In Groningen hebben ze 'mazzel'. De gasperikelen daar zijn tastbaar en de Groningers weten wat ze willen: stoppen met boren. In Aalsmeer, waar geen huizen op instorten staan, is het een ander verhaal: we zijn blij met Schiphol in de buurt, maar ondervinden er onevenredig veel hinder van. Hoe kun je dan als gemeente en inwoners naar buiten toe krachtig overkomen en een vuist maken?
Dat was de opvallendste, gedeelde, observatie (Jan Dreschler kwam ermee) eergisteren op de geanimeerde Schiphol-avond van het CDA, die in het teken stond van de verkiezingen voor de Provinciale Staten op 18 maart. Met vijftig belangstellenden, inclusief PACT'ers, VVD'ers en AB-wethouder Gertjan van der Hoeven, was de zijzaal van het Dorpshuis Kudelstaart goed gevuld.
Prioriteiten
Er werd het eerste uur als vanouds bij het onderwerp Schiphol gegoocheld met cijfers. Met name de panelleden bezondigden zich daaraan. Ook wisselde de ene nuance de andere af en hadden ze altijd begrip voor de 'andere kant'.
De sfeer werd kernachtig getroffen door Peter Hulsbos, die de discussie terug wilde voeren naar een of twee prioriteiten. “De discussie gaat alle kanten op. Ik ben benieuwd wat het vraagstuk is waar u het liefst een oplossing voor zoekt,” vroeg hij allereerst aan het forum. Dat bleek in al zijn eenvoud geen simpele vraag!
Vertrouwen
Bewonersvertegenwoordiger Klaas Bijlsma van de Omgevingsraad Schiphol (ORS) vond de vraag zelfs “te vroeg” gesteld. De ORS is onlangs gestart en komt “zo spoedig mogelijk met een prioriteitenlijst”. Toen de zaal dat niet pikte, kwam Bijlsma schoorvoetend over de brug. Hij vond dat Schiphol “duidelijk” moet zijn en “de in 2008 gemaakte afspraken” controleerbaar moet nakomen.
“Dus u hebt geen vertrouwen in wat u hoort?” reageerde Hulsbos prompt. Het is volgens Bijlsma de afgelopen jaren in elk geval “geloofwaardiger” geworden. “Het gaat de goede kant op.”
Niet niks
Voor directeur Joost Wagemakers van de Stichting Leefomgeving Schiphol (SLS), die geld steekt aan regioprojecten en schrijnende gevallen, was de prioriteit “op de grond kijken naar maatregelen” om leefbaarheidsproblemen op te lossen. “In de operatie van Schiphol zit geen rek,” wist hij. In “méér geld” zag Wagemakers eveneens brood, hoewel “tweemaal 30 miljoen euro niet niks” is. Daarmee doelde hij op de bedragen die 'zijn' SLS kan uitgeven.
Dat zag wethouder van Schiphol-aangelegenheden Tom Verlaan (CDA) evenwel genuanceerder. “Als Schiphol dagelijks anderhalf miljoen investeert om bij de internationale top te blijven, dan verbleekt de 30 miljoen daarbij,” zei hij.
Keihard zien
Maar ook Verlaan vond het “lastig” om prioriteiten aan te geven. “We zijn véél aan het doen hier.” Toch wilde hij iets noemen, nadat CDA-bestuurslid Anik van Berlo hem een voorzet had gegeven met de oproep “ons te richten op de gezondheid”.
“Ik wil keihard zien wat de situatie hier is,” zei de wethouder over de gezondheidsrisico's en de woningbouwkansen. Wat het eerste betreft verwees hij naar van rijkswege aangekondigd onderzoek naar de effecten van ultrafijnstof op de volksgezondheid. “Dat moet voor Aalsmeer zichtbaar resultaten opleveren.” Anders gezegd, ga óók binnen de gemeentegrenzen onderzoek doen.
Nek omgedraaid
Over het gebrek aan mogelijkheden om lokaal huizen te bouwen was Verlaan fel. Het Helling-project (klik hier voor artikel), seniorencomplexen, de Tuinen van Aalsmeer (de nieuwbouwprojecten rond de Burgemeester Kasteleinweg) – “al die dingen wordt rekenkundig de nek omgedraaid. Er mag niks meer gebouwd worden en vliegtuigen komen fluitend over ons heen,” stelde de wethouder.
Hij was om meerdere redenen pissig op PvdA-staatssecretaris Mansveld. “Het is niet míjn staatssecretaris.” Onlangs was hij op een bijeenkomst van bestuurders “met stomheid geslagen” dat Mansveld in haar speech “alle onderwerpen” aanroerde, maar “de omwonenden niet één keer noemde”.
Veel meer geld
“Aalsmeer is altijd de dupe,” bracht Rik Rolleman (PACT, oud-Schiphol-wethouder) naar voren. “Ik maak me zorgen over de ontwikkelingen hier. Wat is de eindsituatie? Er is twintig jaar lang een salamitactiek toegepast.” Als de nood te hoog wordt, moeten “we met zijn allen op de Aalsmeerbaan” gaan staan. “Dan heeft Schiphol een probleem.”
AB'er Van der Hoeven, die de “absurde LIB-regelgeving” hekelde, opperde dat Aalsmeer maar eens “minder genuanceerd” moet worden. “We zijn zwaar gedupeerd, door de Aalsmeerbaan en de Zwanenburgbaan, en willen gewoon veel meer geld.” Geld om Aalsmeer mooi te houden, voorzieningen aan te leggen en woningen te bouwen.
Gezondheidsschade
Een verwijt van Teun Treur (VVD) dat de SLS Aalsmeer “slecht bedeeld” heeft met geld voor projecten, pareerde bewonersvertegenwoordiger Bijlsma met de opmerking dat de gemeente zelf schuldig is. “Als gemeenten geen goed plan hebben, krijgen ze geen geld,” zei hij. CDA-wethouder Ad Verburg beaamde meteen dat “we er te weinig uitgehaald” hebben.
Volgens Van der Hoeven is er met het inzichtelijk maken van eventuele “gezondheidsschade” iets tastbaars te vinden zoals in Groningen. Dat kan een “mooi aanknopingspunt” zijn om verder te komen en iets voor elkaar te boksen.
Openluchtmuseum
Dat de overwegend CDA-gekleurde zaal gezondheid als eerste prioriteit zag, vond gespreksleider Verburg een “positieve” uitkomst. “Als we projecten niet meer mogen doen, worden we een openluchtmuseum en een krimpgemeente. Dat is een groot probleem,” zei hij in zijn afsluitend woordje.
Foto's: Schiphol maakte de tongen los op de CDA-avond in het Dorpshuis; (boven) Joost Wagemakers van SLS aan het woord; (midden links) debatleider Ad Verburg praat met bewonersvertegenwoordiger Klaas Bijlsma van ORS; (midden rechts) Rik Rolleman; (onder links) wethouder Tom Verlaan van Schiphol-zaken. (foto's Arjen Vos)