Meer participatie en inzicht gewenst bij de Regionale Energiestrategie

Ik hoor het, zo’n 50 jaar geleden, voormalig burgemeester Brouwer nog zeggen: ‘Inspraak zonder inzicht mijnheer Kok, leidt tot uitspraak zonder uitzicht’. Mijn reactie daarop was: ‘Zorg voor goed inzicht’. In die tijd was het ‘not done’ om zoiets te zeggen. Tijden zijn veranderd en inmiddels weten we dat voor het nemen van afgewogen beslissingen, goede objectieve informatie noodzakelijk is. Ronald Fransen van GroenLinks wees hier nog eens op bij de behandeling van het concept Regionale Energiestrategie (RES) Noord-Holland Zuid tijdens de Raadsvergadering vorige week donderdag.

Hij startte, als indiener van drie moties, de discussie. In motie één gaf hij aan dat het elektrische netwerk niet is ingericht op de toekomst. Het was een éénrichtingsverkeer. Aan de ene kant de producent en aan de andere kant de consument. Dat is aan het veranderen, de consument wordt prosument. Hij roept in zijn motie het College op om met netwerkbeheerder Liander in gesprek te gaan en te onderzoeken hoe de capaciteit van het netwerk nu en in de toekomst geschikt zal zijn om op alle momenten goed te functioneren.

Samenhang zon- en windenergie
Hier gaf hij aan dat bij de vraag van wat voor energie mensen wensen, de algemene reactie vaak is van doe mij maar zonne-energie. Dat is mooier, makkelijker en beter. Maar, gaf hij aan, het heeft wel effect op het elektrische netwerk. Zonne-energie wordt opgewekt wanneer er nou net niet zoveel vraag is naar energie. Die is er op een ander moment en dat moet het net dan maar oplossen. Als je wind en zonne-energie in een goede mix hebt, dan sluit dat bijna perfect aan bij de mix van de vraag jaarrond. Goede voorlichting is nodig om te kunnen beslissen waarom je voor of tegen zon- of windenergie bent. Participatie moet niet alleen op emotie gericht zijn, maar ook op feiten, zo gaf Fransen aan.

Een zinnige stellingname zou je zeggen, maar wat als iemand niet de schoonheid van een windmolen in het landschap kan ervaren? Wie kent niet de windmolens aan de IJsselmeerdijk langs de A6 bij de Ketelbrug? Prachtig toch om te zien hoe moderne molens hier samenkomen met oud-Hollandse luchten? Niet voor niets wordt het vaak als locatie gebruikt voor filmopnames en commercials.

Wat is een biomassa centrale
Is de vergistingsinstallatie van de Meerlanden een biomassacentrale, vroeg Fransen zich af? Je moet wel met elkaar weten waar je het over hebt. Wat is de definitie? Het is een containerbegrip dat de discussie geen goed doet. Fransen stelde dan ook de vraag aan het College om ervoor te zorgen dat in het participatietraject rondom het opstellen van het RES hier duidelijkheid over is.

Kar achter de wagen
Dick Kuin van AA vroeg zich af of de kar niet achter de wagen wordt gespannen. In het NRC was een artikel over de RES verschenen met als titel: ‘Regio’s verkiezen dure-zonne-energie boven wind’. Graag wilde hij van de portefeuillehouder weten of de zaak al niet was beklonken?

Niet informerend genoeg
Ankie Harte-Fokker van het CDA gaf, net als Fransen, aan dat de inspraak via participatie niet laagdrempelig en informerend genoeg is, het gaat eigenlijk alleen over zonne-energie. Het CDA is tegen zonneparkvelden op agrarische gronden en tegen grootschalige windenergie in Kudelstaart en Aalsmeer. Ze is hoopvol gestemd wat betreft de ontwikkelingen van kleine windturbines en net als GL kritisch over biomassacentrales.

Klimaattafels
Willem Kikkert voegde toe dat het niet alleen gaat om wat de gemeente doet of kan doen, het gaat ook om wat de gemeenschap, een ieder van ons, kan doen om de gezamenlijke opgave van het verduurzamen van ons land en onze gemeente te realiseren. “Doe het bijvoorbeeld in de vorm van klimaattafels in de wijken waar je met elkaar in discussie kan gaan,” was zijn suggestie.

Uitstekend verwoord
Marjanne Vleghaar vond dat Fransen de opmerkingen van de VVD tijdens de behandeling van dit punt in de commissievergadering, uitstekend in de moties had verwoord. De VVD is erg voor zonne-energie, liet ze weten. Over windenergie wordt verschillend gedacht. Voor sommigen zijn de molens te schadelijk voor vogels en insecten, produceren ze te veel geluid en zijn het afschuwelijke objecten in het landschap. Men zal binnen de partij wat dit punt betreft verdeeld stemmen.

Weinig wol
Jelle Buisma van de PvdA (foto) gebruikte veel woorden om te zeggen dat hij niets te zeggen had.

Goede participatie groots aanpakken
Portefeuillehouder Wilma Alink vond het ‘ongelooflijk fijn’ om te merken dat het onderwerp leeft. Het artikel in het NRC had ze niet gelezen maar was waarschijnlijk gebaseerd op de openbaar gemaakte voorlopige plannen van een aantal energieregio’s. Ze hoopte, net als het CDA, op ontwikkelingen binnen het segment van de wat kleinere windturbines en stelde de vraag of het CDA misschien wel voor duo-gebruik was bij plaatsing van zonnepalen, bijvoorbeeld boven parkeerplaatsen. De oproep van verschillende partijen om een goede participatie groots aan te pakken, zag ze als één van de grote opgaves voor de komende periode.

Geen ‘old school’
De moties ervaarde ze als een toevoeging aan de zienswijze van het college. De vraag om zo snel mogelijk in gesprek te gaan met Liander, vond ze in feite overbodig, men was al volop in gesprek. ‘Old school’ gezien zou ze de motie moeten afraden, maar door het te beschouwen als een beleidsondersteuning, was dat niet nodig. Het verstrekken van de juiste informatie om een goede afweging te kunnen maken van zon- en of windenergie, zou heel goed samen met Liander opgezet kunnen worden, trouwens ook met de eigen organisatie.

Twijfels
“Over biomassacentrales bestaat veel onduidelijkheid,” aldus Alink, “gaat het gepaard met houtkap in Canada dat met schepen hier naartoe wordt gebracht? Betreft het restafvalhout uit Duitse bossen of gaat het om afval van energiebedrijven zoals in Amsterdam en Haarlemmermeer? Als College hebben wij al aangeboden om ons hier nader over te laten informeren, dat willen we ook met u doen. Als we gaan participeren, dan gaan we ook onze inwoners, met al onze twijfels, voor- en nadelen daarover informeren.”

Unaniem werd de nota, motie één en drie aangenomen en stemden bij motie twee Marjanne Vleghaar, Jan Bouwmeester en Nanda Hauet tegen.

Tekst Joop Kok, foto’s Arjen Vos