Pierre´s Pennenstreken: ‘Kunstgenoten 1’

Door: Pierre Tuning. Pennenstreek 470. Het is nooit af. Er is nog zoveel te doen, te beleven, mee te maken, te beluisteren, te genieten, te zien en ín te zien… Ik heb altijd geprobeerd, medemensen in mijn nabijheid deelgenoot te maken van…

Ja, van wat…?

Modderen
Het wordt ‘kunst en cultuur’ genoemd. Gebrekkige termen voor de pogingen communicatiemiddelen te gebruiken om aan anderen over te brengen wat een mens ten diepste beroert.

‘Kunst is pijn, moeite, verdriet, gekte, grenzeloosheid, tot aan het vertonen van de meest uitzinnige, maniakale uitspattingen. In de kunst gaat het om het opzoeken van de uiterste uithoeken van de menselijke geestkracht. Kunst ontstaat pas, als de kunstenaar in staat is in een voortdurend proces van zelfkritiek met zijn medium bezig te zijn.’ Schrijf ik op 15 september 2018 voor AalsmeerVandaag in de column Kunst: lage drempel, hoge lat. Gerard (Kornelis van het) Reve schrijft in Brief uit schrijversland: ‘Het schrijven is een kwelling, ja, misschien niet voor Anne H. Mulder, volgens wie je een hengselmandje met een sopje moet schoonboenen en daarna met was inwrijven en er dan flessen wijn in zetten, fleurige doeken daartussen, een bosje peterselie, en dan moet je, met dat mandje aan de arm, bij verrassing, bij vrienden aangaan, en “fluiten onder een raam, omdat het zomer is”.’ En Multatuli: ‘De parelduiker vreest de modder niet.’

Er komt altijd een dag waarop de verouderende mens de energie mist om door te gaan met de zoektocht naar ‘het goede en schone’, zoals de Oude Grieken het noemden (en naar – misschien belangrijker – ‘het lelijke en ware’). Bovendien dienen zich allerlei kwalen en kwaaltjes aan, die wel worden aangeduid met PHPD: ‘pijntje hier, pijntje daar’. Of erger. Daarom houdt deze inmiddels tachtigjarige scribent op met modderen. En is geen lid meer van het bestuur van de stichting Kunst & Cultuur Aalsmeer, meestal kortweg KCA genoemd.

Wat wel altijd nog blijft, is de troost van het nagenieten. Of liever: de herbeleving – het terugkijken naar ‘de parels in de modder’. Waarbij ik niet meer precies weet, wat ‘mooier’ was: de parels of de modder? Ik denk dat het een niet zonder het ander kan bestaan.

Selfies
Zondagmiddag keek ik even bij het Oude Raadhuis binnen. Wat een drukte! Allemaal moeders met kinderen die hun ‘selfiepakket’ kwamen ophalen bij Ulla Eurich van KCA en Jan Daalman van de Kunstploeg. ‘Iedereen kan schilderen, dus iedereen kan meedoen. Je hoeft echt geen grote meester te zijn om een selfieportret te maken,’ aldus het persbericht. Zo’n Selfieproject is al eens eerder (in 2015) door de Kunstploeg bedacht en georganiseerd, maar ditmaal is het onderdeel van het grote kunstproject Gezichten van Noord-Holland, een initiatief van het Frans Hals Museum en het Amsterdam Museum. Historische portretten uit de collecties van beide musea worden gekoppeld aan portretten van Noord-Hollanders van nu.

De combi KCA & Kunstploeg is één van zes culturele partners in Noord-Holland die mee mogen doen. Een mooi succes voor KCA-voorzitter Ulla Eurich die ook dit jaar weer de stuwende kracht is achter de 25ste(!) editie van de Kunstroute Aalsmeer – waar de selfies te zien zullen zijn. ‘Na de Kunstroute gaat het project verder tot ver in 2024. Uiteindelijk wordt alles in één grote overzichtstentoonstelling geëxposeerd bij het Frans Hals en het Amsterdam Museum.’

De toekomst van de stichting Kunst & Cultuur Aalsmeer lijkt verzekerd. Toch maak ik mij zorgen. Want: ‘Alles van waarde is weerloos’, zei Lucebert. De instandhouding van culturele instellingen hangt altijd al af van veel te weinig mensen. Maar nu, in het vergrijsde Aalsmeer, is dat wel erg extreem.

Toen ik in 1986 weer in Aalsmeer kwam wonen, was ik 43. Als 52-jarige werd ik in 1995 gevraagd om lid te worden van het stichtingsbestuur van KCA. Waarom? Omdat ik in een opwelling had gesolliciteerd bij de Culturele Raad. Het was een echt ‘sollicitatiegesprek’! In het gemeentehuis werd ik ondervraagd door de voorzitter en de ambtelijk secretaris Frank Put – en geschikt bevonden, omdat ik onder meer had gewerkt als redactiesecretaris bij het Engelstalige kwartaalblad Delta, A Review of Arts Life and Thought in the Netherlands.

Toen werd KCA opgericht. Daarover meer in de volgende Pennenstreek…