‘Socialisme is me met de paplepel ingegoten’

HOE IS HET NU MET… NICO BORGMAN?

[Leni Paul]   Hoewel zijn leven vele ups en downs heeft gekend heeft Nico Borgman (1931) zijn jeugdig enthousiasme nooit verloren. Dit wordt dan ook niet alleen, zoals doorgaans in deze serie Hoe is het nu met…?, een gesprek met veel terugkijken, maar ook van vooruitblikken. Je moet wakker en alert blijven, zou Borgmans lijfspreuk kunnen zijn.

Geboren en getogen in Aalsmeer in een, zoals hij zelf zegt, “socialistisch nest”. Lid van de AJC, de Arbeiders Jeugd Centrale, en dansen om de meiboom op de Paasheuvel.
“Weet je dat ik getrouwd ben onder die meiboom! Je trouwde officieel, maar bij de AJC was het gebruikelijk dat je als lid van die vereniging met Pinksteren ook nog eens onder die boom trouwde.”

Hij kreeg, zegt hij, “met de paplepel ingegoten” dat je altijd diegenen moest helpen die niet konden meekomen in het leven. Een gegeven dat hij nog steeds actueel vindt.
“Dat kregen mijn broer en zus en ik van huis uit mee. Dat heeft ongetwijfeld ook meegespeeld in mijn latere wethouderschap.”

Dat begaan zijn met de minderbedeelden en de gediscrimineerden speelde ook een grote rol in de Tweede Wereldoorlog.
“Mijn vader was keurmeester op de veiling; hij was er 's ochtends vroeg aanwezig. Daar waren in de beginjaren van de oorlog ook nog Joodse handelaren en ineens was er soms een razzia. Die mensen werden vervolgd en mijn vader bracht ze dan naar de emballagezolder boven in de CAV. Vaak kwamen ze later mee naar ons huis. Je wist als kind niet beter, men vond bij ons thuis een warm onthaal.

Mijn ouders hebben veel op het spel gezet en ik vraag me wel eens af of ik dat zelf wel gedaan zou hebben. Mijn vader was ook actief in de landelijke organisatie. Na de oorlog is hij begonnen als lijnrijder en reed hij drie keer per week met bloemen en planten door het land.”

De handel breidde uit, er kwam export bij. We begonnen met een tafel in de CAV en namen later een box in Bloemenlust. Op een gegeven moment behoorden we tot de top-drie in de export, namen daarnaast een kwekerij met groene planten over en hadden dertig man personeel.”

Zelfstandig ondernemer dus.
“Ja, maar we deden vanaf het begin aan winstdeling.”

In De Aalsmeerder Courant van 22 december 1976 lezen we in een interview met Nico Borgman dat de socialistische gedachte, die levenshouding, bij Borgman ook altijd heeft meegespeeld in het zakendoen.
“Wij vonden inspraak in het bedrijf niet alleen een kwestie van meepraten, maar ook meedelen in de resultaten. Vandaar die winstdelingsregeling.”

Wanneer kwam de politiek in zicht?
“Dat was in 1965, toen werd ik raadslid voor de Partij van de Arbeid. Ik kwam in de plaats van Rudi de Haan, die overleden was. Van 1974 tot 1982 was ik fractievoorzitter en van 1982 tot 1994 was ik wethouder.”

Hoe kijk je terug op je politieke loopbaan?
“Ik heb goede herinneringen en heb leuk gewerkt onder leiding van de burgemeesters Brouwer en Hoffscholte. Twee geheel verschillende mensen. Er gebeurde ook veel in die jaren dat onze aandacht vroeg. Bij mijn aantreden heb ik wel, herinner ik me, diverse eisen gesteld. Omdat ik nog een bedrijf had en niet wilde dat eventueel bellende klanten mij via de secretaresse van het gemeentehuis zouden bereiken eiste ik dat er een privételefoonlijn kwam. Ik wilde ook dat ik minderheidsvoorstellen direct aan de gemeenteraad zou kunnen doen.”

Er gebeurde veel, zegt Borgman, die met warmte spreekt over het college waarin hij onder meer samenwerkte met  Ad Verschuren (CDA), Piet Boom (VVD) en Bep Heemskerk (CDA).

Wat voor soort wethouder was je? Makkelijk benaderbaar?
“Dat denk ik wel, ja. Ik was fel, maar geen driftkop zoals bijvoorbeeld Cor Sparnaay. Die knipte eens bij een auto die in de weg stond, de draden los zodat de chauffeur er niet meer mee wegkwam. Ik was toch meer van het overleg. Wat erg mijn hart had was het onderwijs.

Het was ook de tijd van de vrouwenemancipatie en ik herinner me nog dat ik werd gevraagd om het Vrouwenhuis te openen. Nou, ik had drie zinnen gezegd toen mijn vrouw opstond. Zij vond dat een vrouw dit gebouwtje moest openen. Ja, doorgestoken kaart, maar het was wel leuk.”

Veel kwam in die tijd tot stand, zoals bijvoorbeeld de stichting van kinderboerderij Boerenvreugd.
“De VVD was tegen, maar het is een goede greep geweest.”.

Borgman had als wethouder onder meer emancipatie, minderheden, jeugd- en jongerenwerk en onderwijs in zijn portefeuille. Daaronder vielen ook algemene muzikale vorming en het kunstbeleid.
(terugkijkend) ”Halverwege de jaren 80  zijn we als gemeente nog genomineerd voor het beste jongerenbeleid. Landelijk werden we toen derde en daar was ik best trots op.”

Uitgebreid kan Borgman verhalen over de Historische Tuin.
“Dahlia Maarse, te weten Klaas Maarse, die samen met twee zussen een dahliakwekerij had op Uiterweg 32 zette in de krant een akker te koop. Er was belangstelling voor van de zijde van een jachthaveneigenaar. Ik was toen voorzitter van de Vereniging Oud Aalsmeer en samen met een aantal medebestuurders, zoals Jan Lunenburg, Maarten 't Hart en Piet van der Meulen, zeiden we toen: daar zou toch een tuin moeten komen waar de Aalsmeerse historie bewaard kan blijven.

Er is in die tijd  heel veel vergaderd. De Maarses voelden wel voor het plan, toen moest er uiteraard veel gesproken worden met de gemeente. Nou ja, het vervolg weet je. Aanvankelijk viel de tuin onder de gemeente, later is die verzelfstandigd. We hebben er al tientallen jaren een prachtige plaats.”

In Het Parool van augustus 1984 kreeg Borgman landelijke bekendheid toen hij zich als enige Aalsmeerse glastuinder aansloot bij een actie van de Westlandse kwekers die massaal protesteerden tegen de ook toen al fiks verhoogde gasprijzen.
“De Westlanders hadden er voor gekozen tien procent van hun gasrekening in te houden en niet af te dragen aan het gasbedrijf. Ik was het daar helemaal mee eens en deed hetzelfde. De Aalsmeerse kwekers deden niet mee aan die actie, hoewel de gasprijs voor de kwekers in drie jaar verdubbelde.

Maar wat gebeurde? Ik zat in een B&W-vergadering toen burgemeester Brouwer werd gebeld door het gasbedrijf dat ze de kwekerij gingen afsluiten omdat ik niet de hele rekening had betaald. En dat gebeurde. Nee, geen leuk moment en 's middags ben ik natuurlijk gaan betalen, want je wil als kweker natuurlijk niet dat je, het was in een koude periode, niet meer kan stoken.”

Ben je een actievoerderstype?
“Nee, dat zijn kwekers doorgaans niet.”

Jij was ook nauw betrokken bij Oud Aalsmeer, waarvan je 15 jaar voorzitter was, en Stichting De Bovenlanden, die mede door jouw toedoen tot stand kwam en waarvan je sinds 1994 voorzitter bent.
“Dat idee voor die stichting ontstond toen ik bij de Vara-uitzending Vroege Vogels hoorde spreken over het behoud van Bovenlanden in Mijdrecht en omgeving. Ik dacht, zoiets moet hier ook komen.”

De stichting is er gekomen en urenlang kan Borgman verhalen over de vele ontwikkelingen, waaronder de onderhandelingen met de provincie, de gemeente Amsterdam, particulieren van wie akkers werden aangekocht. De Bovenlanden staat onder leiding van de 83-jarige Nico Borgman nog steeds op de bres voor het behoud van het oorspronkelijke Aalsmeerse groengebied en akkers van de in aantal drastisch verminderde trekheesterkwekers.

De plaatselijke politiek heeft nog steeds zijn warme belangstelling en hij volgt de ontwikkelingen nauwlettend.
“Altijd gehad, die interesse voor de eigen omgeving. Aalsmeer is tenslotte mijn achtertuin.
Wat ik van de huidige ontwikkelingen hier vind? Ik dacht dat het een goede zaak was toen PACT werd opgericht. Samenwerking van de linkse kant, in een progressieve combinatiepartij van D66, PvdA en GroenLinks. Maar eerlijk gezegd is me dat wat tegengevallen. De PvdA is daar momenteel een beetje in ondergesneeuwd, en dat vind ik jammer!”

● Klik hier voor artikel over 'feestje' rond Nico Borgman op zaterdag 11 oktober

(Foto's Arjen Vos)