Podcast Praam en Penta: ‘We hebben goud in handen’

Door: Klaas Leegwater. (Recensie) Het klonk als een hok kakelende kippen. Uit enthousiasme om te vertellen hoe het allemaal begonnen was praatten de vier Dippers nogal chaotisch en druk door elkaar heen, presentator Erik Kreike had moeite om enig structuur te geven aan het gesprek in de eerste aflevering van de podcast Praam en Penta. Was dat erg? Niet echt, het gaf op typische wijze weer onder welke omstandigheden bijna veertig jaar geleden de Pramenrace is ontstaan.

Erik Kreike liep al drie jaar met het idee in zijn hoofd rond. Een podcast maken over de ontstaansgeschiedenis van de Pramenrace, het jaarlijkse festijn op de Aalsmeerse wateren elke tweede zaterdag in september. De geboren Aalsmeerder, beleidsadviseur van de gemeente Kaag en Braassem, vatte in aanloop naar de 37e editie van de Pramenrace de koe bij de horens en bracht zijn idee tot uitwerking. 

“Er zijn zulke gave verhalen te vertellen, het zou zonde zijn als we die niet documenteren. Daarom ben ik in de haarvaten van de Pramenrace gedoken,” vertelde Kreike eerder in een andere podcast tegen Anna-Maria Giannattasio die meehielp vorm te geven aan Praam en Penta. In vijf afleveringen komen uiteenlopende onderwerpen aan bod met verschillende sprekers. Hoe is de race ontstaan, wie waren de grondleggers? Hoe verliepen de eerste races? Over de organisatie en het gezag, welke problemen kwamen op hun pad met het regelen van vergunningen? 

Strobalen en Zweden
Legendarisch is het verhaal (waar of niet) dat ambtenaren uit Amstelveen, onbekend met het fenomeen Pramenrace, opperden om strobalen op het parcours te laten plaatsen vanwege de snelheid in de bochten. Ander leuk weetje is dat Aalsmeerders regelmatig naar Zweden afreizen om de inmiddels zeldzame onderdelen van de Penta-motor op de kop te tikken. Het leidde in Zweden naar verluidt tot de oprichting van een vereniging voor behoud van Penta-onderdelen, bang dat het land wordt ‘leeggeroofd’. 

Zaterdag was op Radio Aalsmeer de eerste aflevering te beluisteren. Aan tafel bij Kreike zaten vier van de vijf oprichters van de Pramenrace, de Dippers (De Illegale Peurders). Henk van Leeuwen, Peter Prochazka, Henk Willem Spaargaren en Hans van der Meer vertellen geanimeerd en gloedvol over de begintijd. Begonnen met peuren (wurmen aan een touwtje over de bodem slepen om paling te vangen) in een praam met een Penta-motor ontstond na een ‘Peuravond’ en nadat de drankvoorraad flink geslonken was het idee van een race op het water. “We moeten hier wat mee. We gaan een wedstrijd organiseren.”

Opwinding in het dorp
Henk van Leeuwen vertelt in de podcast smeuïg hoe in 1987 de eerste race met drie  teams werd georganiseerd, de start was op het Surfeiland. “Rennend met een kratje bier naar je praam. Dat kratje moest aan het einde wel leeg zijn, anders werd je gediskwalificeerd.” In de ochtend was snel een route uitgezet, vlaggetjes werden op een schoeiing gespijkerd. “De grap was dat het maar een korte tocht was, hooguit een half uur.” De prijsuitreiking was eveneens op het strandje bij Vrouwentroost. 

De Dippers hadden nooit gedacht dat er een vervolg zou komen, vertellen ze in de podcast. Een paar foto’s van de race in de Nieuwe Meerbode zorgde voor opwinding in het dorp. “Die foto’s staken het lont in het kruidvat.” Door een vooraankondiging stonden er bij de eerste race al  wel mensen langs de kant om ‘die gekkigheid’ te aanschouwen. “Achteraf zeiden velen tegen ons: ‘wat vonden we dit leuk, volgende keer willen we ook graag meedoen.’ Dat was leuk om te horen.”

Geest uit de fles
Cor Kok (burgemeester Schofthoogte) sprak na de enthousiaste reacties van het publiek volgens Van Leeuwen de legendarische woorden: “Jongens, we hebben goud in handen, over een paar jaar hebben we honderd deelnemers.” De overige dippers verklaarden hem voor gek: “Joh, dat kan helemaal niet.” Maar de geest ging echt uit de fles. We hebben er daarna een aantal jaren enorm van genoten.” In 1996 nam SPIE de organisatie van de Dippers over.

De vier Dippers aan tafel bij Kreike vertellen tijdens de eerste aflevering van Praam en Penta in geuren en kleuren en druk door elkaar over hun belevenissen in de eerste jaren van de Pramenrace. Van al dat praten voor de microfoon kregen de heren dorst. “Kunnen we tijdens deze podcast ook niet een kratje leegdrinken.” 

Of dat verzoek gehonoreerd wordt horen we wellicht in de tweede aflevering waarin de Dippers in het eerste deel opnieuw aan het woord komen. Iets meer structuur in het gesprek van presentator Kreike zou handig zijn voor de lijn van het verhaal, aan de andere kant was het gekakel van de vier heren zonder weinig rem erop bij dit onderwerp eigenlijk best vermakelijk.

De komende vier weken op zaterdagmiddag 15:00 uur op Radio Aalsmeer: De Praam en Penta Podcast. Klik hier om de eerste aflevering terug te luisteren.