Film ‘The Wooden Horse’ begon in Aalsmeer

Met de stilste Dodenherdenking ooit nog vers in het geheugen, stuitte onze redactie op een opmerkelijk verhaal. Donderdag werd op de BBC de film ‘The Wooden Horse’ uitgezonden. Een verhaal over een spectaculaire ontsnapping uit krijgsgevangenkamp Stalag Luft III in Polen. Een verhaal dat feitelijk begon in Aalsmeer, op het moment dat de RAF Short Stirling bommenwerper op 17 december 1942 door vijandelijk afweergeschut werd neergehaald en terechtkwam in de Westeinder bij Kudelstaart.

Het opmerkelijke verhaal werd via sociale media gedeeld door achterneef Martin van de Britse Eric Ernest Williams, één van de bemanningsleden van de onfortuinlijke Short Stirling. Hij vertelt het verhaal van zijn oud-oom van de noodlanding in de Westeinder, via meerdere arrestaties en ontsnappingen en uiteindelijk de gang naar, verblijf in en ontsnapping uit het kamp Stalag Luft III. Via Zweden keerde Williams terug naar Engeland, waarna hij zich opnieuw vanuit de lucht inzette tegen de Duitse bezetter.

Gymnastiektoestel
Na de oorlog vertrouwde Eric zijn verhaal toe aan het papier en in in 1949 kwam zijn boek ‘The Wooden Horse’ uit. De titel verwijst naar het paard, als in gymnastiektoestel, dat in Stalag Luft III werd ingezet bij het graven van een tunnel om te kunnen ontsnappen. Een jaar later werd een speelfilm met dezelfde titel uitgebracht. Gebaseerd op het boek van Williams, die ook het filmscenario schreef. De film begint overigens gelijk bij het verblijf in Stalag Luft III.

Vrij snel na de crash werd het ernstig beschadigde toestel geborgen. In januari 1943 lagen de brokstukken verdeeld over drie treinwagons bij station Aalsmeer. Jaren later is de propeller van de Short Stirling verwerkt in een monument, dat bij de Schweitzerstraat in Kudelstaart is geplaatst. Eric Ernest Williams, die op kerstavond 1983 overleed, was niet de enige overlevende van de crash. Medebemanningsleden J. Richards en J. Ritchie bezochten in 1987 het monument in Kudelstaart. Maar ook de piloot, Ken Dunmall, kon de crash nog navertellen en heeft meerdere malen het monument in Kudelstaart bezocht.

Oorlogsvlieger van Oranje
De ontsnapping uit Stalag Luft III kent ook nog een ander Nederlands tintje. Eric Williams was niet de enige die het kamp wist te ontkomen. Een van zijn mede-ontsnappers was de Nederlandse Bram of Bob van der Stok die zijn eigen versie van de ontsnapping uit het kamp in boekvorm publiceerde: ‘Oorlogsvlieger van Oranje’. Op laatstgenoemde titel is de film ‘The great Escape’ uit 1963 gebaseerd.

Tekst: Mariëlle Wegman, zwart-wit foto’s afkomstig uit het archief van de familie van Williams