Nieuwe Nederlanders: ‘Aalsmeer is mooi maar ik voel wel afstand’

Door: Jan Dreschler. Bushra Alsamir bewoont een kleine woning in wat ooit verzorgingshuis Seringenpark was. Ze liep helemaal van Syrië naar Nederland met alle ontberingen van dien. Zij leed schipbreuk en zag de dood in de ogen. Vijf jaar geleden kwam zij aan in ons land. Inmiddels heeft zij de taal behoorlijk goed onder de knie, volgde een opleiding en op 22 augustus jongstleden werd zij Nederlands staatsburger.

Dertiger Bushra groeide op in Damascus. Zij zegt, terugkijkend, een goede jeugd te hebben gehad. “Het was rustig en veilig in Syrië. We hadden het goed in een land waar wel veel armoede was. Sommige mensen moesten twaalf uur per dag werken en ontvingen daarvoor zo’n vijftig euro per maand en het leven was duur. Er waren ook strenge regels, maar je was wel veilig.” In 2011 begon de oorlog en was het gedaan met de veiligheid. Damascus werd voortdurend met raketten bestookt vanuit de omliggende plaatsen. De bevolking wist niet precies wat er aan de hand was, maar het was heel erg.

Uitgewaaierd
Toen de oorlog kwam wilde ze er weg. De hele familie is uiteindelijk weggetrokken. Haar vader zat in het leger, maar kon er niet achter staan wat hij daar moest doen en is met zijn vrouw naar Turkije gegaan. De rest van het gezin is uitgewaaierd over Europa. Bushra heeft drie zussen en vier broers, maar ze wonen allemaal ver weg. Enkelen wonen in Nederland, maar niet in de buurt.

Voor de oorlog studeerde Bushra aan de universiteit van Damascus. In 2014 had zij de studie Arabische talen en literatuur voltooid en ging aan het werk. Zij gaf deels les en werkte onder andere vier jaar voor het ministerie van Communicatie. Toen het zo onveilig werd wilde zij ook weg. Maar als je je plek bij de overheid verliet werd je streng gestraft. Je kon het aanvragen, maar je kreeg nooit toestemming en als je een ticket boekte kwamen ze er achter.

Fatsoenlijke regels
“Ik hoopte op een plekje in Canada of de Verenigde Staten. Ik sprak goed Engels, onder andere omdat ik via mijn werk veel contact had met Unicef. Maar dat lukte niet goed. Uiteindelijk heb ik besloten om te proberen om naar Nederland te komen. Mijn familieleden die er al woonden spraken over Nederland als een vrij land met fatsoenlijke regels. En in Nederland was men bereid om mensen in nood uit Syrië te helpen, meer dan andere landen zoals Turkije of Griekenland. Mensen in Nederland werden met liefde en met respect behandeld.

Flink betaald
De reis hier naartoe werd grotendeels lopend afgelegd. Ze deed er twee jaar over. Dat begon met een tocht naar de grens met Turkije. De grensovergang werd gevormd door een lange muur waar ze overheen moesten klauteren en toen was ze met een grote sprong weg uit Syrië. In Turkije werd een plaatsje gereserveerd op een boot om over te steken naar Griekenland. Daar moest flink voor betaald worden. Het was een afspraak met mensen waarvan je niet wist of je ze kon vertrouwen. Het ging hen volgens Bushra alleen om geld. “Het zou nadrukkelijk een grote boot zijn, waarmee een veilige overtocht gemaakt zou kunnen worden. Dat was de deal.”

Acht uur in het water
Toen ze op de plaats van bestemming aankwamen bleek het om een kleine rubberboot te gaan waar zo’n veertig mensen in gepropt werden. “Er was geen keuze. Als we teruggingen zouden we opgepakt worden.” Dus met angst in het hart vertrouwde zij zich toe aan dit kwetsbare vaartuig. Ongeveer halverwege de reis raakte de boot lek en kwamen alle opvarenden in het water terecht. “Acht uur hebben we in het water gelegen, totdat we door een grote Italiaanse boot werden opgepikt en aan land gezet in Griekenland. Niet iedereen in het gezelschap heeft het overleefd. Ik was ontzettend bang. Het was ook bijna mijn dood geworden.”

Terugkeer was geen optie
Daarna liep ze met enkele mannelijke reisgenoten heel Europa door, via Bosnië, Servië, Oostenrijk en Duitsland om uiteindelijk in Nederland terecht gekomen. “We leefden op straat, en zochten beschutting waar dat kon. Het is niet zo dat ik door de mannen ontzien werd. Ik heb van nature veel energie en was degene die het dikwijls voortouw nam. Ik hamerde er voortdurend op dat we door moesten zetten. Terugkeer was geen optie, want dan zouden we allemaal in de gevangenis eindigen.”

Dit primitieve zwervende bestaan met een onzeker toekomst duurde twee jaren. Eenmaal in Nederland volgde een verblijf in verschillende AZC’s te beginnen in Ter Apel, daarna Budel en daarna Harderwijk. En toen was er in Aalsmeer een kleine woning voor haar in de Parklaan.

‘Ik houd van kinderen’
En zo begon haar nieuwe leven in Nederland. “De afgelopen jaren zijn best druk geweest. Ik moest Nederlands leren en de inburgeringscursus volgen en inmiddels heb ik ook de opleiding BBL sociaal werk gedaan aan het ROC in Amsterdam West. Dat is een combinatie van leren en werken. Ik ben nu klaar met mijn opleiding en krijg binnenkort mijn diploma. Ondertussen werk ik als pedagogisch medewerker in een buitenschoolse opvang in Amsterdam. Het is heel leuk werk en ik hou enorm van kinderen. Ik heb een groep van tussen de zes en twaalf jaar. Ik word ook gewaardeerd en in oktober krijg ik een contract. Daarnaast doe ik op verschillende plekken vrijwilligerswerk in een buurthuis in Amsterdam en in Hoofddorp.”

Fijn land
Bushra besloot om het Nederlanderschap aan te vragen. “De reden om Nederlands te willen worden is dat het hier veilig is en dat ik met een Nederlands paspoort ook heel veel kan. Er zijn allerlei mogelijkheden om mijn familie in het buitenland te bezoeken. Ik kan zelfs op den duur op bezoek gaan in Syrië. Als Nederlandse loop ik daar minder risico. Ik wil graag in Nederland blijven, want het is een fijn land. “

Verdrietig
We hebben het over Aalsmeer. “Aalsmeer ze een mooi en rustig dorp. Er zijn veel bloemen en al dat water is prachtig. Maar in bepaalde opzichten is het ook wel erg rustig. Ik ben een actief iemand met heel veel energie. Ik kan dus niet niks doen. Ik hou enorm van contact met anderen. En ofschoon de Nederlandse mensen die ik in Aalsmeer ontmoet vriendelijk zijn voel ik toch een zekere afstand. Daar word ik wel wat verdrietig van.”

Bushra is hier zichtbaar emotioneel. “Ik doe zo mijn best. Ik ben nu echt Nederlands geworden, maar ik lijk vooral met Arabische mensen op te trekken. Ik zou zo graag meer contact willen hebben met Nederlandse mensen.”

Maar ondanks die teleurstelling is de grondtoon toch positief. “Ik ben trots op wat ik in de afgelopen jaren bereikt heb. Na die moeizame tocht hier naartoe heb ik hard gewerkt. Ik heb de taal geleerd, de inburgering gedaan en een opleiding gevolgd. Daar ben ik trots op. En ik hoop dat als mensen dit lezen dat het wat gemakkelijker wordt om contact met elkaar te maken.”

(Foto’s: Arjen Vos)