Het is een cliché: de thuisblijvers hadden ongelijk. Het geeft echter wel weer dat de openbare bijeenkomst van de PvdA, afgelopen woensdag in De Oude Veiling, de moeite waard was en dat het daarom jammer was dat velen verstek lieten gaan.
De uitgenodigde spreker, de 67-jarige Bertus Mulder uit Veenwouden, was onder andere Satenlid van de PvA in Friesland en Gedeputeerde van 1995 tot 2007.
Mulder is een begaafd causeur en heeft diverse boeken op zijn naam staan. Zijn onderwerp van deze avond was: Sociaal-democratie en arbeid. Aanschouwelijk dook Mulder in de geschiedenis en gaf hij inzicht in de ontwikkeling van het socialisme, zowel in het buitenland als in Nederland.
Arbeidersbeweging
Spreker ging in op zijn jeugd in een arbeidersgezin met drie kinderen. Een studie arbeidssociologie aan de Universiteit Groningen en al snel betrokken bij de politiek. Mulder had diverse functies binnen de PvdA. In zijn heldere speech ging hij in op de opkomst en ontwikkeling van het socialisme. Zijn eigen ontwikkeling, 'vlocht' hij boeiend door de geschiedenis van de strijd van de arbeidersbeweging in de ruimste zin. Hij ging in op de opkomst en veranderingen in de maatschappij, zowel in eigen land als ook daarbuiten.
Troelstra
Hij sprak onder meer over de eerste in Nederland ontstane vakbond, de eerste 1 mei-viering en noemde het met name in Friesland onder leiding van Pieter Jelles Troelstra opkomende socialisme. Mulder verwees daarbij en passant naar de 'band' tussen het sterke socialisme en de Doopsgezinde gemeente, met name in zijn provincie Friesland.
Dat Troelstra, over wie Mulder binnenkort een boek zal publiceren, in 1918 zo'n 24 zetels wist te behalen, gaf het succes aan van de pas ontstane arbeidsbeweging.
AOW
Ook op voormannen zoals Drees, die de aanzet gaf voor de in 1958 voor het eerst gelanceerde AOW, ging Mulder uitgebreid in. Hoewel voor de diehards in het publiek veel feiten niet onbekend waren wist Mulder ook hen te boeien met feiten en feitjes. Zijn lezing ging ook niet voorbij aan het loslaten van de wat hij noemde strijdtraditie van de PvdA waarbij hij ook inzicht gaf in zijn opvattingen wat betreft de huidige situatie van de partij en de populariteit van de rechts-radicale groeperingen in binnen- en buitenland.
Mulder gaf een goede en kritische analyse over het ledenbestand van de PvdA in de beginjaren (ooit veel laagopgeleiden) en de PVV-aanhang thans. Laatstgenoemde partij bestaat doorgaans uit een groot deel (43%) laagopgeleiden. Het teruglopend ledental van 'zijn' partij was aanleiding voor zorgelijke en kritische bespiegelingen (Mulder: ”Men gelooft niet meer in ons”).
Nuttige opmerkingen
In de discussie na de pauze werden al dan niet nuttige opmerkingen geplaatst hoe er wederom nieuw elan binnen de PvdA zou kunnen worden gecreëerd.
Met het uitnodigen van Mulder had de PvdA een goede keus gemaakt en terecht werd de spreker dan ook door voorzitter Joop Kok aan het eind van de avond hartelijk bedankt. Wellicht nuttig om Mulder wederom eens uit te nodigen, want hij heeft nog veel te vertellen. Maar of hij nog tijd zal vrijmaken voor een avondje Aalsmeer?
De 67-jarige gaat eerst nog door met het publiceren van meer boeiende boeken en we zien uit naar zijn eerstvolgende uitgave: het leven van Pieter Jelles Troelstra, evenals hij ook een Fries die wat te vertellen had!
Leni Paul
64