Aalsmeerse hulp maakt verschil in Oekraïne

Door: Jan Dreschler. Ze deden hun hun best om Oekraïense honger te stillen, maar geregeld viel de elektriciteit uit en zaten ze met de handen in het haar. Hulpverlening in Oekraïne valt niet mee. Casper van der Schilden en Peter Hulsbos van de Roemenië commissie vertellen hoe concrete hulp vanuit Aalsmeer via Roemenië het verschil maakt in Oekraïne.

Kookprobleem wordt met zonnepanelen opgelost

Het dorpje Felenyed in Roemenië telt 2500 inwoners en is onderdeel van de gemeente Aiud. Er wonen 1600 Roemenen, 60 Roma en 500 Hongaren. Een stip op de kaart, maar toch is er een band met Aalsmeer.

Sterke verbondenheid
In 1991 ontstond er contact tussen de drie Aalsmeers kerken, de Dorpskerk, de Oosterkerk en de Open Hof Kerk met het kerkje van Felenyed. De bemiddelaar was professor Van de Beek, iemand met veel internationale contacten. Hij legde het contact met dominee Zoltan Lorincz aldaar. In 1992 was er de eerste daadwerkelijke hulp en ging er een vrachtauto met hulpgoederen richting Roemenië. In de jaren daarna was er sprake van veel hulp en een sterke onderlinge verbondenheid in de vorm van acties, giften, transporten en bezoek, over en weer. Ook werd een flinke financiële bijdrage geleverd aan de restauratie van het stokoude kerkgebouw aldaar.

Verdeeld gebied
Het gaat om een ingewikkeld gebied, mede door de verschillende etnische bevolkingsgroepen. De oude naam ervoor is Transsylvanië en het ligt voor een deel in Hongarije, voor een deel in Roemenië en voor de rest in Oekraïne. Ooit maakte het allemaal deel uit van het grote Oostenrijks Hongaarse keizerrijk, maar in 1920 werden de grenzen opnieuw getrokken en werd het een verdeeld gebied. In dat gebied zijn de Hongaren een minderheid en worden ook achtergesteld.

Noodpakketten niet meer nodig
De kerk van Feylenyed is een kleine Hongaarse gemeente met een verouderd ledenbestand. Veel jongeren zijn verdwenen naar elders. Het is een echte traditionele Gereformeerde kerk aan de orthodoxe kant van het spectrum. De vrouwen zitten gescheiden van de mannen en er is geen kruis in de kerk, want dat is te katholiek.

In de afgelopen ruim dertig jaar is er wel een bepaalde ontwikkeling geweest. In het begin was er sprake van pure armoede en bestond de hulp vooral uit het zenden van voedselpakketten en financiële ondersteuning. Geleidelijk is dat veranderd. Noodpakketten zijn niet meer zo nodig, maar er wordt nog wel financiële hulp gegeven.

Gemeente in staat zelf hulp te bieden
Die hulp is jaar in jaar uit georganiseerd door de zogenaamde Roemenië commissie die bestaat uit zes leden, twee afkomstig van elke kerk. Peter Hulsbos is afgevaardigde van de Dorpskerk en Casper van der Schilden van de Open Hof Kerk.

Hulsbos vertelt: “De gemeente in Felenyed heeft haar zaken nu zodanig op orde dat men zelf nu ook in staat is om hulp te bieden aan de broeders en zusters, net over de grens, in het Oekraïense deel waar de nood hoog is. Aan het begin van de oorlog maakte men zich in Roemenië op voor een stroom van vluchtelingen en er was dus hulp nodig op gebied van kleding en voedsel enzovoort. Uiteindelijk viel het aantal vluchtelingen wel mee, maar tegelijkertijd waren er in Oekraïne zelf wel veel problemen.”

Gaarkeukens
Tegelijk werd in de Aalsmeerse kerken nagedacht over de vraag welke steun aan Oekraïne kon worden geboden. De relatie met de gemeente in Roemenië leidde ertoe dat het met behulp van giften uit Nederland het mogelijk was voor de gemeente van Felenyed om levensmiddelen en pakketten naar de grens te brengen, waar het werd overgenomen door de Hongaarse predikant uit West-Oekraïne.

Een van de grote vraagstukken in Oekraïne is hoe de bevolking van voedsel te voorzien. Er werden gaarkeukens opgericht voor vluchtelingen, maar het probleem was dat er maar een paar uur per dag stroom was en die ook van het ene op het andere moment uit kon vallen. Koken was daarmee ingewikkeld.

Zonnepanelen
De eerste gedachte ging uit naar een aggregaat, maar dieselolie is niet te krijgen, want dat is allemaal nodig voor de oorlogsvoering. Uiteindelijk kwam er een hele voorzichtige vraag vanuit Oekraïne ‘of zonnepanelen ook een optie zou kunnen zijn.’

Dat initiatief is opgepakt door de Aalsmeerse kerken. Er kwam een actie voor zonnepanelen in Oekraïne. De drie kerken brachten 2500 euro bijeen en dit werd door de stichting Ontwikkelings Samenwerking Aalsmeer verdubbeld. Peter heeft zich vooral beziggehouden met de aanvraag daartoe. Hij is vol lof over de OSA, zij het dat de formulieren die hij moest invullen wel een tikkeltje ingewikkeld waren.

Zorgvuldigheid
Om het kookprobleem met behulp van zonnepanelen op te lossen is er een offerte van 5800 euro gekomen en het geld is inmiddels ook overgemaakt naar Roemenië. Het wordt vervolgens persoonlijk over de grens gebracht  door de Hongaarse predikant uit Feylenyed en een tweede man en overhandigd aan de Oekraïense kerk aldaar. De bedoeling is dat een en ander snel gerealiseerd wordt.

Het project is omgeven met de nodige zorgvuldigheid. Er wordt gevraagd om handtekeningen voor ontvangst van betrokkenen en een rapportage hoe het allemaal verlopen is. En bovendien zullen de curator (voorzitter van de kerkenraad) en de dominee uit Felenyed deze zomer een paar dagen in Nederland vertoeven, dus dan kunnen de foto’s getoond worden.

“Het is mooi dat een kerkelijk initiatief ook door de overheid en de inwoners van Aalsmeer via de OSA wordt opgepakt,” zegt Hulsbos, “het is een fijne gedachte dat we allemaal samen hebben bijgedragen om dit probleem in West-Oekraïne op te lossen.”

(Foto’s: Jan Dreschler en Roemenië commissie)