Column: ‘De ontmoeting met de ander’

Vandaag de beurt aan onze politieke reporter Joop Kok om zijn licht te laten schijnen over een onderwerp dat hem bezighoudt. Hij begint met een voor deze tijd zeer toepasselijke melancholische terugblik op de kersttijd van lang geleden en komt via zijn wat verlate ‘studententijd’ bij het heden uit. Wat snakt hij naar contact. Echt contact…

Door: Joop Kok. De donkere dagen voor kerst staan voor de deur. Waar moet je heen als je je wat eenzaam of treurig voelt? Ik had er altijd last van in deze tijd. Opgevoed met een kerststal met kindeke Jezus pas op de 25^e in het stro, een hartstochtelijk stille nacht heilige nacht zingende vader naast me tijdens de kerstmis en een door mijn moeder verzorgd kerstontbijt met hemelse kadetjes met ham en rosbief, was het me zwaar om van die warme op elkaar betrokken wereld afscheid te nemen. Het kon niet anders, ik was geen kind meer en zocht mijn eigen weg. De behoefte aan warmte en gezelligheid bleef, vooral rond deze dagen. Gelukkig had ik na verloop van tijd een vriendenkring opgebouwd en huurden we met elkaar een huisje, gingen we met elkaar op wintersport en was er altijd wel iemand die een feest organiseerde. Tijden zijn veranderd, ik ben ouder geworden, heb last van hoogtevrees in de skilift, vriend Kees die de Amsterdamse vriendengroep bij elkaar hield is overleden en veel contacten zijn verwaterd. Enkele zijn behouden en die zijn me dierbaar. Ik kom deze dagen wel door, samen met mijn vriendin.

Het is problematischer voor de jongeren. Net als ik zullen ook zij het ouderlijk nest moeten verlaten en hun eigen weg moeten vinden. Maar hoe doe je dat als je al op jonge leeftijd bent gaan werken? Geen huis voor een normale prijs te huur. Hoe doe je dat als je studeert? Het is nog maar een paar jaar geleden dat ik aan de VU de masteropleiding cultureel erfgoed volgde. Met elkaar gingen we op excursie, luisterden we naar elkaars lezingen, schreven we met elkaar een manifest en namen we op een terras met uitzicht op de Amstel afscheid van elkaar. Het duurde maar een jaar, maar wat heb ik er van genoten. Mijn manier van denken werd volledig op zijn kop gezet, ik ben heel anders naar het werk van Berghoef gaan kijken en ook hoe je aan een fort een eigentijdse invulling kan geven. Ik zag er tegen op met zoveel jaar jongere studenten, maar toen een aantal van hen samen met mij aan de slag wilde gaan, voelde ik me volledig geaccepteerd. Wat me vooral goed deed was de energie die me toestroomde als ik het gebouw binnenstapte, ikzelf werd energie, ik kon de wereld aan.

Hoe moet dat met de generatie van nu? Al die zo ogenschijnlijk onbelangrijke gebeurtenissen gaan aan hen voorbij, zij mogen niet met elkaar op stap gaan, voor hen geen excursies of ontdekkingen van wie je bent of hoe je gezien wordt. Enkel een universiteitsgebouw waar de energie gedoofd is. Hetzelfde geldt op lokaal niveau, geen plek waar het bruist en waar je leeftijdgenoten kunt ontmoeten of je kunt meten met de generatie voor je. Het is een aanslag op je ontwikkeling als mens. Je kan veel uit boeken halen, maar om te weten te komen wie je bent en wat je wilt en kan, kun je niet zonder de ander. Het is een drama, op de leeftijd dat je open staat om aan de ontdekkingstocht naar jezelf en de ander te beginnen, word je gemuilkorfd. I can’t breathe las ik op een mondkapje, dat verwijst niet alleen naar de gebeurtenissen in Amerika, het verwijst evenzo naar de benauwenis van het opgesloten zijn, het je niet mogen uiten. Een protest tegen een wereld waarin de ander niet of nauwelijks nog bestaat. En dat in een tijd dat je behoefte hebt aan een arm om je heen en een knuffel.

Toen mijn vriendin na een drukke werkweek langs kwam, zat ik met een dilemma, wel of geen kus. Hetzelfde met mijn zoon toen hij mij van station Enschede ophaalde. Hij wilde een knuffel, ik verstarde. Corona Joop? Ja, en toch gaf ik me in beide gevallen over aan wat ik wilde voelen, contact. Buiten die ‘zonde’ zijn er weinig alternatieven. Met mijn zoon op stap gaan, kan niet, alle horeca is gesloten, met mijn vriendin erop uit gaan, kan niet, alles is gesloten. Wat wel door ging was black friday, alle ruimte voor de mens als consumptiedier. Voor de mens als een sociaal wezen met een kloppend hart heeft de regering weinig oog.

Ik heb ervaren hoe Aalsmeerders op elkaar betrokken zijn en hoe ze steeds weer hun best deden om een ruimte te creëren om elkaar te ontmoeten. Ikzelf was betrokken bij de oprichting van de Madness en Boerenvreugd, de geschiedenis van Aalsmeer leert me dat De Oude Veiling door inzet van de bevolking een gemeenschapsgebouw werd. Kennelijk ligt er in de mens een verlangen verborgen naar plekken waar we elkaar kunnen ontmoeten en waar we op elkaar af kunnen stemmen. Nu die plekken er niet zijn, dreigen we als losse individuen uiteen te drijven. Hopelijk krijgt de overheid daar oog voor en geeft ze ruimte aan dat wat voor een ieder het meest belangrijke is: de ontmoeting met de ander.