer, heb ook oog voor andere werelden.

Avontuurlijk
En ja, ik hoor u al denken, in hoeverre is Kuin betrouwbaar, hij wil nog wel eens weglopen als het hem niet zint en in hoeverre blijft Judith Keessen trouw en wisselt ze niet halverwege naar een eigen partij en in hoeverre is D66 in staat de zekerheid van een combinatie met de VVD en het CDA op te offeren voor het avontuur met AA. Ik heb daar geen zicht op, ik kan alleen adviseren om daar goede afspraken over te maken, maar hoe aanlokkelijk en avontuurlijk is het om iets aan te gaan waardoor de zich wat ondergeschoven Aalsmeerder zich gekend en gezien voelt en er problemen worden aangepakt die anders zouden blijven liggen.

Joop Kok is architect en cultuurliefhebber. Is weer gaan studeren, cultureel erfgoed. Kenner van Aalsmeerse gebouwen. Geeft met die achtergrond rondleidingen door het centrum van Aalsmeer. Milder geworden de laatste jaren. Niet verlegen om een mening. Eigenwijze vent.