Raadsvergadering verademing – ja, het kan

[ANALYSE]   Het was een verademing. De gemeenteraadsvergadering eergisteren haalde een dikke voldoende. Veel was er anders dan de afgelopen acht maanden, sinds maart. “Saai, hè, om hier over te schrijven. Het gaat weer over de inhoud,” zeiden enkele raadsleden bij de perstribune, bijna triomfantelijk.

De sfeer, de lichaamstaal, de toon – de wind waaide uit een andere hoek. Raadsleden, burgemeester en wethouders zaten beter in hun vel. Ze waren ontspannener en losser. Wethouder Gertjan van der Hoeven, als geen ander gezegend met overzicht over de materie, was toegankelijker dan ooit. Burgemeester Jobke Vonk sloeg HAC'er Bram Heijstek ditmaal geen enkele keer over.

VVD-fractievoorzitter Robert van Rijn bleef de hele avond kalm. Eerste man Ronald Fransen van PACT 'hoefde' niet, als het slimste jongetje van de klas, steeds te interrumperen. Heijstek, aanzienlijk milder dan tot nu toe, had een gedaanteverwisseling ondergaan. Bij zijn persoonlijke ontboezeming over een arm gezin aan de Aalsmeerderweg waarvan de dochter “heel armoedig” in de kas woont, hingen raad en B&W aan zijn lippen – voor het eerst.

Maradona
In zijn algemene beschouwingen trof CDA-fractievoorzitter Robbert-Jan van Duijn goed de vergadersfeer. Hij voerde zijn idool, de vroegere stervoetballer Maradona (jarig die dag) op als voorbeeld van iemand die “hoeveel schoppen hij ook kreeg, nooit het doel uit het oog verloor”.

Maar, stelde Van Duijn, “ik wil niemand hier vergelijken met de klasse van Maradona, al kom ik zelf, als voetballer, aardig in de buurt.” Een relativering waarmee hij de lachers op zijn hand kreeg.

Kruisbestuiving
Nog opvallender was de heuse, inhoudelijke, kruisbestuiving tussen coalitie en oppositie rond de WMO-plannen. Wilma Scheltema (PACT) en Van Duijn hadden blijkbaar prettig met elkaar gesproken (de complimenten vlogen over en weer) en een preventiemotie van PACT werd omgetoverd tot een gezamenlijk product, medeondertekend door de drie andere fracties. Datzelfde lot was een vergelijkbare motie over preventie bij jeugdhulp beschoren.

Kort na middernacht werden de WMO- en jeugdhulpplannen unaniem aangenomen, evenals de beide moties. Ook twee VVD-zorgmoties om burgers niet in de kou te laten staan bij indicaties die vervallen tussen januari en mei 2015, kregen alle raadsleden mee.

Missie geslaagd
Een mede door AB, PACT en HAC ondertekend amendement van het CDA over een zogenoemd familiegroepsplan bij de jeughulp haalde het wel, al stemden de liberalen tegen. En passant maakte AB-woordvoerder Dirk Stoker een “compliment aan onszelf” omdat “de afspraak om van de zorg geen politieke dossier te maken” was nagekomen.

Bij het enige 'politieke' onderwerp waarover donderdagnacht een besluit viel, werd een PACT-motie eveneens raadsbreed aangenomen. Die betrof de verregaande burgerparticipatie bij de bouw van zes luxe woningen op de Van Dam-locatie aan de Helling. 

Kritische geluiden
Vielen er op de raadsvergadering, die van acht tot half een duurde, dan geen kritische geluiden te beluisteren? Zeker. Ze werden met name geventileerd in de algemene beschouwingen (later meer hierover). Fractievoorzitter Fransen (PACT) riep op tot nieuwe onderhandelingen tussen de partijen om een wethoudersploeg te kunnen vormen met een bredere steun dan de ene zetel op dit moment.

Terwijl VVD-fractievoorzitter Robert van Rijn zich juist op de vlakte hield, pakte Heijstek stevig uit. “Niet sluitend, niet inzichtelijk, geen keuzes en de burger voelt zich in de maling genomen,” zo kwalificeerde hij de programmabegroting van B&W met de plannen voor 2015.

Normaal debat
Over WMO, jeugdhulp, Helling-nieuwbouw en ook over het bestemmingsplan voor het Landelijk Gebied Oost, dat in een eerste bespreking passeerde, werd eergisteren normaal gedebatteerd.

Dat was eveneens het geval bij de najaarsrapportage 2014, waarin B&W een financiële verantwoording aflegt over de dit jaar uitgevoerde plannen. Een besluit daarover valt komende donderdag, net zoals over de programmabegroting.

Incident
Bij de behandeling van de najaarsrapportage vond er wel een kort incident plaats, toen Heijstek uit de school klapte over de stichting Kunst en Cultuur Aalsmeer (KCA). Die krijgt dit jaar een extra subsidie van € 35.000, zoals in de najaarsrapportage te lezen staat.

De HAC'er vroeg de wethouder aan de burgers publiekelijk uit te leggen waarom dat gebeurt. “We zijn benieuwd of u deze kosten ook had gemaakt als de Stichting Oude Raadhuis Aalsmeer (de stichting rond Gerard Zelen die het expositiecentrum ook wil behouden – red.) om dezelfde reden met de pet langskwam?” Hij wees erop dat “het voormalige personeelslid” voor € 40.000 bij elkaar had gesprokkeld aan sponsorgeld, dat echter door haar ontslag dit jaar “verloren gegaan” is.

Ongepast
Van der Hoeven toonde zich ontstemd dat Heijstek over een persoon sprak en de ontslagvergoeding noemde. Bovendien, zei de wethouder, had hij gelijkluidende vragen al schriftelijk beantwoord. “Kennelijk hebt u niet de tijd genomen om dat te lezen.” Hij voelde zich niet geroepen het te herhalen.

Helma Persoon (AB) schaarde zich achter de AB-wethouder en noemde het “zeer ongepast” dat de HAC'er tegen “heldere afspraken” in uit een besloten overleg lekte. “Er was geen afspraak, alleen een verzoek,” repliceerde Heijstek. “Zoiets moet in het openbaar besproken worden.”

Procesbegeleider
Het ging, afgezien van het relletje, donderdagavond dus weer over de inhoud. Misschien dat het meehielp dat Geeske Wildeman op de publieke tribune zat – met pen en papier. Ze is sinds vorige week de begeleider van het politieke 'herstelproces' (de term is afkomstig van Vonk), waarmee als eersten de vijf fractievoorzitters en de burgemeester bezig zijn. Het was een leerzame avond voor Wildeman.

Een goede zet was dat de burgemeester, die portefeuillehouder financiën is, ditmaal niet met twee petten op zat. Zowel de raad voorzitten als haar beleid verdedigen. René Martijn (AB) viel als vice-gemeenteraadsvoorzitter in en weerde zich anderhalf uur lang knap.

Tevoren was het echter zo zeker nog niet of de avond rimpelloos zou verlopen. Per slot was het herstelproces nog maar net ingezet. Ook lag het akkefietje van het censureren van de gemeentelijke blog van Heijstek vers in het geheugen (al had de gemeente er wijselijk in alle talen over gezwegen, uit vrees voor reputatieschade van de burgemeester).

Vergeethoekje
Verder lag er een nieuwe schriftelijke verklaring van de 'verontruste Aalsmeerders', die zich in het vergeethoekje gezet voelen. Na hun dramatische oproep begin oktober om weer ouderwets nette politiek te bedrijven, waren ze meteen bij de burgemeester geroepen.

Daarna is er “vanuit de politiek op geen enkele wijze contact” met hen geweest, wat in hun ogen weinig charmant is. Het gesprek met Vonk vond achter gesloten deuren plaats, terwijl ze juist pleitten voor een openbare discussie. Bijvoorbeeld op een rondetafelgesprek van de gemeenteraad.

Ombudsman opgeschoven
Evenmin veelbelovend was de karrenvracht onderwerpen die donderdag op het toch al volle bordje van de raadsleden lag. Het zou volgens de verwachting op zijn vroegst middernacht worden. Geluk bij een ongeluk was dat één onderwerp bij aanvang van de vergadering direct van de agenda werd afgevoerd. Een controversieel onderwerp, het inwisselen van de Nationale Ombudsman voor de ombudsman van (een deel van) de Amsterdamse stadsregio.

Wat AB-fractievoorzitter Persoon betrof had er best over gedebatteerd kunnen worden. Haar fractie is vóór de 'nieuwe' ombudsman. Maar collega Fransen van PACT vond de tijd “nog niet rijp genoeg” om er een besluit over te nemen. De progressieve fractie is net als de VVD kritisch over de voorgestelde klachtenonderzoeker. De kans is groot dat de ombudsmankwestie op het rondetafelgesprek van 20 november met burgers besproken wordt.

Han Carpay

Foto's: impressie van de gemeenteraadsvergadering eergisteren; van boven naar beneden: 22 raadsleden (VVD'er Teun Treur ontbrak); Bram Heijstek (HAC) aan het woord; Ronald Fransen (PACT); burgemeester Jobke Vonk met de griffier; Dirk Stoker (AB); en wethouder Gertjan van der Hoeven. (foto's Jaap Maars)