[Jan Daalman] Mensen die in de omgeving van Schiphol wonen, lopen mogelijk extra risico dat de bovengemiddelde uitstoot van ultrafijnstof door vliegtuigen hun gezondheid in gevaar brengt. Dit blijkt uit cijfers van een gisteren verschenen onderzoek van TNO over luchtvervuiling bij Schiphol. Milieudefensie vindt de cijfers “extreem zorgwekkend” en eist snel aanvullend onderzoek en maatregelen.
Volgens wethouder Tom Verlaan van Schiphol-aangelegenheden moeten de bevindingen “heel serieus” worden genomen. “Er is in ieder geval alle reden om op zo kort mogelijke termijn 
vervolgonderzoek te doen zodat er zo snel mogelijk duidelijkheid komt over mogelijke gezondheidsrisico's en eventueel te nemen maatregelen,” zegt hij in een reactie gisteravond.
Startende vliegtuigen
TNO becijferde vooral de gevolgen voor Amsterdam en Amstelveen. Op basis van de metingen dit voorjaar is voor 555.000 adressen berekend hoeveel Schiphol bijdraagt aan de luchtvervuiling. Daaruit blijkt dat de hoeveelheden ultrafijnstof laag bij de grond in woonwijken van Amstelveen en Amsterdam twee tot drie keer hoger zijn dan normaal.
Ultrafijnstof bestaat uit hele kleine deeltjes die diep in het lichaam binnendringen en mogelijk kanker, longziekten en hart- en vaatziekten kunnen veroorzaken. Verhoogde concentraties ervan komen vooral vrij bij startende vliegtuigen. Deze uitstoot is vijftig maal hoger dan van een dalend vliegtuig en honderd maal hoger dan van een taxiënd vliegtuig.
Niet betrokken
Zowel in het onderzoek als in de gisteren snel op gang gekomen berichtgeving is de gemeente Aalsmeer nergens genoemd. Dit terwijl het verre van ondenkbaar is dat Aalsmeerders ultrafijnstof in te grote hoeveelheden inademen.
Verlaan laat desgevraagd weten dat Aalsmeer “niet bij de voorbereiding en de uitvoering van het onderzoek betrokken is geweest”. Maar, vult hij aan, de gemeenten Amstelveen en Amsterdam waren dat evenmin.
Effecten onbekend
De Universiteit van Utrecht en ook de GGD Amsterdam maken een vergelijking met de gezondheid en levensverwachting van mensen die langs snelwegen wonen. Die is gemiddeld genomen drie 
maanden korter. Het zou kunnen betekenen dat de gemiddelde leeftijd van bewoners rondom Schiphol door het ultrafijnstof en de geluidshinder nog lager uitpakt dan gedacht. Omwonenden zijn “vier maanden tot ruim een jaar eerder dood”, meldt Milieudefensie.
Maar vooralsnog is er alleen sprake van mogelijke gezondheidsrisico's. De precieze effecten van blootstelling aan ultrafijnstof op de volksgezondheid zijn niet bekend. Dat is ook voor de universiteit en GGD reden te pleiten voor nader onderzoek. Volgens wethouder Verlaan moet de nieuwe Omgevingsraad Schiphol, vanaf januari opvolger van de Alderstafel, dat oppakken. Komt er inderdaad een onderzoek, dan “ligt het voor de hand daar ook de meest belaste woongebieden in te betrekken”, zo meldt professor Bert Brunekreef van de Utrechtse universiteit.
Verkennend onderzoek
“Het onderzoek naar ultra fijnstof van Schiphol was verkennend en daarom beperkt in aantal meetlocaties,” reageert TNO-onderzoeker Menno Keuken. “Er is gekozen voor metingen in het Amsterdamse Bos vanwege verwachte hoge concentraties van ultrafijnstof door uitstoot van zowel de Kaagbaan als de Buitenveldertbaan. Met deze metingen benedenwinds van beide startbanen was het mogelijk de resultaten te gebruiken voor een berekening van ultrafijnstof in verder benedenwinds gelegen woonwijken,” stelt hij.
“Zonder metingen van bijvoorbeeld de uitstoot bij een veelgebruikte baan als de Aalsmeerbaan tussen Aalsmeer en Schiphol is het niet mogelijk soortgelijke berekeningen te maken voor Aalsmeer.” De onderzoeker zegt te begrijpen dat ook Aalsmeer wil weten “hoe het zit”. Volgens Keuken zijn er dan eerst aanvullende metingen en berekeningen nodig. Voor dergelijk onderzoek is TNO afhankelijk van een partij die dit wil financieren.
● Klik hier voor artikel over TNO-onderzoek in Tijdschrift Lucht
● Klik hier voor gezondheidsanalyse Milieudefensie
(Met medewerking van Han Carpay)
(Foto's archief AV; het portret is van Schiphol-wethouder Tom Verlaan)
/hoekwater.jpg)
/Muller.jpg)
/LJ-de-Vries.png "LJ-de-Vries")
8 reacties
Vlieg er eens uit, goed… Wie staan er straks weer in de propvolle vertrekhal op Schiphol?
Ja heerlijk zo’n open deur. Hoeveel zou dit onderzoek gekost hebben? De meeste Aalsmeerders wisten dit al, al is het maar letterlijk je neus volgen. Ik ben zelf al jaren woonachtig in het buitenland maar als ik weer eens op bezoek ben is het niet fris, dan ruik ik de kerosine-uitstoot die anderen in Aalsmeer al niet meer ruiken. De gevolgen zijn logisch. Wel tegenstrijdig dat ik hier ook lees in de reacties dat iedereen het weet en de gevaren er van onderkent, MAARRR weet je wat het betekent voor de regio. M.a.w. de economische gezondheid gaat voor persoonlijke gezondheid. Dus eigenlijk niet zeuren? Dan maar niet zo lang kunnen genieten van de economische voordelen? Begrijp het niet helemaal.
Wat is de de politiek weer geloofwaardig! Hebben we een ‘TNO-onderzoek’ nodig om dit vast te stellen! Oud nieuws! Wat betekend Schiphol in positieve zin wel niet voor onze regio…!!
Niet zo kritisch, Henk. Alle begin is moeilijk en bovendien: ‘Beter goed gekopieerd dan slecht bedacht’.
Zo, wordt daar even een open deur ingetrapt… Dit is toch allang bekend.
Even serieus, Schiphol is voor deze regio toch ook een grote werkvoorziening? Mensen die in deze regio wonen weten dat er geluidsoverlast is en dat er ook fijnstof vrijkomt. Zijn we nu echt zo naïef om te denken dat het leven in Nederland zo veilig is? Of je nou naast de A10 woont of in de regio Schiphol, je hebt er dagelijks mee te maken. En de grootste “zeurkousen”, hebben jullie dan zelf GEEN auto die fijnstof produceert? Met andere woorden, hypocriet geneuzel. Ooit komt een dag dat wij allemaal gaan. Of het op een natuurlijke weg is of morgen aangereden worden. Niemand weet wat zijn of haar tijd zal zijn!
Volgens Milieudefensie stoot een stijgend vliegtuig net zoveel vervuiling uit als één miljoen vrachtwagens die tachtig kilometer per uur rijden. (Het Parool 12-12). Nu ben ik wel in de positie om mijn levensverwachting naar boven bij te stellen: stoppen met roken of verhuizen.
Aankomende semester (feb – jun) laat HAC door studenten onderzoeken of een schadeclaim tegen Schiphol een haalbare zaak is. Meegenomen daar zijn dit soort onderzoeken.