Altijd tussen wal en schip vallen

Met die woorden kwam twee jaar geleden de toen 21-jarige Machteld naar mij toe. Het frustreerde haar dat zij als jonge Wajonger geen baan kon vinden en niet voor vol aangezien werd. Ze wilde haar verhaal doen in de media, maar het is er nooit van gekomen om haar zelf aan het woord te laten over dit onderwerp. Nu heb ik daar spijt van. Haar ouders, broer, familie, vrienden, buren, bekenden en ook ik hebben afgelopen dinsdag afscheid van deze strijdbare dame moeten nemen. Ze mocht slechts 23 jaar oud worden. Nu is het de hoogste tijd om haar stem te laten horen.

Machteld maakte zich druk over de grote werkloosheid onder jongeren, al zie je gelukkig dat ze tegenwoordig vaker aan het werk kunnen. Maar voor haar was dit anders. Zij was een kwetsbare jongere door haar autisme. Ze haalde haar MBO-diploma niveau 2 voor dierverzorging en wilde graag verder leren maar dan in BBL-vorm. Beroepsbegeleidende leerweg gecombineerd met een vierdaagse werk- of een stageplek. Dit ging niet lukken omdat er te weinig werk in die richting was. Ook de BOL-opleiding, beroepsopleidende leerweg, waarbij je meer klassikaal les kreeg, zag de school niet zitten. ‘Door zogenaamde slechte ervaringen met leerlingen met autisme’,  werd haar verteld.

Machteld schreef: “Ik kon niet anders dan me hierbij neerleggen en ben gelijk aan de slag gegaan met solliciteren. Maar zelfs als je een jobcoach hebt die je helpt met zoeken naar een baan en probeert een regeling te treffen met bedrijven, zijn ze niet bereid je een kans te geven. Je kunt wel honderd brieven sturen en wel drie keer worden uitgenodigd voor een gesprek, het heeft totaal geen zin. Je hebt te weinig ervaring zeggen ze of ze vragen een hogere opleiding. Maar is dat echt de reden?”

Machteld was van mening dat het UWV en de gemeente meer voor deze kwetsbare jongeren moeten kunnen betekenen. Op financieel gebied en maar ook dat het allemaal zo ongelofelijk lang duurt. “Te lang! Je bent altijd degene die er achteraan moet gaan. Je kunt net zo goed niet solliciteren want er is niemand bereid om je echt een kans te geven.” Stages vinden lukte haar vaak wel. Ze ging er vol voor en was secuur, maar zodra de stage klaar was kon ze vertrekken. Ze wilde haar niet betalen. Voor een onbetaald weekendbaantje was ze welkom. “En als je dan eindelijk eens een proefplaatsing krijgt (in haar geval was dat als kamermeisje in een hotel), spreekt er amper iemand goed Nederlands waardoor je door miscommunicatie weer geen echte kans krijgt en geen aansluiting kunt vinden. En ik spreek geen Engels.”

Omdat betaald werk met dieren niet lukte wilde ze graag in de zorg werken. “Ze komen daar mensen tekort en ouderen zijn daar de dupe van. Ouderen komen niet meer zo snel in aanmerking voor een verzorgingstehuis. Ze moeten eerst helemaal niets meer zelf kunnen. En nu gooien ze iedereen met niveau 2 eruit en kunnen mensen met opleidingsniveau 3 het vele werk erbij gaan doen. En dat terwijl er genoeg jongeren zijn met een niveau 2-diploma die graag in de zorg willen helpen en er waarschijnlijk nog goed in zijn ook! Mijn boodschap is: geef vooral deze grote groep jongeren alsjeblieft een kans om zich te kunnen bewijzen, want ze zijn ontzettend veel waard voor onze grote en soms boze maatschappij.”

Voor dit meisje dat nog vol met plannen zat, is dit nu te laat. En dat terwijl ze echt wel wat in haar mars had. Zelf heb ik een zoon met Downsyndroom die bijna 18 wordt. Qua niveau niet te vergelijken met Machteld, maar die ingewikkelde weg van een leuke stage en fijn werk vinden moeten wij met hem mogelijk ook gaan afleggen. Er zijn niet veel mogelijkheden voor mensen met een beperking in de buurt. En dat terwijl Aalsmeer zichzelf zo op de borst slaat dat er achter vele voordeuren bedrijvigheid schuil gaat. De Oude Veiling gaat hopelijk veel mensen met een beperking een kans bieden op leuk werk in de horeca, want dat aanbod is hier laag.  

Machteld was te goed voor de dagbestedingsplekken, maar ze had van waarde kunnen zijn in het bedrijfsleven of overheid. De ondernemers in de Ophelialaan laten tijdens DownTown Ophelia zien dat mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt meer kunnen dan dat er van hen verwacht wordt. En sommige ondernemers zien dit en pakken dit op. Laten we meer naar dappere, positieve en strijdbare kanjers als Machteld luisteren en ze een kans geven. Laat ze niet meer tussen de wal en het schip vallen!

Ilse Zethof is communicatieadviseur, tekstschrijfster en één van de oprichters van Aalsmeer Vandaag. Vanuit Brabant door de liefde in Kudelstaart beland en ingeburgerd. Eigen bureau. Sociaal en open type met zwak voor kinderen en gehandicapten. Doet veel vrijwilligerswerk.