Warm onthaal WMO-plannen, twee moties oppositie

Plaatsgenoten moeten zoveel mogelijk mee kunnen doen aan de samenleving. Dat is het hart van de gemeentelijke WMO-nota 2015-2018 (WMO is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning). De titel ervan ligt in het verlengde: Meedoen mogelijk maken. Meedoen is vooral zelfredzaamheid in de praktijk brengen.

Dat, vandaag populaire, begrip wordt – voorbeeldig werk van de gemeente – uitgelegd in een aparte woordenlijst. Zelfredzaamheid is “het vermogen om zelfstandig je leven te leiden en om je eigen problemen op te lossen”, zo staat er.

Hulp op maat
Wanneer mensen zorgondersteuning nodig hebben, wordt deze volgens B&W “in eerste instantie verwacht van de eigen omgeving”. Dat is althans het streven. Maar wanneer dat onvoldoende uit de verf komt, “zal de gemeente ondersteuning op maat bieden”.

Om de sociale omgeving een oppepper te geven, kiest de gemeente er onder meer voor de ondersteuning van mantelzorgers te “intensiveren”. Dit om overbelasting – cijfers spreken boekdelen –  zoveel mogelijk tegen te gaan. Fracties roepen in de raadzaal al langer om serieuze aandacht voor mantelzorgers en worden zo op hun wenken bediend.

Dik uur
De WMO-nota was voor de gemeenteraad vorige week donderdag een dik uur onderwerp van gesprek. Voeg daarbij de driekwartier die gebruikt werd voor de jeugdhulp en het is duidelijk dat het per januari 2015 compleet veranderde zorgpakket de fracties allemaal beroert.

Terwijl HAC bleef hangen in losse opmerkingen (zoals aandacht voor privacy en ouderen op weg helpen in de digitalisering in de zorg), namen de overige fracties de kans waar hun visie op de lokale WMO-invulling te geven. Ze waren er overwegend positief over en de kritiek bleef beperkt, al kwamen er twee moties uit de hoek van de oppositie.

Preventieplan
Woordvoerder Wilma Scheltema van PACT herkende veel in de ideeën van het B&W-werkstuk. “(Ook) PACT ziet de samenleving als iets van ons allemaal waarin alle inwoners hun eigen verantwoordelijkheid dragen, waar inwoners, familie en vrienden elkaar helpen en waar wij kunnen terugvallen op de gemeente als wij hier te kort schieten,” zei ze.

Wel vroeg Scheltema om meer aandacht voor preventie. “Op het totale budget van € 6,9 miljoen is er voor preventie € 15.000 gereserveerd… Dat is nog geen 0,25%. Is dat genoeg? Dat weten we niet, want er is geen preventieplan.” Ze kwam met een motie om zo'n plan op te laten stellen en daarnaast aparte preventieplannen per wijk.

Zorgwethouder Ad Verburg (CDA), die sprak van een “bevlogen verhaal” van de PACT'er,  kwam Scheltema tegemoet door een “A4'tje met alle preventiemaatregelen” te beloven. Hij nuanceerde voor alle duidelijkheid de € 15.000: die is “extra, bovenop alles wat we al aan preventie doen”.

Jonge mantelzorgers
CDA'er Robbert-Jan van Duijn was de roep om een preventieplan te vaag en te makkelijk. Hij wilde eerst “concretere” ideeën van Scheltema horen. In zijn eigen spreekbeurt zei hij blij te zijn dat mensen die zorg nodig hebben, “altijd eerst zelf de gelegenheid hebben een plan op te stellen”. Voor hem een mooi voorbeeld van “echt regie durven geven”.

Dat is in zijn ogen “iets anders dan de zorg over de schutting van de samenleving kieperen” en iedereen het zelf maar laten uitzoeken. Wel was de CDA-fractievoorzitter zich ervan bewust dat daarbij overbelasting van “met name mantelzorgers op de loer ligt”. Daarom stelde hij de gemeentelijke ruggensteun voor hen op prijs. Bijzondere aandacht vroeg Van Duijn voor de “jonge mantelzorgers” – één op de vier valt in die categorie.

Scherp blijven
Woordvoerder Dirk Stoker van AB gaf aan in de loop van de tijd “langzaam vertrouwen gekregen” te hebben in de WMO-plannen. “Maar we zullen scherp blijven, ook op signalen uit de samenleving.”

Dat niet alles is dichtgetimmerd, vond hij terecht. “Het gaat om optimale condities. Er zijn altijd uitzonderingen, en daar moeten we flexibel mee omgaan. Er mag geen burger tussen de wal en het schip raken.”

Overgangsregeling
Ook voor de VVD telt de kwetsbare burger zwaar, gaf woordvoerder Nanda Hauet aan. “Er moet niet iemand in de kou komen te staan.” Volgens haar is het voordeel van “lokale invulling” van het WMO-beleid dat je het “betaalbaar” kunt houden.

Hauet kwam met een motie waarin de VVD vraagt om een overgangsregeling in te stellen voor indicaties die vóór 1 mei 2015 vervallen. Dit onder meer om “onwenselijke onduidelijkheid” voor de betrokkenen weg te kunnen nemen. “De motie staat me aan wat betreft het overgangsrecht,” kon de wethouder haar meteen al verblijden.

Vervolg
Maar de gemeenteraad is nog niet over de zorgplannen uitgepraat. Op donderdag 30 oktober staat het WMO-beleid, alsook het jeugdhulpbeleid, opnieuw op de agenda. Alle fracties bepleitten een tweede debat voordat ze besluiten gaan nemen, mogelijk op diezelfde avond.

Foto's: van boven naar beneden de WMO-woordvoerders Nanda Hauet (VVD), een luisterende Robbert-Jan van Duijn (CDA, rechts), Wilma Scheltema (PACT) en Dirk Stoker (AB). (foto's Arjen Vos)